Ekonomist ve Araştırmacı Çağla Karabacakoğlu, Fintechtime Haziran sayısı için yazdı “2023 ve Sonrasında Sektörü Dönüştürecek Ödeme Trendleri”.
“2023’te sektörü dönüştüren ödeme trendlerini ve yakın gelecekte ödemeler sektörünü neler beklediğine gelin birlikte bakalım.
Makalemde okuyabileceğiniz bazı başlıklar:
- Dijital ödemelerin çehresini değiştiren en yenilikçi yeni teknoloji trendleri,
- Gelecekte müşteri davranışındaki kalıcı değişiklikler ve tüketici ödemelerinin gidişatı,
- Yeni nesil ödeme hizmetlerinin ortaya çıkışı; B2B ve KOBİ segmentleri için çevik ödeme uygulamalarına ve çözümlerine artan ilgi,
- Yarının ödeme ortamının önünü açmak isteyen finans kurumlarının uyum sağlaması gereken yollar.”
COVID-19 salgını, ödeme ortamını geri dönüşü olmayan bir yeniden şekillendirirken, dijital dönüşümde ivmeyi artırarak finansal hizmetler sektörünü de kökten değiştirdi. Gelişmekte olan ödeme trendleri hem tüketicilerin hem de perakendecilerin etkileşim kurma ve finansal itici gücü konumuna yerleşti.
Ödemelerin gerçek zamanlı doğası, işletmeler ve tüketiciler için şüphesiz bir nimet. Pandemi, temassız ödeme limitlerinde dünya çapında artışlara ve nakit kullanımında keskin bir düşüşe neden oldu.
Pandeminin yanı sıra, dijital ödeme trendlerini yönlendirmeye devam eden unsurlardan biri de tüketici talebi. Dijital cüzdanlar bugün her yerde var ve sanılanın aksine kullanımı sadece genç nesil tüketiciler arasında değil. Öyle ki; Apple Pay, Google Pay, Alipay, PayPal ve diğer pek çok elektronik cüzdan uygulaması, kullanıcıların çevrimiçi olarak para depolamasına, mobil ödemeler yapmasına, para transferi yapmasına ve satın alınan mal ve hizmetler için ödeme yapmasına olanak tanıyan en önemli tüketici tercihleri haline geldi.
Artık dijital ödemeler, gömülü ve görünmez, sürtünmesiz, kesintisiz ve sorunsuz bir müşteri deneyimi sağlayan, tüketicilerin işlemleri zahmetsizce tamamlamasına olanak tanıyan, kolaylaştırıcı bir araç.
Bu yazımda, 2023’te sektörü dönüştüren ödeme trendlerini ve yakın gelecekte ödemeler sektörünü neler beklediğine göz atacağız.
İşte bazı başlıklar:
- Dijital ödemelerin çehresini değiştiren en yenilikçi yeni teknoloji trendleri,
- Gelecekte müşteri davranışındaki kalıcı değişiklikler ve tüketici ödemelerinin gidişatı,
- Yeni nesil ödeme hizmetlerinin ortaya çıkışı; B2B ve KOBİ segmentleri için çevik ödeme uygulamalarına ve çözümlerine artan ilgi,
- Yarının ödeme ortamının önünü açmak isteyen finans kurumlarının uyum sağlaması gereken yollar.
Ödeme Dünyası Ne Yönde Değişiyor?
Son birkaç yıldır, FinTech endüstrisi, geleneksel ödeme endüstrisinde büyük bir yıkıma neden oldu ve geleneksel bankacılık kurumlarının bankacılık altyapılarını ve ödeme teknolojilerinin geleceğini yeniden düşünmelerine neden oldu.
E-ticaret ve mobil ödeme uygulamalarının yükselişiyle birlikte müşteriler, tüm cihaz ve platformlarda tutarlı bir dijital ödeme deneyimi sunulmasını bekliyor. Buna, sürtünmesiz ödeme yöntemleri, gerçek zamanlı ödemeler, dijital cüzdanlar, açık bankacılık, mobil bankacılık ve kripto para birimlerini dahil edebiliriz.
