ATP Internal Control Manager Murat Akköse, Fintechtime Ekim sayısı için yazdı “Banka Kartları Üzerindeki Rakamlar Ne Anlama Gelir?”
Her geçen gün kullanmaya daha çok alıştığımız, hemen hemen hepimizin cebinde birkaç tane bulunan bu kartların üzerinde bazı numaralar bulunur. Üzerinde yer alan bu numaralar ile kartlar kişiye özel hale gelir. Gelin şimdi bu numaralar nedir? Ne işe yarar? Ne anlama gelir? Beraberce bakalım.
Banka Kartları Üzerindeki Rakamlar Ne Anlama Gelir?
Banka/kredi kartları hem ülkemizde hem de tüm dünyada sıkça kullanmakta ve her geçen sene de bu kullanım oranı artmaya devam etmektedir. Türkiye’deki kart oranlarını görmek için BKM’nin verilerine baktığımızda: Temmuz 2022’deki toplam kart sayısının 316,1 milyondan, Temmuz 2023’te %18’lik bir artış göstererek 371,9 milyona ulaştığını görmekteyiz.
Her geçen gün kullanmaya daha çok alıştığımız, hemen hemen hepimizin cebinde birkaç tane bulunan bu kartların üzerinde bazı numaralar bulunmaktadır. Üzerinde yer alan bu numaralar ile kartlar kişiye özel hale gelmektedir. Gelin şimdi bu numaralar nedir? Ne işe yarar? Ne anlama gelir? Beraberce bakalım.
Kartın Ön Yüzünde Bulunan Numaralar:
Kart Numarası: Kart üzerinde dörderli dizin halinde bulunan, aralarında boşluk bırakarak, 4+4+4+4, olacak şekilde yer bulan ve genellikle kabartmalı olarak basılan, toplam 16 rakamdan oluşan numaraya kart numarası denilmektedir. Bu 16 rakama bütün olarak baktığımızda pek bir anlam taşımasa da ancak parçalara bölündüğünde bir anlam kazanmaktadır.
İlk Rakam: Kredi kartı veya banka kartı üzerinde bulunan 16 haneli numaranın ilk rakamı, kartın hangi ödeme sisteminde ve/veya hangi sektörde kullandığını belirtmektedir. İlk rakamına göre ödeme sistemini veya sektörünü ifade eden rakamların anlamı aşağıdaki gibidir.
1 ve 2 ile başlıyorsa: Havayolları kartı
3 ile başlıyorsa: Eğlence sektörü ve seyahat sektörü
4 ve 5 ile başlıyorsa: Finansal kuruluş ve banka sektörü
6 ile başlıyorsa: Banka kartı ve ticari kart
7 ile başlıyorsa: Petrol sektörü kartı
8 ile başlıyorsa: Telekomünikasyon sektörü kartı
9 ile başlıyorsa: Uluslararası kart
Uluslararası ödeme sistemi olan Visa ve Mastercard’ın kendisini niteleyen bir rakam bulunmakta ve Türkiye’de en çok kullanılan ödeme sistemlerinin başında Visa ve Mastercard gelmektedir. Kart numaranızın ilk hanesi 4 ile başlıyorsa, Visa; 5 ile başlıyorsa Mastercard kullandığınız anlamına gelmektedir.
BIN No: kart üzerinde bulunan 16 haneli numaranın ilk 6 – 8 rakamı kartı hangi bankanın verdiğini göstermektedir “Bank Identification Number” (Banka Kimlik Numarası) kelimelerinin kısaltması olan BIN, Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) ve Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından ödeme kartı veren kurumları belirlemek amacıyla geliştirilmiş bir numaralandırma sistemidir. BIN numarası kartın ait olduğu bankayı ifade eder.
Müşteri Hesap No: BIN kodundan sonra gelen ve son haneye kadar devam eden 9 rakam yani 7 ve 15’inci sayı dizisi aralığı, kart sahibinin hesap numarasını tanımlamak için kullanılır. Bu rakamlar banka tarafından kişiye özel olarak tanımlanır. İlk 6 rakam, başka kartlarda da aynı şekilde olabilir fakat 7. ve 15. arasında yer alan rakamlar, kişiye özel olarak tahsis edilmektedir.
Son Rakam: Kredi kartı veya banka kartı üzerinde bulunan 16 haneli numaranın son rakamı olan 16. rakam ise güvenlik için oluşturulmuş kontrol basamağıdır. Check digit olarak isimlendirilen ve Luhn Algoritması ile üretilen bu rakam, bazı algoritmik hesaplamalarla kredi kartı numarasının geçerli olup olmadığını kontrol etmektedir.
Son Kullanma Tarihi: Eskimiş, yıpranmış kartları yenileyebilmek ve kart dünyasında olan yeni teknolojileri kullanıcılarına sağlayabilmek için kredi kartlarının 5 yıllık bir kullanım ömrü bulunmaktadır. Bu kullanım ömrünü belirleyebilmek için genelde ismin sağ üst köşesinde yer alan bu rakamlar, kredi kartının kullanılacağı son tarihi ifade etmektedir. Bu rakamlar ay/yıl şeklinde 4 rakam olarak yazılmaktadır. Örneğin 09/23 yazıyorsa 2023 yılının Eylül ayının sonunda kartın kullanım süresi biteceğini ifade etmektedir.
Kartın Arka Yüzünde Bulunan Numaralar:
Kart Güvenlik Kodu: Kartların arka yüzeylerinde, manyetik okuyucu üzerinde veya yanında yer rakamlar bulunmaktadır. Güvenlik amacıyla kullanılan bu rakamlar CVV, CVC ve CID olarak adlandırılmaktadır.
CVC: Card Validation Code demektir. Mastercard ödeme sistemine sahip olan bankalar tarafından kullanılmaktadır.
CID: Card Identification Code demektir. Visa ödeme sistemine sahip olan bankalar tarafından kullanılmaktadır.
CVV: Card Validation Value demektir. Amex ödeme sistemine sahip olan bankalar tarafından kullanılmaktadır.
Güvenlik nedeniyle, internet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde kart şifresi istenmemektedir bu nedenle online alışverişlerde kart şifresi yerine 3D secure için bu kodlar kullanılmaktadır. Kart güvenlik kodu, internet üzerinden rahat ve güvenli şekilde alışveriş yapılmasını sağlamaktadır.
