Açık Bankacılık ve Ötesi

Kıdemli Ürün Sahibi Kahraman Anıl Tanış, Fintechtime Ekim sayısı için yazdı “Açık Bankacılık ve Ötesi”.

“Hiç şüphe yok ki açık bankacılık olgunlaşıp büyüdükçe çok kutuplu finans dünyasındaki yerini sağlamlaştıracak. Ancak nihai başarısı ve benimsenmesi, tüketiciler ve tüccarlar için değerini kanıtlamayı ne kadar iyi başardığına bağlı olacak.”

Açık Bankacılık ve Ötesi

Açık bankacılık son on yıldaki #fintech devrimini tetiklememiş olabilir, ancak son yıllarda dünya çapında farklı formatlarla bu devrime öncülük ettiği kesin. Adına rağmen, açık bankacılık (sadece) bankacılıkla ilgili değildir. Çok daha ötesine geçmekte ve etkisi giderek artan bir şekilde sektörler arasında iz bırakmaktadır. Şimdi bir göz atalım.

Günümüzde finansal hizmetler, bulut üzerinde çalışan ancak çoğunlukla pazar yerleri, ekosistemler veya ortaklıklar aracılığıyla diğer uygulamalarla yakından iç içe olan uygulamalarla eş anlamlı hale geldi. Bağlayıcılar, API adı verilen ve farklı uygulamaların birbirleriyle konuşmasını sağlayan yazılım aracılarıdır.

Esasen, finansal hizmetlerin API’leşmesinden bahsediyoruz; bu da basit bir ifadeyle, her türden sağlayıcı, yerleşikler ve rakipler arasında her yerde bulunan, kolay ve anlaşılır bağlantı anlamına geliyor.

Son yıllarda bu birbirine bağlı ortamın belki de en önemli itici gücü açık bankacılıktır.

Neden mi?

Tek bir nedenden dolayı.

Çünkü açık bankacılık, inovasyonun (yeni ürün özellikleri ve işlevleri aracılığıyla) çeşitli uygulamalardan kolayca çıkarılmasına ve doğru yetkiye sahip kullanıcıların her yerden erişebileceği süreçler ve hizmetler halinde birleştirilmesine giderek daha fazla olanak sağlıyor.

Açık bankacılık hareketi küresel bir hareket olmasına rağmen, 3 temel çerçevede kategorize edilebilecek birkaç varyasyon vardır:

• OB’nin düzenlemelerle tetiklendiği coğrafyalarda, finansal kurumlar TPP’ler olarak adlandırılan seçilmiş ve yetkilendirilmiş üçüncü taraf sağlayıcılara verilerini açmaya ve erişim sağlamaya zorlanmaktadır. Bu türden en iyi bilinen girişimler PSD2 aracılığıyla Avrupa’da ve OBIE aracılığıyla Birleşik Krallık’ta başlatılanlardır.
• OB’nin piyasa tarafından yönlendirildiği coğrafyalarda, çeşitli taraflar (çoğunlukla finansal kurumlar ve FinTech’ler gibi ön uç sağlayıcılar) arasındaki erişim ve bağlantılar düzenlenmemiş, ancak çözülmesi piyasaya bırakılmıştır. Örneğin ABD’de Plaid adlı bir Fintech, geçtiğimiz yıllarda ülkedeki neredeyse tüm finans kurumlarına (yaklaşık 18.000) API’ler oluşturmayı başararak bu açığı kapatmış ve Venmo, PayPal, Coinbase veya Robinhood gibi binlerce uygulama için ana aracı veya ağ geçidi olarak hareket etmiştir.
• Arada, bazı ülkelerin resmi veya zorunlu OB politikaları getirmeyerek orta yolu seçtiği, bunun yerine veri paylaşımını teşvik etmeyi ve hızlandırmayı amaçlayan bireysel önlemler aldığı varyasyonlar buluyoruz. Bazı durumlarda, düzenleyiciler (bağlayıcı olmayan ancak tavsiye edilen) kılavuzlar ve hatta API standartları üretmeye kadar gitmiştir.