Alternatif Ödemelerin Yükselişi
Alternatif Ödeme Yöntemlerine (APM’ler) olan talep artıyor ve buna paralel olarak açık bankacılık gibi ödeme yöntemleri de sıradan hale geldi.
Küresel olarak faaliyet gösteren veya bölgesel pazarlara hitap etmek isteyen işletmeler için bu, her işlemde birden fazla Ödeme Hizmeti Sağlayıcısına (PSP) tabi olmak anlamına geldiğinden karışıklıklar yaratabilir. Bu nedenle, işletmeler giderek artan bir şekilde birden çok PSP’yi ve APM’yi tek bir Uygulama Programlama Arayüzü (API) aracılığıyla birleştiren çözümlere yöneliyor. Bu, satıcılara ek esneklik sunarak, talep ortaya çıktıkça veya tüketici tercihleri değiştikçe yeni dijital ödeme yöntemlerini entegre etmelerine olanak tanıyor.
Tüketiciler
Tüketiciler şimdi Şimdi Satın Al Sonra Öde (BNPL), dijital cüzdan, gerçek zamanlı ödemeler ve mobil elektronik ödemeler dahil olmak üzere yeni nesil nakit dışı ödemeleri benimsiyor. Artan sayıda banka ve finans kuruluşu artık Apple, Samsung, Amazon, Google tarafından sağlanan dijital cüzdan seçenekleri aracılığıyla uygulama içi ödemelerin kullanımını destekliyor.
Tüketiciler, artık yaygın olarak bir mobil cihazda depolanan ödeme detayları, dijital kimlikleri ve müşteri verileriyle, alışveriş ve ödeme yapma şekillerinde kolaylık, esneklik ve seçeneklere sahip durumda.
Perakendeciler
Son birkaç yıldaki ödeme eğilimleri, dünyanın dört bir yanındaki perakendecilerin mağaza içi satın alımlardan dijital perakende ve dijital ödemelere önemli bir geçiş yaşadığını ve Şimdi Satın Al Sonra Öde hacminin artmaya devam ettiğini gösteriyor.
Neden BNPL (Şimdi Al Sonra Öde)?
Ödeme tercihlerinin kredili ödemeden, borçlanmaya kayması, tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını kredi kartı toplu ödemelerinden uzaklaştırmıştır. BNPL’ın kolayca benimsenmesinin en belirgin nedeni düşük maliyetli bir finansman seçeneği olmasıdır. Bundan öncesinde ise taksitli ödemeler, mağazada satış noktasında sunulan bağımsız bir ödeme planıydı.
2022’de işletmelerin yaklaşık %65’i ödeme yöntemi olarak Şimdi Al Sonra Öde seçeneğini ödeme sistemlerine eklemiş durumda.
Bugün, sıfır faizli ücretlendirme ve esnek geri ödeme planları, cazip bir ödeme seçeneği olarak yeni müşteriler çekiyor. Bu, öncelikle yeni nesil platformlarının gücünden ve farklı kredi notlarına sahip müşterilere hizmet vermek için tasarlanmış çok uygun kredi taahhüt modelinden kaynaklanıyor. Bunun sonucu olarak, daha fazla BNPL sağlayıcısı ve BNPL hizmeti ortaya çıktı.
Ödeme endüstrisinde, sağlayıcılar müşteri ilişkileri kurmaya ve geliştirmeye odaklanıyorlar. Finansal hizmetlere daha derinden girerek; krediler, aracılık hesapları veya kripto sunarak hizmetlerini genişletmeleri bekleniyor.
Affirm, Afterpay ve Klarna gibi sağlayıcılar, borç ve ödül programları gibi yeni ürünleri şimdiden kullanıma sundu. Bu finansman yaklaşımı, işletmelerden beklenen cazip koşulları da beraberinde getiriyor.
