iyzico Kurucu Ortağı ve CEO’su Barbaros Özbuğutu ile özel bir röportaj yapık.
Türkiye’nin önde gelen fintek girişimlerinden iyzico’nun, küresel ödeme çözümleri sağlayıcısı PayU tarafından satın alınması yaz aylarına damga vurmuştu. Bu dev birleşmenin perde arkasını iyzico Kurucu Ortağı ve CEO’su Barbaros Özbuğutu’dan öğrendik.
İlk başlangıcında iyzico’yu aklınıza düşüren neydi? Başlangıç aşamasında kilometre taşları nelerdi?
Klarna ülke direktörlüğü yaptığım sırada Tahsin Isın ile tanışmam iyzico’nun kilometre taşlarından biri oldu diyebilirim. Klarna’nın değişik ödeme platformlarına entegrasyon yapması gerekiyordu. Tahsin de entegrasyon modülleri yazıyordu. Tahsin’le Türk asıllı olmamızın verdiği yakınlığın da etkisiyle iş ilişkimizi yasal boyuta taşıyıp sözleşme için bir araya geldiğimizde birbirimizi daha iyi tanıma fırsatımız oldu ve e-ticarete ilişkin benzer soruların kafamızı kurcaladığını keşfettik.
Türkiye’de bir tezgâhın üzerinde 6-7 POS cihazı bulunmasını sorguladık ve Türkiye’deki bankaların kendi network’leri içinde işlem yapmalarının, e-ticaret için kompleks bir yapı olduğunu düşündük. Bir e-ticaret şirketinin birden fazla bankadan POS alıp teknik olarak entegre edip ücretlerini ödemesi ve hepsinin hesabını yönetmesi çılgınca geldi ve sohbetimiz bizi iyzico’nun kuruluş amacına yöneltti.
Sistemi yalın hale getirmek için ne yapılabilir sorusuna cevap bulduk. Bir sistem kurup bankaları tek platforma entegre edelim, hatta bankalardan parayı tahsil edip müşterilere dağıtımını yapalım düşüncesi ortaya çıktı ve iyzico fikri oluştu. Bu süreçte daha önceden beraber çalıştığım Stefan Klestil’den ilk yatırımımız olan 1 milyon dolarlık yatırımı aldık ve çantalarımızı alıp İstanbul’a gelerek iyzico’nun temelini attık.
iyzico’yu hayata geçirirken bir Fintek girişimi olarak ne tür zorluklar yaşadınız? Devam etmek konusunda sizi motive eden ne oldu?
Birçok zorlukla karşılaştık elbette. iyzico’nun oluşması için bankaların iş ortaklığına ihtiyacımız vardı ve bunun için bankalara fikrimizi anlatmamız gerekliydi. Bu nokta oldukça yoğun geçti. Öyle ki ilk bankayı ikna etmemiz 10 ay sürdü ve bu sürede hem ben hem Tahsin hali hazırda Almanya’da yaşıyor ve Türkiye Almanya arası gidip geliyorduk. Tabii ki bu dönemde belki de vazgeçmeliyiz artık diye düşündüğümüz anlar oldu. Ancak size inanan insanları yarı yolda bırakmamak duygusu ağır basıyor. Yaşadığımız diğer büyük zorluk ise Türkiye’nin son 6 yılda yaşadığı iç sorunlardı. İlk yatırım alışımız Gezi Parkı olayları, son yatırımımız 15 Temmuz Darbe Girişimi dönemlerine denk geldi. Bu süreçlerde para birimlerindeki değişimler de stratejimizi ve kimi zaman iş akışlarımızı etkiledi. Fakat süreç ne kadar mücadele dolu olsa da biz işimizi iyi yapmaya odaklandık ve en büyük motivasyonumuz bu oldu. Ve bugün geldiğimiz noktada görüyorum ki, en büyük başarıyı ellerindeki yol haritasını ortak vizyon peşinde işlerine duydukları tutkularıyla uygulayanlar tadıyor. Sanıyorum PayU anlaşmamızın altındaki en önemli nedenlerden biri ekip olarak bu tutkumuz.
iyzico’nun ülkemizden çıkan ve bir milyar doların üzerinde değerlemeye sahip ilk “unicorn” girişimi olacağına dair bir beklenti hep vardı. Almanya yerine Türkiye’yi seçmenizin sebebi neydi? iyzico burada hayata geçse nasıl bir fark olurdu? Unicorn olma hayaliniz burada gerçek olabilir miydi? Almanya’da mevcut çalışmalarınız bulunuyor mu?
Bence bu sorunun cevabı, unicorn olmayı ne ile eş değer kıldığınızda yatıyor. Bazı girişimciler milyar dolarlık değerleme için mücadele ederken aynı zamanda yarattıkları etkinin peşinde oluyor ve ben, 2 kişi başladığımız bu yolda bugün 150 kişinin aynı hayal ve vizyon için çalıştığını, çözümlerimizle on binlerce işletmeyi nasıl etkilediğimizi gördükçe, PayU çatısı altında başaracaklarımız için şimdiden heyecanlanıyorum.
