Finansal Okuryazarlık Girişimcisi ve Monay’ın Kurucusu Özlem Denizmen’in dijital varlık yönetim şirketi olan Firestorm Capital’in yöneticisi olan Berk Özdoğan ile gerçekleştirdiği röportaj, Fintechtime Ocak 2024 sayısında yer aldı.
Bir devrim niteliğinde olan blockchain konusu bu kadar gündemde iken, biraz gündemden düşen kripto konusu ile ilgili bir neler olup bitiyor uzmanında güncelleme yapmak istedim. Güvendiğim, New York’ta başarılı bir kripto risk fonu olan ve blockchain tabanlı teknolojilerdeki fırsatlara odaklanan bir dijital varlık yönetim şirketi olan Firestorm Capital’in yöneticisi olan Berk Özdoğan’a sorduğum soruların yanıtlarını sizlerle paylaşıyorum.
Kripto, DeFi, Web3‘e New York’tan Bakış
Bir devrim niteliğinde olan Blockchain (Blok zincir) konusu bu kadar gündemde iken, biraz gündemden düşen kripto konusu ile ilgili bir neler olup bitiyor uzmanında güncelleme yapmak istedim.
Güvendiğim, New York’ta başarılı bir kripto hedge fund (risk fonu) olan ve Blockchain tabanlı teknolojilerdeki fırsatlara odaklanan bir dijital varlık yönetim şirketi olan Firestorm Capital’in yöneticisi olan Berk Özdoğan’a sorular sordum.
Aldığım cevapları sizlerle paylaşıyorum…
Kripto alırken fon var mı? Örneğin; tekil hisse alıyorsun veya hisse fonu alıyorsun. Kriptoda durum ne?
Kripto alınırken şu an için markette gerçek anlamda kabul görmüş bir endeks ya da bir fon yok. 2023 sonu ve şu an da içinde olduğumuz artış dalgasının en önemli sebeplerinden biri de Bitcoin bazlı bir halka açık fonun Amerika’da hayata geçeceğine dair olan beklenti. Şu an endeks olarak ya da aktif olarak yönetilen pozisyonlar vasıtasıyla portföye kripto eklemek isteyen kişilerin özel yatırım fonlarını araştırması gerekiyor.
Firestorm fon mu? Özelliği ne? Minimum kaç para ile yatırım yapılabiliyor?
Evet, Firestorm Capital bir yatırım fonu. Özelliği; yeni gelişmekte olan, Web3 dediğimiz hızlı sektördeki fırsatları değerlendirirken aynı zamanda geleneksel finans sektöründen gelen risk yönetimi prensiplerini elden bırakmaması. Yaklaşık 2 yıldır operasyondayız ve iki yıldır performansımız oldukça düzenli. 2023’te de 2022 sonunda başardığımız gibi S&P 500 endeksinden daha yüksek getiri sağlamayı planlıyoruz. FireStorm Capital’a minimum 100 bin dolar olmak kaidesi ile yatırım yapmak mümkün.
“2024 BEKLENTİMİZ STABİL VARLIKLARA YÖNELİK REGÜLASYONLARIN KUVVETLENMESİ”
Kripto dünyasında regülasyon nereye geldi? Bankacılık 100 ise kripto sıfır ise bugün nerede ya da 2024 sonu itibari ile nerede olması gerekiyor?Kripto dünyasında regülasyonlar ilerlemeye devam ediyor, fakat önümüzdeki süreç oldukça uzun. 2023 yılı sonundaki borsalara gelen cezalar ve batan firmalardan sonra 2024 yılındaki beklentimiz özellikle stabil varlıklara yönelik regülasyonların kuvvetlenmesi olacak. Amerika bu alanda en yavaş hareket eden ülke. Aynı zamanda Hong Kong ve Asya ülkelerinin merkeziyetsiz finans alanına dahi kurallar getirmeye çalıştığını biliyoruz. Regülasyonların ve kuralların belirlenmesi ile genel kripto marketi büyüyecektir.
“2024 YILINDA DAHA POZİTİF BİR MARKET BEKLİYORUZ”
Kriptoda bir kıpırdanma başladı mı sence?
Bugün marketlere bakıldığı zaman yaklaşık 2 yıldır düşüşte olan kripto varlıklarında ciddi bir hareketlenme görüyoruz. Blackrock ve diğer tanınmış kurumların bu sektöre yatırım yapmalarıyla beraber bu varlıkların değerlerinde yükselme devam edebilir. Özellikle geçtiğimiz son 2 yılda birçok geleneksel finans firmasının da bu teknolojiye olan ilgisinin artması ve sektöre para girişinin yavaş yavaş başlaması ile 2024 yılında daha pozitif bir market bekliyoruz.
Hangi projeleri beğeniyorsun ve neden beğeniyorsun, anlatır mısın?