Temassız Ödemeler
Pandemi sırasında ödeme sektörü, ödeme terminallerine dokunma ihtiyacını daha da azaltmak için temassız kart işlemlerinde PIN’siz limiti geçici olarak artırarak temassız ödemeye geçişi destekledi. Bu, dijital cüzdanların ve uygulama içi ödemelerin benimsenmesini artırarak ödeme sürecini daha da hızlı ve esnek hale getirdi.
Ödeme araçları sisteminin dijitale taşındığı ve bulut teknolojisinin artık her işletmenin BT altyapısının temel bir parçası olduğu inkâr edilemez, bu nedenle geleneksel ödeme sağlayıcıları rekabette farklılaşmaya çabalıyor.
Ödemeler 4.X: Yeni bir Ödeme Dönemi
Pandeminin etkisi, ödeme sektörünü, Capgemini’nin 2021 Dünya Ödemeleri Raporu’nda tanıttığı ve deneyimin tanımlayıcı özellik olduğu bir kavram olan Ödemeler 4.X dönemine itti. Fikir, çok kanallı bir dünyada tüketici deneyimini desteklemek ve geliştirmek için işbirlikçi bir ortamda işlemlerin gömülü, görünmez ve kolaylaştırıcı bir işleve sahip olması.
Bankalar ve geleneksel ödeme hizmetleri için zaman daralıyor. Zira, banka dışı kuruluşlar rekabet avantajı elde etmek için yeni bölgelere girerek, bankaların pazar payını tehdit ediyor.
“Dijital açıdan hevesli tüketiciler ‘yaşam tarzına uygun entegre ödemeler hakkında seslerini duyurarak’ Payments 4.X’in ortaya çıkmasına yardımcı oldu. Anında onay, sorunsuz mutabakatlar ve sorunsuz sınır ötesi işlemler için artan B2B2C gereklilikleri de öyle…
Ödemelerdeki Trendler
Aşağıda, günümüzün e-ticaretini ve küresel ekonomiyi etkileyen ödeme dünyasındaki bazı önemli trendlerini keşfedeceğiz.
1.Trend: Yeni Nesil Ödeme Yöntemleriyle Hızlandırılmış Büyüme
Geleneksel ödeme sağlayıcıları, nakit, çek, otomatik ödeme ve kredi transferleri gibi geleneksel ödeme araçları karmasının hızla dönüştüğü ve dijital ödemelere doğru ilerlediğinin açık bir şekilde farkında.
Son on yıldır fazla seçeneği olmayan tüketicilerin benimsediği geleneksel ödeme yöntemi kredi veya banka kartlarıydı, ancak bu ödeme yönteminin yerini mobil ve dijital cüzdanlar almaya başladı.
Çevrimiçi satın almalar, eski sistemlerin yerini yeni ödeme yöntemlerinin ve daha gelişmiş ve uygun ödeme altyapılarının alması anlamına geliyor. Tüketiciler, tercih ettikleri ödeme yöntemine göre kararlarını veriyor.
Dijital cüzdan, müşterilerin çevrimiçi alışverişi, çevrimiçi ödemeleri ve dijital işlemleri daha hızlı benimsemesi nedeniyle fiziksel cüzdanın yerini alıyor. Mobil cüzdan sayısının 2025 yılına kadar (2020’de 2,8 milyar USD iken) 4,8 milyara ulaşacağı ve bu sayının dünya nüfusunun neredeyse %60’ını oluşturacağı tahmin ediliyor. Ayrıca, COVID’in temassız kredi ve banka kartı ödemelerindeki artışı körüklemesi ile temassız, hızlı ve kolay ödeme yöntemleri artık standart haline geldi.
2.Trend: Blockchain Teknolojisi
Hızlı gelişen bir diğer ödeme trendi blok zincir teknolojisi. Bitcoin ve Ethereum da dahil olmak üzere yaygın kripto para birimleri, artık birçok satıcının bunları bir ödeme şekli olarak kabul etmesiyle, blockchain tabanlı ödemelerde başı çekiyor.