Bu açık yaklaşım, finansal hizmetlerin dikey silolardan ve eski altyapılardan oluşan bir sektörden açık bir ekosisteme dönüşmesine yardımcı olan bir katalizör olmuştur. Ancak dönüşüm henüz bitmiş değil. Aslında, daha çok başlangıçta. Yolculuğun bir sonraki adımı açık finans olarak adlandırılıyor ve platform ekonomisi olarak adlandırılan süreci mümkün kılan bağlamsal, tahmine dayalı ve hiper kişiselleştirilmiş deneyimlerin arkasındaki ana itici güç olacak.

Geniş anlamda Açık Bankacılık, doğrudan #veriye erişimin paylaşılması, sağlanması ve kullanılmasından kaynaklanan bir değer yaratma modelinde #bankacılığın açık API’lere evrilmesinden başka bir şey değildir. Coğrafyaya bağlı olarak bu erişimin sağlanış şekli farklı olabilir, ancak vakaların büyük çoğunluğunda bankaları bilgi ve verileri açmaya zorlamakla ilgilidir.

Nihai amaç ise inovasyonu tetiklemek ve daha fazla rekabeti ateşlemektir. Bunu nasıl yapacaksınız? (Seçilmiş ve onaylanmış) üçüncü taraf sağlayıcıların (TPP’ler) bu verilere erişmesine izin vererek, bunun üzerine yeni, katma değerli teklifler inşa edilebilir.

Belki de küresel olarak bunu yapan en iyi bilinen girişimler (ve aynı zamanda ilk başlatılanlar arasında) Birleşik Krallık’taki OBIE ve AB’deki PSD2’dir.

Birleşik Krallık’ta, Ortak Düzenleyici Gözetim Komitesi’nin (Joint Regulatory Oversight Committee) verilerine göre, 7 milyondan fazla tüketici ve işletme, paralarını yönetmek ve ödeme yapmak için yenilikçi açık bankacılık özellikli ürün ve hizmetleri kullanıyor. Açık bankacılık ödemeleri, 2022’de 68 milyondan fazla açık bankacılık ödemesi (2021’de 25 milyondan fazla) ve ayda bir milyardan fazla başarılı API çağrısı (Mayıs 2022’den bu yana) ile iki kattan fazla artmıştır.

Konsentus’un 2023 yılı 2. çeyrek verilerine göre, Avrupa’da ve Birleşik Krallık’ta 556 TPP’nin faaliyet izni bulunmaktadır.

BCG ve Klarna’nın son araştırma raporunda belirttiği gibi, açık bankacılık kullanım durumlarının çoğu iki gruptan birine girmektedir: 1) farklı hizmetler için ödeme hesaplarına erişim sağlayan temel veya zorunlu API’ler veya 2) örneğin yatırımlar veya tasarruflar gibi ödeme hesaplarının ötesinde finansal ürünlerin kilidini açmak için premium API’ler.

Aynı araştırma, perakende, seyahat ve konaklama ve otomotiv olmak üzere üç sektörden referans noktaları olarak ortaya çıkan bazı açıklayıcı bilgiler ve kullanım örnekleri sunmaktadır:

• En yaygın ve evrensel kullanım alanı, işlem maliyetlerini azaltma, nakit akışı yaşam döngülerini iyileştirme ve daha iyi bir deneyim (müşteri yolculuğuna gömülü ödemeler) sağlama konusunda dönüşümsel potansiyelin bulunduğu hesap tabanlı ödemelerin başlatılmasıdır.
• Ödemelerin ötesinde Finansal Risk Yönetimi (yani kredi riski değerlendirmesi), Hesap Sahipliği Doğrulama ve Sadakat ve kişiselleştirme (özel pazarlama kampanyaları ve kişiselleştirilmiş teklifler) alanlarında umut verici uygulamalar bulunabilir.

Hiç şüphe yok ki açık bankacılık olgunlaşıp büyüdükçe çok kutuplu finans dünyasındaki yerini sağlamlaştıracaktır. Ancak nihai başarısı ve benimsenmesi, tüketiciler ve tüccarlar için değerini kanıtlamayı ne kadar iyi başardığına bağlı olacaktır. Her iki tarafın da faydaları net bir şekilde anlamasının yanı sıra, bu faydaların günlük yaşamlarına entegre edildiğini görmeleri gerekecek. Bu entegrasyon ne kadar görünmez ve sorunsuz olursa, benimsenme de o kadar yüksek ve hızlı olacaktır.