Payten Ödeme Sistemleri Ürün Müdürü

Mehmet Evirgen

 

Payten Ödeme Sistemleri Ürün Müdürü Mehmet Evirgen, Fintechtime Nisan sayısı için yazdı ” BaaS ve Finansal Kapsayıcılık”.

“Açık bankacılık sayesinde müşterilerin finansal verilerine erişimi kolaylaşıyor ve bankaların müşterilerine daha iyi hizmet sunabilmesi sağlanıyor. Servis modeli bankacılığı ise, bankaların müşterilerine özelleştirilmiş hizmetler sunmasına olanak tanıyor. Yeni bankacılık iş modellerinin bu kapsamlı incelemesinde, onları çevreleyen karmaşık labirent gezinmenize yardımcı olmak için bu yazıyı kaleme aldım.“

 

Son yıllarda dünya genelinde ödeme sistemleri giderek dijitalleşiyor. Özellikle pandemi döneminde artan online alışverişler, ödeme sistemlerinde de hızlı bir değişim yaratıyor. Geleneksel ödeme yöntemlerinin yanı sıra, kripto para birimleri gibi alternatif ödeme yöntemleri de popüler hale geliyor.

Bunun yanı sıra, piyasada ortaya çıkan çeşitli yeni bankacılık ve fintech iş modelleri arasında ayrım yapmak, bu tür modellerin artan sayısı nedeniyle zor olabilir. Açık bankacılık (Open Banking) ve servis modeli bankacılığı (BaaS) gibi yenilikler de ödeme sistemlerinde büyük bir değişim yaratıyor. Açık bankacılık sayesinde, bankaların müşteri verilerine ve hizmetlerine üçüncü tarafların erişebileceği bir sistem oluşturuluyor. Servis modeli bankacılığı ise, bankaların müşterilerine sunmak için farklı hizmetler ve platformlar oluşturduğu bir sistem olarak karışımıza çıkıyor. Özellikle “Servis Bankacılığı Modeli” ifadesi birçok insanın beynini kaşımaya devam etmesine neden oluyor. Bu yenilikler sayesinde ödeme sistemleri daha güvenli, daha hızlı ve daha kullanıcı dostu hale geliyor. Örneğin, açık bankacılık sayesinde müşterilerin finansal verilerine erişimi kolaylaşıyor ve bankaların müşterilerine daha iyi hizmet sunabilmesi sağlanıyor. Servis modeli bankacılığı ise, bankaların müşterilerine özelleştirilmiş hizmetler sunmasına olanak tanıyor.
Yeni bankacılık iş modellerinin bu kapsamlı incelemesinde, onları çevreleyen karmaşık labirent gezinmenize yardımcı olmak için bu yazıyı kaleme aldım.

Özetle, Hizmet Olarak Bankacılık (Servis Bankacılığı Modeli) tanımı, banka olmayan şirketlerin sattıkları mallara finansal hizmetleri dahil etmelerini sağlayan bir çözüm olan beyaz etiketli bankacılıktır. Örneğin, banka olarak faaliyet gösterme yetkisi olmayan işletmeler, dijital bankacılığı faaliyetlerine dahil ederek tüketicilere kredi ve ödeme işlemleri gibi finansal hizmetler sunmaya devam edebilir. Bankalar, bunu gerçekleştirmek için kendi platformlarını geliştirme veya BaaS çözümleri sunan üçüncü taraf tedarikçilerle iş birliği yapma seçeneğine sahiptir. Aslına bakarsanız teknolojiye ve yeniliklere meraklı bazı kurum/kuruluş ve son kullanıcılar için kısmen bile olsa hayatımızın bir parçası olan Servis Bankacılığı Modeli için bazı çeşitli alışveriş sitelerinde ödeme adımında gördüğümüz;

Havale ile Öde (Banka Hesabı)
Alışveriş Kredisi ile Öde
Cüzdan ile Öde
seçenekleri Servis Bankacılığı Modeli’nin daha önce hayatımıza girmiş seçenekleridir.

