İşlem hacmimizi 200 milyon TL’den 40 milyar TL’ye çıkardık

iyzico CEO’su Orkun Saitoğlu ile Fintechtime Temmuz & Ağustos sayısı için çok özel bir röportaj yaptık.

2013 yılında farklı büyüklüklerdeki şirketlere e-ticaret dünyasında yapay zeka tabanlı ödeme teknolojileri sunmak amacıyla kurulan iyzico’da CEO koltuğuna Orkun Saitoğlu’nun geçtiğini sizlere duyurmuştuk.

iyzico yönetiminde yeni dönem başlıyor

iyzico’nun ekibine, çok kanallı satış stratejilerini destekleyen çözümler ve finansal kapsayıcılığı arttıran inovatif uygulamalar geliştirmek için liderlik edecek olan Orkun Saitoğlu ile bir araya gelerek sorularımızı ilettik. Sayın Saitoğlu’na yeni görevinde başarılar diliyoruz.

iyzico yönetiminde yeni dönem başladı ve şirketin kaptanlığına geçtiniz. Orkun Bey öncelikle yeni görevinizde başarılar dileriz. Bu yeni dönem ile ilgili planlamalarınız ve hedefleriniz konusunda bilgi alabilir miyiz?

iyzico’nun PayU tarafından satın alınma sürecinde 3 senelik bir geçiş planı kurgulamıştık. Ancak beklentilerin ötesinde, hızlı bir adaptasyon süreci ile iki şirketin birleşme sürecini 18 ay gibi kısa bir sürede tamamladık. Geçtiğimiz sene, 2022 yılı için planlamalarımızı yaparken bu süreci biraz kişisel olarak da düşünmeye başladık. Özellikle, CEO’muz Barbaros Özbuğutu ve CFO’muz İlkay Düzgün ile beni oldukça yakından ilgilendiren bir süreçti. Barbaros ve İlkay, iyzico’da serüvenlerine yönetim kurulunda, günlük operasyondan ziyade stratejik süreçlerde rol alacak şekilde devam etme kararı alırken; ben de kendi iyzico serüvenime bayrağı Barbaros’tan devralarak devam etmeye karar verdim. Bu kararımda, iyzico’nun önünde gidecek daha çok fazla yol olduğuna inanmam etkili oldu.

Finansal hizmetleri demokratikleştirmek ve herkes için erişilebilir kılma dediğimiz zaman, bugün B2B alanında herhangi bir kişi veya şirket birkaç gün içinde, Türkiye’nin neresinde olursa olsun, regülasyonlara uygun bir iş yapıyorsa online ödeme almaya başlayabiliyor. Bu, iyzico’nun kapsayıcılık vizyonu sayesinde olan çok önemli bir gelişme. Tüketici tarafına baktığımız zaman, Türkiye’deki kadınların %45’inin banka hesabı olmadığı, gençlerin finansal sisteme ilk girişlerinde kendi tercihlerinden ziyade yönlendirmeyle bankalarını seçtikleri bir tabloyla karşılaşmaktayız. Böyle bir dünya içinde, son kullanıcıya yönelik farklı finansal çözümler üreterek kapsayıcılığı artırabileceğimize inanıyoruz.

Son 2 senedir odaklandığımız iyzico dijital cüzdanın aktif kullanıcısının 200 bin kullanıcıdan 1.5 milyon kullanıcıya çıkmış olması, iyzico Korumalı Alışveriş yapan kullanıcılarımızın 5 milyon seviyesine ulaşmış olması, iyzico ürün ve hizmetlerinin hem B2B hem B2C tarafta gerçek problem ve ihtiyaçları çözdüğünü ve kullanıcıların hayatına pozitif katkıda bulunduğunu gösteriyor. Kısa sürede ulaştığımız bu rakamları sunduğumuz çözümlerle daha büyüteceğimize inanıyorum.

B2B tarafta, üye işyerlerimize sadece online çözüm değil, mağaza içi ödeme alternatifleri sunmak, nakit ihtiyaçlarını karşılayacak ve işlerini büyütmelerine yardımcı olacak ürünler geliştirmek gibi alanlara odaklanıyoruz. B2C tarafında dijital cüzdan ana odağımız olmaya devam edecek.