Bu nispeten erken aşamada kripto para birimlerini, oynak olmaları ve düzenlemelerdeki belirsizlik nedeniyle dezavantajlı yaparak ana ödeme yöntemi olarak kabul edilmelerini engelliyor.
3.Trend: Dijital Kimlik Altyapısını Geliştirme
Tüketiciler, dijitale geçmiş bu yeni ödeme dünyasında kimlik hırsızlığına ve dolandırıcılığa karşı ek güvenlik ve koruma talep ediyor, ancak ödeme endüstrisinde, ödeme kimlik doğrulama süreci henüz oturmamış durumda.
Bu nedenle, Ödemeler 4.X çağında, finansal kurumlar ve sektör oyuncuları, müşteriler için sorunsuz deneyimler sağlamak için dijital kimlik doğrulama süreçlerini iyileştirmeye çalışacaklar.
Küresel olarak hükümetler, dijital kimlik çözümlerinin oluşturulmasını zorunlu kılan ulusal kimlik tanımlamalarını başlatmış durumda. Örneğin, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada gibi ülkelerde ulusal kimlik uygulanmış veya yürürlüğe koyulmak üzere.
4.Trend: Gerçek Zamanlı Ödemeler
Gerçek Zamanlı Ödemeler (RTP) bugün küresel ödemeler ortamında en hızlı büyüyen alanlardan biri. 2021’den bu yana, pazar büyüklüğü yaklaşık 3 milyar dolar arttı ve daha da büyümeye devam etmesi bekleniyor.
RTP’nin büyümesini kolaylaştırmak için bulutta barındırılan Hizmet Olarak Ödemeler (PaaS) çözümlerinde bir artış oldu ve 2025 yılına kadar her 10 finansal kurumdan 8’inin dış kaynaklı bulut ve platform altyapısını kullanacağı tahmin ediliyor.
PaaS bulut çözümleri, çevikliği, esnekliği, verimliliği, daha düşük ön maliyetleri ve ölçeklenebilirliği ile bankalara 2023 ve sonrasında gerçek zamanlı ve sınır ötesi ödeme talebine daha hızlı yanıt vermede kurtarıcı olacak gibi görünüyor.
5.Trend: Biyometrik Kimlik Doğrulama
KBV Research tarafından yapılan bir araştırmaya göre, küresel temassız biyometri teknolojisi pazar büyüklüğü 2026 yılına kadar 18,6 milyar dolara ulaşacak. Buna göre, tahmin dönemi içinde biyometri teknolojisinde %19,1 bileşik yıllık büyüme öngörülüyor.
Biyometri, ödemeleri bir PIN veya imza ile doğrulamak yerine, bunu kişinin yüzünü, parmak izini, irisini veya ses işaretlerini kullanarak yapıyor.
6.Trend: Merkez Bankası Dijital Para Birimlerinin Büyümesi
Merkez Bankası Dijital Para Birimi küresel düzeyde ortaya çıkmaya başladı ve mevcut ödeme ortamında yeni bir sayfa açacak gibi görünüyor. Merkez bankaları, düşük finansal katılım, kara para aklama ve hukuki olarak düzenlenmemiş kripto para birimleri gibi önemli sorunlara potansiyel bir çözüm olarak dijital para birimleri ve dijital varlıklar üzerinde çalışıyor.
2021’de Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından yapılan bir ankete göre, dünya Merkez Bankalarının %86’sı çeşitli kullanım amaçlarına yönelik dijital para birimi geliştirmeyi planlıyor.
7.Trend: PaaS ve Veri Tabanlı API İş Modelleri Yükselmeye Devam Ediyor
Geleneksel gelir modellerinin dramatik şekilde daha az kârlı hale gelmesiyle birlikte, finansal ve finansal olmayan ortaklıklardan yeni gelir akışları oluşturmak, tüm banka ve finans kurumlarının veri tabanlı API’lerden ve açık bankacılıktan yararlanmak için bir strateji oluşturması gerekiyor.