Özetle, ödeme sistemleri giderek dijitalleşiyor ve yeniliklerle birlikte daha da gelişiyor. Bu yenilikler sayesinde ödeme işlemleri daha güvenli, daha hızlı ve daha kullanıcı dostu hale geliyor. Açık bankacılık ve servis modeli bankacılığı gibi yenilikler ise, bankaların müşteri deneyimini geliştirmelerine ve daha geniş bir kitleye hizmet sunmalarına yardımcı oluyor.

 

BaaS Avtantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Servis bankacılığı modelinin avantajları şunlardır:

  • Müşterilerin ihtiyaçlarına daha iyi yanıt verir.
  • Daha düşük işletme maliyetleri ile daha yüksek kar marjları sunar.
  • Daha fazla müşteri memnuniyeti sağlar.
  • Banka müşterilerinin daha geniş bir yelpazede hizmetlerinden yararlanmalarını sağlar.
  • Daha hızlı ve etkili bir hizmet sunar.

 

Servis bankacılığı modelinin dezavantajları şunlardır:

  • Bazı müşteriler yüz yüze hizmete daha çok değer verirler.
  • Bazı müşteriler teknolojiyi kullanmayı tercih etmezler.
  • Bazı müşterilerin özel ihtiyaçları ve talepleri vardır, bu nedenle standart hizmetler onlar için yeterli olmayabilir.

Servis Bankacılığı Modeli (BaaS) nasıl çalışır?

BaaS ile tam bir deneyime sahip olmak için aşağıdaki bileşenlerden en az ikisine ihtiyacınız olacak:

Bankalar

BaaS sağlayıcıları

Fintech Kuruluşları

Aynı zamanda servislerin sahibi olan bir banka, bu servisleri bir BaaS sağlayıcısına verebilir ve böylece bu sağlayıcı, müşterilerine bankanın finansal ürünlerine erişim sunmasına yardımcı olur. API’ler veya uygulama programlama arayüzleri, sağlayıcı ile bankanın altyapısı arasındaki iletişimi kolaylaştırmak için kullanılır. Sağlayıcı daha sonra fintech şirketleri tarafından kullanılabilecek çeşitli finansal çözümler sunar. Bunlar da son müşterilerine kullanabilecekleri bankacılık işlevlerine erişim sağlar. Bu modelde BaaS sağlayıcısı aynı zaman lisanslı bir Ödeme/E-para kuruluşu olan bir fintech olabilir. Yeni çıkan mevzuatlarda artık bu hizmetleri vermek isteyen kurumların mümkün olduğunca regülasyonlara uygun lisanslı kuruluşlar olmasını zorunlu tutmaya başlamıştır.

Bankalar hem olgun ekosistemler oldukları hem de önemli miktarda düzenlemeye tabi oldukları için çok güvenli ve iyi organize edilmiş bir finansal çerçeve oluştururlar. Ayrıca endüstriyi yöneten en son kurallara uyumu sağlar ve müşterilerle ilgili hayati bir bilgi kaynağı olarak hizmet ederler. Sağlayıcılar, finansal hizmetleri mevcut platformlara entegre etmek için müşterilerine kapsamlı bir yanıt sunar.

Bunlar aşağıdaki gibidir:

Lisanslı Fintech, finansal hizmetleri mevcut platformlara entegre etmek için müşterilerine kapsamlı bir yanıt sunan lisanslı kuruluşlardır.

 

Sunulan bazı ana başlıklar:

  • Kullanıcı arayüz tasarımı
  • Bankanın çeşitli servislerinin aynı anda kullanımı
  • Risk değerlendirmesi ve yönetimi için araçlar
  • Müşteri hesap ve işlemlerinin yönetimi
  • Komisyon yönetimi 

Fintech şirketleri, BaaS’ın kapasitesini ürünlerine yerleştiriyor ve bu da tüketici için baştan sona zahmetsiz bir deneyim sağlıyor. Mevcut dijital ve fintech trendlerinin farkına varan bazı bankalar ise fintech şirketlerinin ve diğer işletmelerin API’ler aracılığıyla doğrudan erişim elde etmelerini mümkün kılan kendi BaaS platformlarını oluşturmaya başlamış durumda. Yeni fintech firmalarının sürekli olarak ortaya çıktığı bir pazarda, bunun gibi bir yaklaşım, daha yerleşik finansal kurumlar için rekabet avantajı sağlar.