Bu büyüme alanlarımızla ilgili ekibimizin de aynı heyecanı paylaştığını görmek, benim için CEO’luk görevini devralma sürecinde oldukça motive edici oldu. Bu tamamen bir ekip işi. Hem mevcut çalışma arkadaşlarımız hem de özellikle üst yönetime katılan yeni arkadaşlarımızın vizyonları bizim için bir sağlama oldu. Yeni süreçte de finansal hizmetleri demokratikleştirmek ve herkes için erişilebilir kılma vizyonumuza devam edeceğiz. Hedefimiz Türkiye’nin en büyük beş finans kuruluşundan biri hale gelmek. Sekiz senedir içinde olduğum iyzico’yu bu hedeflere ulaştırırken direksiyonda olmak heyecanlı olduğu kadar gurur verici bir deneyim.

Kurulduğumuz günden bugüne her yıl ortalama %286 büyüme sağladık. Bugün iyzico olarak 40 milyar TL yıllık işlem hacmi ile 80 binden fazla üye iş yeri ve 1 milyondan fazla alt üye işyeri, 4,6 milyon iyzico Korumalı Alışveriş kullanıcısı ve 1,2 milyon aktif cüzdan kullanıcısına dokunuyoruz.

Sayın Barbaros Özbuğutu ile saygı ve rahmetle andığımız Tahsin Isın sektör tarafından çok sevilen ve örnek alınan isimler. Siz şirketin kuruluşundan beri iyzico üst yönetimindeydiniz ancak sizin iyzico ile buluşan kariyer yolculuğunuz fazla bilinmiyor. Bu yolculuktan biraz bahsedebilir misiniz? Nasıl bir koltuk devraldınız?

Bizim tüm yönetim ekibi olarak ilk günden beri yapmak istediğimiz süreçlerin bize değil bizim süreçlere hâkim olduğumuz, şampiyonlar liginde oynayabilecek bir ekip, sistem ve ürünler yaratmaktı. Bunu ben satış ve operasyonda; kısmen de pazarlamada yaptım. 7 senedir şirketin gelir sorumluluğu, hacim yaratma sorumluluğu benim üzerimde. Ekibimle birlikte işlem hacmimizi 200 milyon TL’den 40 milyar TL’ye çıkarmayı başardık.

iyzico bir ekip işi. Ekipteki herkes sorumluluk alıyor. Şirket içerisindeki yeteneklere, liderlere olan inanç çok yüksek. Barbaros’un ardından yeni CEO’nun içerden olması da bunun bir göstergesi. iyzico çok hızlı giden bir tren. Bu trene tutunan kendini her yönden geliştirebiliyor. Ben de yedi sene önce iyzico’ya ilk girdiğim günkü Orkun değilim. iyzico’da sadece CEO ve üst yönetim değil, herkes kendini yenilemek zorunda. Bu sayede de iyzico kendini yeniliyor. Gelişimini tamamlayan herkes, şirket içindeki farklı yetki ve sorumluluklara hazır oluyor. Sadece C Level pozisyonlarda değil, her kademe için bu geçerli. Mesela geçtiğimiz yıl operasyon ekibimizdeki 16 arkadaşımız farklı pozisyonlara atandı.

Bugüne nasıl geldiğimden kısaca bahsetmem gerekirse, 16 senedir ödeme sistemleri dünyasının içindeyim. Ödeme sistemlerinde üniversite olarak kabul edilebilecek PayPal’da da 5 sene çalıştım. PayPal’da satış, iş geliştirme, yeni ürün geliştirme, yeni pazarlara girme gibi pek çok konuyu deneyimleme şansım oldu. PayPal’ın Fransa ofisinde çalışıyor olmakla beraber, sadece Fransa pazarı değil, başta Avrupa olmak üzere Benelüks, Ortadoğu, Rusya ve Türkiye pazarında deneyim kazandım. Bu ülkelerin ödeme sistemi pazarlarındaki sorunları yakından gördüm. Bu dönemin benim açımdan en büyük iç görülerinden bir tanesi de ödeme sistemleri pazarının global olmakla birlikte lokal problemlerin daha baskın olduğuydu. Bu nedenle lokal çözümlere odaklanmanın daha önemli olduğunu gördüm. Bu durum da benim iyzico’ya katılmamda etkili oldu.

iyzico’ya katıldığımda ekip 30 kişiydi, daha yolun çok başındaydık. Bana satış, pazarlama ve operasyonu yönetme görevleri verilmişti. Şu an sadece satış operasyonumuz 30 kişi. Toplamda 200 kişilik bir ekip olduk. Benim bugüne kadar iyzico’da üstlendiğim misyon ekip yapılarının kurulması; tek tek yaptığımız işlerin bir ekip yapısı içinde yürütülmesini sağlamak oldu. Bundan sonra da bu yapının gelişerek devam etmesi için çalışmalarıma devam edeceğim.

iyzico dokuzuncu yılına hangi rakamlarla girdi? Büyüme oranı, müşteri sayısı hangi seviyelere ulaştı? Sektörde nasıl konumlanıyor?