Ödeme 4.X dönemi, bankaları yeni veri odaklı hizmetlere yatırım yapmaya zorlandığından, daha akıcı API’ler ve verilerden para kazanmak en önemli konulardan biri haline getirdi. Zira, daha az sermaye harcaması, esnekliği ve sunduğu yeni işlevler, ödeme planları ve takas erişimi sunuyor ve yeni ürünleri daha hızlı piyasaya sürme becerisini artırıyor.
Örneğin, ödeme planları (genç tüketiciler arasında popüler), sosyal alışveriş ve finansman sunan İsveçli bir FinTech şirketi olan Klarna, kısa bir süre önce ABD’deki en büyük alışveriş merkezi işletmecisi olan Simon ile ortaklık kurarak Simon müşterilerinin Klarna’nın benzersiz mağaza içi ödeme çözümlerine erişmesini sağladı.
8.Trend: Konsolidasyon Ödeme Hizmetlerini ve Finansal Kurumları Genişlemeye Yönlendiriyor
Son 10 yılda, ödeme sektörü, büyük birleşmeler ve satın almalara (M&As-Mergers and Acquisitions) maruz kaldı. Ödeme şirketleri, operasyon ölçeklerini artırmak, portföylerini büyütmek, coğrafi erişimlerini genişletmek ve maliyetlerden tasarruf etmek için konsolidasyona ihtiyaç duymaya başladı.
Örneğin, İrlanda merkezli finansal hizmet şirketi Stripe, dolandırıcılık önleme sistemini geliştirmek için Mayıs 2021’de dolandırıcılıkla mücadele eden bir kimlik doğrulama şirketi olan Bouncer’ı satın aldı.
Finansal hizmetler, tüketici talebini karşılamanın yeni yollarını bularak gelişmeye devam ediyor ve büyük teknoloji şirketleri, e-ticaret çehresini değiştirmede artan bir rol oynuyor.
İşletmeler Arası Dijital Ödemelerde Yaşanan Zorluklar
İşlemleri işlemek için kullanılan altyapının geliştirilmesinin maliyeti ve karmaşıklığı, kısmen B2B ödemeler sektöründe inovasyonu yavaşlatıyor.
Bu tür işlemler genellikle hacim olarak yüksek, ancak değer olarak düşüktür. Bununla birlikte, ödeme ekosisteminde dijital benimsemedeki önemli gelişmelerle birlikte küresel ticaret artıyor ve sınır ötesi ticari işlemleri artırıyor. Bu da ödeme otomasyonunu öncelik haline getiriyor.
Buna rağmen, Amerika Birleşik Devletleri gibi bazı bölgelerde kağıt ve çevrimdışı ödemeler, B2B işlemler için hala en geçerli yöntem.
Ödemelerin dijitalleşmesi sadece perakende ile sınırlı değil. Bununla birlikte değişim ekosisteme yayıldıkça, gerçek zamanlı mobil P2P işlemleri, dijital havaleler ve dijital ticari ödemeler gelişmeye devam ediyor.
Ödeme Endüstrisinde Ticari Verilerin Önemi
Ödeme verileri önemli çünkü trendleri ve kalıpları belirler; gelecekteki iş kararlarını şekillendirebilecek farkındalığı oluşturur. İşletmelerin gerçek zamanlı olarak çalışmasına olanak tanır, geliri ve yatırım getirisini artırabilecek aksiyonlara temel oluşturacak içgörüleri ortaya çıkarır.
FI’ler ve diğer bankalar için en büyük engel, eşitsizlik, şeffaflık eksikliği ve yüksek hız nedeniyle doğru verilere gerçek zamanlı olarak erişmede yaşanan güçlükler.
ISO 20022’nin büyük ölçüde benimsenmesi, kuruluşlara yalnızca bir iletiye değil, aynı zamanda tek bir veri kümesindeki iletilere bakma ve tarihsel analiz yapma yeteneği, kritik analitik değer yaratılmasını sağlıyor.
