Ege Ertem
INTEL CORP.
GLOBAL İŞ GELİŞTİRME DİREKTÖRÜ
Hataların daha gerçekleşmeden evvel tespit edildiği, hiç denetime gerek duymayan bir bankacılık sistemi oluşturmak mümkün mü?
O koku hafızamdan hiç silinmeyecek. İlk kez, 10 yıl önce, Intel olarak sponsor olduğumuz İstanbul Formula 1 yarışlarını izlerken duydum o keskin mazot ve yanık lastik kokusunu. McLaren firmasının teknolojilerinin bankalarda kullanılmaya başlanacağını ilk kez öğrendiğimde, aklıma tekrar o koku geldi. Ne yalan söyleyeyim bunu öğrendiğimde, en az o kokuyu duyduğum andaki kadar şaşırmıştım.
KPMG ve McLaren, “Sıfır Denetim” üzerine çalışıyor şu sıralar. McLaren’in, araba parçalarındaki hataları oluşmadan önce tahmin etmek için geliştirdiği teknolojiyi, bankacılık sistemine uyarlamaya çalışıyorlar. Vizyonları ilerde bir gün, hiç denetime gerek duymayan bir bankacılık sistemi oluşturmak. Denetim, olmuş olan yanlışlıkları bulur. KPMG ve McLaren, hataları oluşmadan tahmin etmenin yolunu bulmaya çalışıyor.
Yapay Zekanın Bugünkü Durumu
Yapay zekanın yoğun kullanıldığı finansal kurumlarda şu anda yatırım hacminin % 65’i insan eli değmeden gerçekleştiriliyor. Yapay zeka bugün bile, “yatırım” gibi, biz insanların kendine çok güvendiği, makinaların bizden iyi yapamayacağına inandığımız bir alanda birçok insanın yerini almış bulunuyor.
Yapay zekanın, önümüzdeki dönemde üç ayrı tanımı olacak. Yapay dar zeka: Yani belli bir alanda insandan zeki uygulamalar. Bugün en güzel örnek olarak Google’ın arama motorunu verebiliriz. Kimse sanırım Google’un arama hızı ve etkinliği ile bir insanın Google arama motoru olmadan interneti tarama olası hızını karşılaştırmak bile istemez. İkinci tanım ise, yapay geniş zeka: En güzel örneklerden biri IBM Watson, birçok alanda oldukça başarılı bir yapay zeka, yani sınırlı birtakım uygulamalarda. Üçüncü ve son alan ise, Yapay süper zeka, yani her alanda insandan iyi bir yapay zeka. Şu an için örneği yok.
Sıfır denetim çalışması sizin de fark ettiğiniz gibi bu tanımlara göre, yapay dar zeka. Yani yapay zekanın belli bir alanda çok iyi olması.
Yine Google arama motorunu düşünelim. Daha biz yazmadan, öneride bulunmuyor mu? İşte bütün bu yapay zekanın sadece bir bankanın denetim mekanizması için uygulandığını düşünün. Hal böyle olunca, daha bir hata oluşmadan hatayı tahmin edebilmek daha mantıklı gelmeye başladı değil mi?
Şimdi yüreğinize biraz su serpeyim. 2015 Mayıs ayı itibariyle dünyanın en hızlı ve güçlü bilgisayarı olan Tianhe 2, normal bir insanın hesaplama gücünün yaklaşık 3,5 katı hesaplama gücüne sahip. Ama bunu yaparken bir insan beyninin harcadığının 1.220.000 katı enerji harcıyor ve bizim beynimiz bu bilgisayarın % 0,03’ü büyüklüğünde. Yani yakıt tasarrufunda açık ara öndeyiz hala.