Kurulduğumuz günden bugüne her yıl ortalama %286 büyüme sağladık. Bugün iyzico olarak 40 milyar TL yıllık işlem hacmi ile 80 binden fazla üye iş yeri ve 1 milyondan fazla alt üye işyeri, 4,6 milyon iyzico Korumalı alışveriş kullanıcısı ve 1,2 milyon aktif cüzdan kullanıcısına dokunuyoruz.

PayU’nun küresel bilgi birikimi iyzico’ya nasıl yansıdı? Birleşme sonrası yaşanan değişim ve yeni hedefleriniz konusunda neler söylemek istersiniz?

Haziran 2019’da yapılan anlaşma ile iyzico ve PayU Türkiye ofisleri olarak bir birleşme sürecine girdik. Anlaşma imzalandıktan sonra 2 şirket arasında 3 bacaklı bir birleşme sürecini başlattık. PayU Türkiye çalışanları ile tek bir ekip olduk ve PayU müşterilerini iyzico platformuna taşıdık. Son olarak da yasal şirket birleşmesi gerçekleşti. Bu süreç 1,5 sene gibi çok kısa bir zamanda başarıyla tamamlandı.

PayU ile birleşmemizin en önemli sebebi aynı dili konuşuyor olmamızdı. Bizim Türkiye pazarındaki, onların globaldeki deneyimi birleşince çok daha verimli olacağımıza ve büyük işler başaracağımıza inandık. Son 2 sene içinde ulaştığımız rakamlar da bu inancımızı doğruladı ve bize ne kadar doğru bir karar verdiğimizi yeniden gösterdi. iyzico olarak dünyanın en büyük teknoloji yatırım gruplarından biri olan Prosus’un finansal gücünden ve PayU’nun küresel bilgi birikiminden de destek alarak müşterilerimizin yerel ödeme sorunlarına çözümler geliştiriyor ve hayatlarını kolaylaştırıyoruz.

iyzico, şu an PayU’nun Avrupa’daki en büyük, dünyada ise Hindistan’ın ardından ikinci büyük pazarı konumunda. iyzico’yu büyütürken aynı zamanda Türkiye’deki pazarı büyütmeye de odaklanıyoruz. Türkiye, sahip olduğu %44’lük e-ticaret penetrasyonuyla global anlamda gelişmekte olan ülkeler arasında zirveye oynuyor. Amacımız, Türkiye’yi e-ticaret penetrasyonunun %80’lerin üzerinde olduğu Amerika ve Avrupa ülkelerinin seviyesine çıkartmak ve şampiyonlar ligine adımızı yazdırmak. Bunun için finansal hizmetlere erişim ve finansal kapsayıcılığı artırmamız gerekiyor. Biz de bu doğrultuda çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Odağımızda çok kanallı satış stratejilerini destekleyen çözümler ve finansal kapsayıcılığı artıran inovatif uygulamalar geliştirmek yer alıyor. Türkiye’nin en büyük beş finans kuruluşundan biri olma hedefimiz doğrultusunda ilerliyoruz.

iyzico büyürken müşterilerini de büyüten bir finansal teknoloji şirketi. Pandemi süreci ile birlikte müşterilerinizin talep ve ihtiyaçlarında nasıl bir değişim yaşandı? Öne çıkan çalışma ve çözümlerinizden bahsedebilir misiniz?

Pandemi döneminde tüketicilerin hız ve rahatlığı ön plana koymasıyla e-ticaret pazarı ciddi bir ivme yakaladı. Pandemi döneminde uygulanan kapanma ve karantina uygulamaları da tüketicilerin çevrim içi alışverişin pratikliğinden, hızından ve çeşitliliğinden faydalanmasını hızlandırdı. Bunun sonucunda 2020 yılında 2019’a kıyasla %64 artış yaşandı. 2021 yılında ise sektör 400 milyar TL hacim seviyesine ulaştı. Bu oranlar, bize e-ticaretin katlanarak büyüyeceğini gösteriyor.