Ödemelerden elde edilen bilginin önemini Gareth Lodge, Celent şöyle ifade etmiştir: “Bir ödemeyle ilgili bilgi, ödemenin kendisi kadar önemlidir.”
Gerçek zamanlı ödeme analizi, büyümeyi ölçmek, görüntülemek ve ödeme zinciri boyunca ve her platformda karar almak için hayati önem taşır. Yaklaşan küresel ISO 20022’e geçişle birlikte bu konu daha da önemli hale geliyor.
Üçüncü Taraf İzleme Çözümleri
IR Transact, müdahaleci olmayan ve mevcut kurumsal ortama sorunsuz bir şekilde entegre olan ve tüm ödeme ekosistemine gerçek zamanlı görünürlük getiren bir üçüncü taraf çözümüdür. Ödeme sistemindeki tüm silolardan veri toplar, bu bilgileri filtreler, ilişkilendirir, analiz eder ve tek bir uygulamaya getirir.
Gelişen teknolojiler, düzenlemeler, siber tehditler ve yeni uluslararası ödeme standartları gibi konularda bilgi sahibi olmak elbette kolay değil. Ancak, ISO 20022’ye geçişin hızlanmasıyla birlikte, bilgilerin istihbarata dönüştürülmesi, dünya çapındaki ödeme sistemlerinin güvenli ve verimli çalışmasını sağlayacak.
Sonuç Olarak:
Dünyadaki ödeme endüstrisinin geleceği, teknolojik gelişmeler, değişen tüketici tercihleri ve regülasyonlar gibi birçok faktöre bağlı olarak şekillenecek. Ödeme endüstrisinin geleceğine damga vuracak bu faktörleri aşağıda bulabilirsiniz.
Dijital ödemelerin ve mobil cüzdanların kullanımı daha da yaygınlaşacak.
Artan internet erişimi, akıllı telefonların yaygınlaşması ve diğer dijital cihazların kullanımıyla birlikte, fiziksel kartlar ve nakit yerine dijital ödemeler daha fazla tercih edilecek.
Temassız ödemelerin ve hızlı ödeme yöntemlerinin popülaritesi artacak.
NFC teknolojisi ve diğer temassız ödeme çözümleri, daha hızlı ve kullanıcı dostu ödeme deneyimleri sunacak. Mobil cihazların ve diğer akıllı cihazların ödeme yapma yetenekleri daha da gelişecek.
Blockchain teknolojisi ve kripto paraların kullanımı yaygınlaşacak.
Blockchain daha güvenli ve şeffaf ödeme süreçleri sağlayacak, aynı zamanda finansal dahil olmak üzere farklı sektörlerde kullanılacak. Kripto paraların kullanımı da artacak ve özellikle sınır ötesi ödemelerde büyük potansiyele sahip olacak.
Yapay Zeka ve Veri Analitiği kilit nokta hale gelecek.
Yapay zeka ve veri analitiği, dolandırıcılık tespiti, müşteri deneyimi iyileştirmesi ve kişiselleştirilmiş hizmetler gibi alanlarda daha önemli hale gelecek. Makine öğrenimi ve veri analitiği algoritmaları, ödeme süreçlerini daha güvenli hale getirerek dolandırıcılığı önleyecek ve kullanıcı deneyimini geliştirecek.
Sınırlararası Ödemeler Kolaylaşacak.
Küreselleşme ve e-ticaretin artmasıyla birlikte sınırlararası ödemeler daha da önem kazanacak. Geleneksel sınırlar ve para birimleri arasındaki engeller azalacak, daha hızlı ve uygun maliyetli sınırlararası ödeme çözümleri ortaya çıkacak.
Güç birliğinin yeni adı “Entegrasyon ve İş birlikleri” olacak.
Farklı ödeme sağlayıcıları, bankalar, teknoloji şirketleri ve diğer sektörler arasındaki entegrasyon ve iş birlikleri artacak. Bu, yeni ve yenilikçi ödeme çözümlerinin ortaya çıkmasını sağlayacak ve tüketicilere sunulan avantajları çeşitlendirecek.