Yazının ilk başlarında kısaca bahsetmiş olduğum avantaj/ dezavantaj başlıklarını birazda fayda noktasında biraz daha detaylandıralım.

BaaS Modelinin Faydaları

BaaS’ın dijital olarak yaratıcı bir hizmet olduğu gerçeği ve değerinin büyük bir kısmının Fintech’lerin etkili dokunuşları ile kazanacağı ortadır. Ayrıca, tüm oyuncular için teknolojiye yatırım yapmak çok mantıklı ve rekabetin önüne açan inovatif bir yaklaşımdır. Bir şirketin mali işlerinin yönetimi ve ödeme seçeneklerinin zenginliğini yanında farklı servisleri sunarak “kısmen banka” gibi davranması veya bankacılık işlemlerine kolay ulaşım noktasında paydaş olması, herhangi bir girişimin vazgeçilmez bir bileşenidir ve süreç basitleştirilebilirse ilgili tüm taraflar büyük avantajlar elde edebilir.

Nihai Tüketicler

Kullanıcı deneyimi, artan hız, kullanım kolaylığı ve mevcut ödeme yöntemleri açısından seçim genişliği dahil olmak üzere bir Hizmet olarak Bankacılık platformunu kullanarak daha eğlenceli, basit ve kullanım dostu tasarımlarla deneyimlemek mümkün olacak. Müşteriler bankacılık uygulamasına girerek bir ihtiyaç kredisi başvurusu yapmak yerine zaten amacın tam üzerinde devam ederken yani örneğin bir alışveriş sitesinde ödeme adımında alışveriş kredisi alternatifi ile gerek müşterisi olduğu mevcut bankanın sistemlerine ya da “banka müşterisi ol” seçeneği ile tamamen çevrimiçi olarak sürecini tamamlayabilecek. Bu sayede bir bankaya fiziksel olarak gitmenin ve bankanın uygulamasına girerek devam etmenin önüne geçebilecek. Bu yaklaşım tek tıkla veya tek ekranla birçok farklı aksiyonu takip etmeyi tercih eden kullanıcıların hoşuna gidecektir.

Markalar/ İşletmeler

Platformlarına finansı dahil eden markalar, müşterilerinin sadakatini kazanmakla kalmıyor, aynı zamanda bu entegre finansal çözümlerden ek gelir elde edebiliyor. Ayrıca, geleneksel bankacılık hizmetlerini desteklemek için gereken altyapıda önemli maliyet indirimleri yapabilecekler.

Fintech’ler

Fintech firmaları, finansal çözümlerini önceden bir bankacılık lisansı almaya ihtiyaç duymadan, ve iş modellerine göre sıkı sertifikasyon süreçleri altında sunan veya iş modelinde “ödeme” adımı olmadan ve herhangi bir sertifikasyon sürecine dahil olunmasına gerek duyulmayan farklı ihtiyaçları konusunda bazı imkanlara sahiptiler. Genellikle en yaygın olarak bilinen ve kart ödemelerine aracılık eden Fintech’lerin olmazsa olmazı olan PCI-DSS sertifikasyonuna gerek duyulmayan bazı bankacılık uygulamalarına kolayca entegre olabilirler. Bu şirketler için önemli bir rekabet avantajı ortaya çıkmıştır. BaaS katmanı, son müşteriler ve bankalar arasında her iki yönde de temel veri akışını kolaylaştırır.

BaaS uygulaması, başta bankalar olmak üzere finansal kuruluşlara kârlarını artırmaları için önemli bir fırsat sunmaktadır. Sağlayıcıların komisyon ücretleri ve bu ileri görüşlü strateji sayesinde yararlanabildikleri diğer gelir akışları ortaya çıkacaktır. Ek olarak, yeniliğin faydaları, eski sistemlerin neden olduğu sorunların üstesinden gelinmesine ve günümüzün son derece rekabetçi pazarında daha iyi bir konum elde edilmesine yardımcı olabilir. Ve son olarak, sistemin iki yönlü kullanıcı verisi akışı, finansal kurumlara kendi tüketicilerinin satın alma ve yatırım davranışlarına ilişkin yeni iç görüler elde etme fırsatı sağlar.