E-ticaretin yakaladığı bu momentumu sürdürülebilir kılmak hem satıcı hem alıcıya macerasız bir alışveriş deneyimi yaratmak için iyzico olarak süreç içindeki problemlere odaklandık. Başta güvenlik olmak üzere alıcının kendini daha rahat hissedebileceğini bir deneyimi kurgularken, satıcılara kolay ve hızlı ödeme alt yapısı sağlayarak işlem hacimlerinin artmasına pozitif katkı sağladık.

Finansal hizmetleri demokratikleştirmek ve herkes için ulaşılabilir kılma amacımız doğrultusunda, rekabetin daha eşit koşullarda sürebilmesi, adil alışveriş ve tüketicilerin de seçim hakkına saygı ve pazarın tekelleşmemesi için KOBİ’leri destekleyen çözümler geliştirmeyi büyüme odağımıza aldık. Bunun sonucunda son 1 buçuk sene içinde kurumsal üye iş yeri başvurusunda %73’lük bir artış sağladık.

Türkiye’deki fintech ekosistemini nasıl değerlendirirsiniz? Avantaj ve dezavantajlı durumların yanında, pazarın geleceği ile ilgili öngörülerinizi öğrenebilir miyim?

Türkiye e-ticaret pazarının dönüm noktasını yaşadığını söyleyebiliriz. Burada Türk teknoloji şirketlerinin son yıllarda yaptığı atılımın yanı sıra, İstanbul’un uluslararası bir şehir olması ve değişime çok hızlı adapte olan bir demografiye sahip olmamız da etkili oldu. Pandemi de pazarı pozitif yönde etkileyerek üç yıl önce %3,5 olan e-ticaret yayılımı bugün %10’a yükseldi.

Sahip olduğumuz %44’lük e-ticaret penetrasyonu ile ikinci ligin, yani gelişmekte olan ülkeler liginin en üst sıralarında yer alıyoruz. İkinci ligde Doğu Avrupa ve Latin Amerika ülkeleri var. Artık, birinci lige çıkarak kendimizi şampiyonlar ligi pozisyonlamasına taşımamız lazım. Ancak bunun için finansal hizmetlere ulaşımı ve kapsayıcılığı artırmamız gerekiyor. Türkiye’de halen nüfusun çok ciddi bir bölümü, özellikle de kadın nüfus bankacılık hizmetlerinden yararlanmıyor. Bizim sunduğumuz alternatif yöntemlerle bu nüfusu e-ticarete dahil etmemiz gerekiyor.

İkinci bir konu ise platformların ülkemizde tekelleşmesi. Küçük ve orta ölçekli işletmeler bir pazarlama aracı ve geleneksel perakendeye alternatif olarak çevrimiçi ticaretin artan popülaritesine katılmasını çok değerli buluyoruz. Ancak adil alışveriş ve tüketicilerinde seçim hakkına saygı için, pazarın tekelleşmemesi gerektiğine inanıyoruz. Bu nedenle KOBİ’leri destekleyen, onların sorunlarına da odaklanan çözümlere odaklandık. Çevrimiçi pazar yerleri e-ticaretin gelişmesine yaptığı katkı yadsınamaz. Pazarın herkes için verimli olabilmesi büyük markalar kadar küçük ve orta ölçekli işletmelerin de oyunda kalması gerekiyor. Rekabetin daha eşit koşullarda sürebilmesi için mutlaka KOBİ’lerin desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz.

Türkiye’deki e-ticaret ve ödeme hizmetleri pazarının büyümesinde önemli emekleriniz var. Bizim de katıldığımız toplantıda “2021 Türkiye e-Ticaret Ekosistemi” rapor sonuçlarını paylaşmıştınız. Okurlarımıza hatırlatmak adına e-ticaret sektörünün 2021 karnesini nasıl değerlendiriyorsunuz? e-ticaret pazarının büyümesi için neler yapılabilir?

Biz Türkiye’nin e-ticaret alanındaki potansiyeline hep inandık. E-ticaretin Türkiye’de ülke nüfusunun %44’üne denk gelen bir müşteri kitlesi var. Hızlı bir büyüme sürecindeyiz ama gideceğimiz yolumuz var. Rapor sonuçlarını da hem alıcı hem satıcı tarafında incelediğimizde bu potansiyelin kullanımına yönelik bir trendin devam ettiğini gösteriyor. E-ticaret her ne kadar pandemide zirve yapmış olsa da kısıtlamaların kalktığı ve normalleşme sürecinin hızlandığı dönemde de tüketicilerin ilgisini devam ettiğini gördük ki, bu da artık tüketici nezdinde davranış değişikliğinin gerçekleştiğini gösteriyor.