Unicorn olmak rakamlardan ibaret olmamalı, beraberinde bir değer yaratmak anlamında gelmeli. Bizim bugün ilk hedefimiz bu iki şirketi tek bir şirket haline getirmek ve daha sonra vizyonumuz, misyonumuz ve stratejimiz doğrultusunda bu yeni yapıyı Türkiye’de ve yurtdışında lider konuma getirmek. Aslına bakarsanız, iyzico olarak bizim stratejimiz, misyonumuz, vizyonumuz ve gideceğimiz yol hâlâ aynı, değişmedi; iyzico’yu Türkiye’nin en büyük 5 finansal kuruluşundan biri yapmak için çalışmaya devam ediyoruz. Sadece bu süreçte yanımızda ve arkamızda duracak daha güçlü, fintek alanında engin tecrübeye sahip PayU ile birleşmemiz hedefe ulaşmamızı hızlandıracaktır. Önümüzdeki süreçte de iyzico’yu 1 milyar dolar değerlemeye getirmeden buradan ayrılmayı düşünmüyoruz. Almanya’da her hangi bir çalışmamız bulunmuyor.
Türk girişimleri açısından en çok ihtiyaç duyulan dönemde, pazarındaki gücünüzü sağlamlaştıran bir anlaşmaya imza attınız. PayU ile vizyonunuz ve yollarınız nasıl kesişti? Bu kararı nasıl aldınız?
PayU’nun global yöneticileri ile değişik fintek etkinliklerinde görüştüğümüzde global piyasa ve Türkiye piyasası ile ilgili fikir alışverişinde bulunuyorduk. Bir Naspers şirketi olan PayU, etkin bir fintek yatırımcısı da. Bu çerçevede Türkiye’de tatlı bir rekabet içerisinde oldukları iyzico’yu, hikayesini ve büyüme rakamlarını yakından takip ediyorlardı ve bizimle ilk sıcak temasları geçen sene Amsterdam’da Money 20/20’de oldu. PayU’nun Global CEO’su Laurent le Moal ve ekibi ile görüşmelerimiz 1 seneye yakın sürdü. Ortak vizyona sahip iki ekip olarak bunun sadece Türkiye pazarı için değil aynı zamanda Türkiye’deki KOBİ’lerin özellikle Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine ve Afrika’ya ihracatını kolaylaştıracak stratejik bir satın alma olduğu konusunda da hem fikir olduk. Bu kararımız aslında iyzico olarak kendimize koyduğumuz “Türkiye’nin en büyük 5 finansal kuruluşu arasında yer alma” hedefimizle birebir örtüşüyor. Anlaşma şu an denetleyici ve düzenleyici kurumların onayında. Bu onayın akabinde iki ekip güçlerimizi birleştirip iyzico’nun geliştirdiği teknolojileri PayU’nun mevcut durumda faaliyet gösterdiği pazarlara sunmak için çalışırken, Türkiye’deki dijital ödemeleri daha da geliştirmeye devam edeceğiz.
iyzico büyürken müşterilerini de büyüten bir finansal teknoloji kuruluşu. Mevcut verileriniz ışığında müşterileriniz ne tür yenilikler beklemeli?
Üye işyerlerimiz bizim önceliğimiz. PayU’nun stratejik satın alması sayesinde daha geniş bir ürün portföyüne erişim imkanları olacak. iyzico olarak sunduğumuz 7-8 alternatif ödeme metodu ile Türkiye’de e-ticaretin menzilini 5.292km’ye çıkardık. Bugün, PayU’nun platformunda 250 ödeme metodu mevcut. iyzico platformu ve PayU’nun platformu birleştikten sonra bu durumunda Türkiye’nin e-ticaret menziline etkisini şimdiden ön görmek mümkün. Aslında bu anlaşma bir “e-ihracat köprüsü” oluşturacak. Bunun yanı sıra, dünyanın önde gelen fintek yatırımcılarından olan PayU ile birleşmemiz, bu etkin network içerisinde geliştirilen ürünlerden Türkiye’deki son kullanıcıların ve tüketicilerin de fayda sağlayacağı anlamına geliyor.
Hem fintek hem de teknoloji tabanlı şirketlerin regülasyonlara yönelik beklentileri var. Yeni nesil dijital ekonominin işlemesi ve dijitalleşme sürecinin ekonomik kazanımlarının devamının sağlanması için neler yapılabilir?
Geçtiğimiz seneler içerisinde hem şirketler hem de ÖDED olarak paydaşlara kendimizi anlatmamız ilk adımdı. Bu noktada, iyzico olarak hazırladığımız “Finansal Teknolojilerin Türkiye Ekonomisine Etkileri: iyzico Vaka Analizi” başlıklı etki raporu oldukça faydalı oldu. iyzico’nun ülke ekonomisine, e-ihracata, kadın girişimcilere ve genç girişimcilere yaptığı etkiyi ortaya çıkardık. Bundan sonraki süreçte regülatörlerle, BDDK ile GİB ile ortak çalışarak KOBİ’lere nasıl değer yaratabileceğimizi anlatmamız ve talepkâr olmamız gerekiyor.
Finteklerin başarıya ulaşmak adına çıktığı yolculukta önerileriniz neler olur?
Fintek, Türkiye’de kısıtlı bir alan olduğundan bu alanda faaliyet gösteren startup’ların çözmek istedikleri problemi iyi tanımlamaları gerekiyor. Aslında bu her alandaki startup’lar için önemli bir nokta. Doğru problemi bulup iş birliğine gitmek ve büyümek için bu problem çerçevesinde adım adım ürün paleti oluşturulması çok önemli.
