Erciyes Holding Bilgi Teknolojileri Operasyon Direktörü
Mert Çakar
Erciyes Holding Bilgi Teknolojileri Operasyon Direktörü Mert Çakar, Fintechtime Nisan sayısı için yazdı ” E-Ticaretin Gizli Anahtarları: Tüketilen Bankacılık Servisleri ve Lojistik”.
“Son dönemde gerçekleşen çok önemli strateji eksenli bir dönüşüm olan “Servis Modeli Bankacılığı” sayesinde; bankacılık hizmetlerinin bir hizmet modeli olarak tüketilebildiği bir mimaride, önümüzdeki dönemde inanılmaz yalın ve kullanılabilir bir müşteri deneyimine kavuşulabileceğine beraber şahitlik ediyor olacağız.”
E-Ticaretin Gizli Anahtarları: Tüketilen Bankacılık Servisleri ve Lojistik
Dünyada son dönemlerde hızla artan ticaretin uçtan uca elektronik ortamlarda gerçekleşmesi serüveni, nispeten daha yavaş olmakla birlikte ülkemizde de aynı şekilde devam etmektedir. Pandeminin yadsınamaz gerçeği ile başlayan, sonrasında alışkanlıkların dönüşümü ile kalıtsal hale gelen bu yaklaşımın kök sebeplerine baktığımızda, bir genel geçer davranıştan ziyade artık standart haline gelmeye başladığını söyleyebiliriz. Birçok etkileyen unsur olmakla birlikte, temel noktalar olarak alfabenin son harfleri ile ifade etmeye çalıştığımız teknolojik dönüşümün içerisine doğan jenerasyonun toplam nüfus içerindeki ağırlığının artması, teknoloji kullanım yeteneklerinin toplumlarda önemli düzeyde gelişmesi, sosyal medya eksenli global yaklaşımların etkileme gücünün önemli boyutlara tırmanması ve hayatın dönüşmesi ile mobilitenin tarif edilemeyecek düzeyde artması sayılabilir.
E-Ticaretin Gelişimi İçin Kritik Sektörler
E-ticaretin gelişmesinin destekleyici sektörlere ihtiyacı olduğu, sürecin doğası gereği bu gereksinimlerin ise büyük kısmının özellikle finans ve lojistik alanlarında yoğunlaştığı ifade etmek yanlış olmayacaktır. Bununla birlikte ülkemizde finansal teknoloji geliştirenler (FinTech) hariç olmak üzere dijital servis sunan firmalarının sayısını ve kapsayıcılıklarını eksik bulan biri olarak; hepimizin samimi iş birlikleri sergileyerek ekosistemlerinin oluşturulması, mentör-menti süreçlerine ciddi manada zaman ayırılması, sanayi-üniversite iş birlikleri adına çıktı üreten eforların sarf edilmesi ve bunların beraberinde tüm sektör paydaşları olarak inisiyatif kullanılması konularında geride kalmamamız gerektiğini ifade etmeliyim.
E-ticaretin gelişimi adına gereken atmosferin, pandeminin etkisi ile mevcut durumda aslında bizleri sonuna kadar desteklediği bilinenin malumu olmakla birlikte, e-ticaretin destekleyicisi olan bu sektörlerin önemli katkıları ile birlikte eksponansiyel olarak artış göstermesi beklenmektedir. Bu sektörlerden biri olan finansal ekosistemin kendi üzerine düşeni yaptığını rahatlıkla söyleyebilirken, lojistik sektörü için maalesef aynı şeyleri ifade etmek çok mümkün olmayacaktır.
Servis Modeli Bankacılığı Ekseninde e-Ticaret
Son dönemde gerçekleşen çok önemli strateji eksenli bir dönüşüm olan “Servis Modeli Bankacılığı” sayesinde; bankacılık hizmetlerinin bir hizmet modeli olarak tüketilebildiği bir mimaride, önümüzdeki dönemde inanılmaz yalın ve kullanılabilir bir müşteri deneyimine kavuşulabileceğine beraber şahitlik ediyor olacağız. İş bu noktada birçok yazımda da dile getirdiğim üzere proaktif bir yaklaşım gösteren sektörel düzenleyicimiz olan BDDK’nın (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) ve TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) önemli katkıları ile ödeme sistemleri özelinde ekosistemin gelişmesi, çeşitlenmesi, hizmet kalitesinin artması ve iş sürekliliğinin sağlanması süreçleri özellikle son dönemde başarı ile tamamlandığı dile getirmek sanırım yanlış olmayacaktır. Yapılan düzenlemelerde özellikle Uzaktan Kimlik Tespiti ve Elektronik Ortamda Sözleşme Yapılabilmesi, Dijital Bankaların Kurulabilmesi ve Servis Modeli Bankacılığının Önünün Açılması, Açık Bankacılık ve Veri Paylaşım Servislerinin Düzenlenmesi ile TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanılması düzenlemelerinin sektöre inanılmaz bir ivme kattığını dile getirmeliyim.
Finansal Ekosistemde e-Ticarete Katkı Sağlayan Önemli Mevzuat Düzenlemeleri
Son dönemde yapılan önemli etkiye sahip düzenlemeler aşağıda sıralanmıştır.
- Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik
- Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik
- Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik
- 6493 Sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun
- Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı İle Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Yönetmelik
- Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı İle Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik
- Ödeme Hizmetlerinde TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanılması Hakkında Yönetmelik
- Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri İle Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ
Bankacılığın Z Kuşağı: Servis Modeli Bankacılığı
Servis Modeli Bankacılığı yapısının olgunlaşması, bu servislerin kullanılarak yeni ürünlerin çıkarılması, yine bu servislerin çok inandığım hizmet sunumlarından biri olan SuperApp’lere dahil edilmesi ile önümüzdeki dönemde finansal ekosisteme önemli etkileri olacağını düşünüyorum. Zira bu model ile birlikte bankacılık servislerinin tümünü yöneten büyük organizasyonlar olan bankalar yerine, içerisinde barındırdığı limitli servislerin bir manzumesini, bir dikeyde çok daha challenger yaklaşımlar ile sunan farklı bir akım oluşacağını söyleyebilirim. Aslında bu hususu sektördeki değerli profesyoneller ile konuşurken dile getirdiğim üzere “Bankacılığın Z Kuşağı” dönemini yaşıyor olacağız. Bu sayede önemli bir fikri olan ve fakat geleneksel bankacılık gibi tüm bankacılık servislerini barındıran bir yapıyı çeşitli nedenlerle kuramayan (sermaye, organizasyon, kadro vb.) girişimcilerin majör gelişimler göstereceği ve hizmetlerde olumlu anlamda fark yaratacakları bir dönem içerisinden geçiyor olacağız.
E-Ticaret İçin Can Damarı: Lojistik ve SSH
Sektörün diğer önemli sac ayağı olan lojistik tarafında ise ne yazık ki finans ekosistemi için resmettiğim olumlu tabloyu çizebilmekten oldukça uzak olduğumuzu söylemeliyim. Bu noktada önemli gelişmelerin olması gerektiği aşikâr olmakla birlikte, son dönemlerde StartUp’ların buralara ilgi göstermeye başladığına şahit oluyorum. Umuyorum ki bu teknoloji girişimcilerinin ittirmesi ile birlikte teslim ağları olan bu hizmetlerin niteliksel ve niceliksel olarak önemli bir kapasite ve kalite artışı sağlanacaktır. Zira çağımızın en hızlı dönüşen ve şekillenen mobilite ihtiyacı arttıkça bu gibi hizmetler çok daha iyi bir konuma gelecektir. Bu noktadaki eksikliği bizlerden çok daha önce gören büyük holdinglerimizin, bir takım başarılı fikirlere ve hatta uygulamalara sahip olan StartUp’ları satın alma, ortak olma veya yatırım yapma gibi girişimlere başladıklarını gözlemliyoruz. Çeşitli yazılarımda detaylı olarak ele aldığım üzere, kullanıcı davranışları açısından her geçen gün daha fazla kabul gören SuperApp’lerin, ürün sunumları yanında müşterilere ürün teslimlerini de dahil eden süreçlere daha bütünsel yaklaşarak mükemmeliyetçi müşteri deneyimini öne çıkarmaktadırlar.
SuperApp’ler, Customer-Centric yaklaşımın doğal sonucu olarak lojistik ihtiyacında sorun yaşamamak adına kendi dağıtım ağlarını kurmak, genişletmek ve geliştirmek ekseninde önemli projeler yürütmekte ve sektöre oldukça olumlu katkılar sunmaktadırlar.
Genel anlamda bu ihtiyaçlar dahilinde lojistik hizmetler tarafında oluşmaya başlayan Pazaryerlerinin, Satış Sonrası Hizmetler (Montaj, Bakım, Tamir vb.) ile donatılarak olgunlaşması e-ticaret özelinde oldukça kritik bir atlama eşiği olacaktır.
Başta da ifade etmeye çalıştığım üzere, son dönemlerde kuvvetli bir ivme yakalayan ve pandemi ile birlikte adeta tavan yapan e-ticaretin; önümüzdeki dönemde özellikle satış kanallarının çeşitlenmesi, dikey pazaryerlerinin artması, servis modeli ile tüketilebilen bankacılık altyapısının ve satış sonrası hizmetlerin de içerisine dahil edildiği lojistik pazaryerlerinin gelişimi ile ticaretten gerçekten alması gereken payı aldığını göreceğimizden eminim.
Yapılması Gerekenler
Her yazımın sonunda mümkün olduğunca dile getirmeye çalıştığım yapılması gerekenleri kendi penceremden dilim döndüğünce ifade ederek, bir sonraki sayıda yeniden birlikte olmayı umuyorum.
- Satış Sonrası Hizmetler Özelinde Uzmanlaşan StartUp’ların Desteklenmesi
- Finansal Ekosistemde Niteliksel Olgunluğa Erişen FinTech’lerin Dışa Açılmasının Desteklenmesi
- Lojistik Hizmetler Özelinde Pazaryerlerinin Özendirilmesi
- Lojistik Hizmetler Özelinde Ulaşım Ağları Yaratılması Adına Teşviklerin Sağlanması