Satıcı açısından baktığımız zaman, mikro işletmeler sayıcı pazarı domine etseler bile, satış hacminde aynı etkiyi yaratamadıklarını görmekteyiz. Pazarın sadece %1’ine denk gelen büyük ölçekli satıcılar pazar payının %79’una sahip. Biraz önce de bahsettiğim gibi biz stratejimizi problem çözme üzerine kurmuş bir şirketiz. İşletmelerle ilgili bu sonuçta bizim pazarı ve beklentileri okuma konusundaki yetkinliğimizi gösteriyor. Mikro ve orta ölçekli satıcılar tarafından erişilebilir, demokratik bir ekosistemin olması gerektiğini görmüş ve iyzico olarak alışverişin etrafında demokratik bir ekosistemin varlığını, güvenli ödeme altyapımız ile sağlamak için adımlar atmıştık. Geliştirdiğimiz “iyzico Korumalı Alışveriş” çözümü ile güvenli ödeme altyapısı sağladık, 7/24 canlı destek ve iptal-iade süreçleri için kolaylık sunduk. Bu sayede bilinirliği az olan markalar için bir güven simgesi haline geldik.

Raporda öne çıkan bazı verilere bakacak olursak;

Türkiye’de e-ticaret satışları 2020’de 2019’a göre %66 büyüyerek 226 milyar TL’ye ulaştı.
Tüm perakende sektörü 2020’de %17 büyüme kaydetti.
2021’de e-ticaret satışlarındaki büyüme hızlanarak %77’ye ulaşarak satışları 400 milyar TL seviyesine taşıdı.
2021 yılında e-ticaret üzerinden yapılan alışverişlerin ortalama sepet tutarı 259 TL iken, 2021 yılında 294 TL oldu.
2020’de 2,3 milyar e-alışveriş siparişi verilirken; 2019’la karşılaştırıldığında %68’lik bir artış yaşandı.
2021 yılında işlem sayıları 2020’ye göre %85 oranında artarak 4,2 milyar adet olarak gerçekleşti.
2019’da 138 TL olarak hesaplanan ortalama sepet büyüklüğü; 2021’de 146 TL’ye ulaştı.
E-ticaret alışverişleri kapsamında tüketiciler 2021 yılında her alışverişte ortalama 170 TL harcadı.
Türkiye’de 2021 yılında en fazla sayıda çevrimiçi alışveriş, Black Friday haftasının başladığı 22 Kasım Pazartesi günü yapıldı.
Gün bazında en yüksek satış hacmi ise Black Friday günü, yani 26 Kasım Cuma elde edildi.
Black Friday günü aynı yılın ortalama bir günüyle kıyaslandığında 3,5 kat satış hacmi ve 1,8 kat işlem hacmi gerçekleşti.

iyzico’nun yakın ve uzak geleceğe dair planları ve hedefleri arasında neler var?

Odağımızda çok kanallı satış stratejilerini destekleyen çözümler ve finansal kapsayıcılığı artıran inovatif uygulamalar geliştirmek yer alıyor. Türkiye’nin en büyük beş finans kuruluşundan biri olma hedefimiz doğrultusunda, üye işyerlerimiz için inovatif çözümler üretmeyi odağımızda tutmaya devam ederken, tüketici tarafında da dijital cüzdanımıza finansal hizmetlerin herkese ulaşmasını sağlayacak özellikler eklemeyi sürdüreceğiz. Bizim kuruluş misyonumuz finansı demokratikleştirmek ve kapsayıcılığı artırmak. Ülkemizde milyonlarca kadının bugün bir banka hesabı yok. Aile üyelerinin veya yakınlarının banka hesaplarını kullanıyorlar. Bu kadınların kendi özgürlüğünü kazanması için çok önemli. Geliştirdiğimiz inovatif ürün ve çözümlerin yanı sıra, iyzico Kadın Girişimci Destek Programı gibi sosyal projelerimizle de finans hizmetlerinin geniş kitlelere ulaşması için çalışmaktayız. Dijitalleşmenin hızlandığı dünyada, çok kanallı satış stratejilerini destekleyen çözümler ve finansmana erişimi arttıran uygulamaları da hayata geçirerek finansal kapsayıcılığı artırmaya yönelik çalışmalarımıza aynı hızla devam edeceğiz.