Sektörün küçük olması sebebiyle şu an hala altyapı olmaya çalışan varlıkların birbirleri ile olan rekabetini görüyoruz. İlk ortaya çıkan yazılım platformu olarak da düşünebileceğimiz Ethereum avantajını korumaya devam etse bile Solana, Avalanche gibi üçüncü jenerasyon alternatiflerin kuvvetlendiğini görüyoruz. Önümüzdeki 1-2 yıl içinde Bitcoin haricinde kıran kırana geçeceğini düşündüğümüz bir altyapı rekabeti olacak. Bunların haricinde ise Circle tarafından yaratılan USDC ve diğer stabil varlıklarında pazar payında büyüme olacağını düşünüyoruz.
TÜRKİYE’DE KRİPTO İLK 3’TE İKEN HALKA ARZ YÜKSELDİ
Türkiye kriptoda dünyada ilk 3’teydi ama halka arzlar bunun yerini aldı. Bu konuda ne düşünüyorsun?
Türk insanının teknolojiye olan merakı ve zekası kriptoların çok daha hızlı yayılmasına sebep oluyor. Bununla beraber para birimlerindeki dalgalanmalar ve kriptonun global olması ve kolay ulaşılıp, değiş tokuş edilebilmesi de kitlelere cazip geliyor. Geçtiğimiz 2 yılda, kripto sektöründeki durgunluktan dolayı insanların diğer yatırım araçlarına döndüğü bir gerçek fakat ekonomik döngüler tekrar ettikçe Türk insanının kripto ekosistemindeki yerini korumasını bekliyorum.
‘KRİPTOYU TEMİNAT GÖSTERİP BORÇ ÇEKMEK MÜMKÜN
Kriptoları teminat olarak kullanıp borç çekilebilir mi peki?
Evet kriptoları teminat olarak kullanarak borç çekmek günümüz itibariyle mümkün. Hatta bu borç mekanizmalarının neredeyse tamamı otomatik ve insansız, akıllı kontrat dediğimiz yazılımlardan oluşmakta. Özellikle Avalanche gibi hızlı ve ucuz ağların üzerinde teminat olduğu sürece farklı bir varlıktan kredi çekmek mümkün ve oldukça kolay.
Bakkala gidip kripto para ile ekmek almak mümkün mü? Kriptolar nakite çevrilebilir mi ve günlük hayatta kullanılabilir mi?
Şu an itibari ile kriptoları nakde çevirmek için çalışan mekanizmalar genellikle borsalar veya Circle gibi sadece firmalar, servis veren servis sağlayıcılarından oluşuyor. Kısa vadede kriptonun fiyat oynaklığı ve yeterince yaygın olmaması sebebiyle nakde çevirmek veya günlük hayatta kullanılmasını sağlayacak araçlarda hala eksiklikler var. Bizim beklentimiz, geleneksel finans servis sağlayıcılarının kripto varlıkları öncelikle firmalara ulaştırması ve bundan sonra gündelik hayata gireceği doğrultusunda. 2020 veya 2021 yılına göre çok fazla yol alınmış olsa da hala bakkala gidip kripto ile ekmek almak kolay değil.
DeFi alanında 2023 yılında hangi şirketleri beğeniyorsun?
DeFi yani merkeziyetsiz finans alanında oldukça çok gelişme var. Özellikle 2023 yılından itibaren batan FTX gibi merkezi borsaların yerini merkeziyetsiz borsaların yavaş yavaş doldurduğunu görüyoruz. Özellikle Solana veAvalanche gibi kullanımı hızlı ve ucuz olan ağlarda geleneksel finanstaki borsalara benzeyen fakat tamamen ağın üstünde şeffaf ve merkeziyetsiz çalışan borsaları görüyoruz. Bunların haricinde özellikle 2023 yılında ciddi anlamda opsiyon ve kaldıraçlı işlem yapmayı sağlayan projelerin piyasaya geldiğini gördük.
Fintech’ler Blockchain ile ilgili neler yapmalı?
Şu an marketteki gördüğümüz en net trend, normalde tamamen kapalı sistemler şeklinde dizayn edilen oyunların Blockchain vasıtası ile ekonomilerini oyunculara açmaları. Özellikle 2024 yılında DeFi’dan sonra gelen ve bugüne kadar ortaya çıkmış en büyük kullanımın bilgisayar oyunları, oyun içi varlıkların tutulması, satılması veya yaratılması olacağını düşünüyoruz. Bu sektör, daha önce hiçbir zaman oyunculara açılmamış ve tamamen oyun üreticilerinin tek elinde olan bir sektördü. Blockchain teknolojisinin sınırları artık iyi anlaşılmış durumda ve gündelik hayatımızda yaşadığımız zorluklardan bazılarını bu teknolojiyi kullanarak çözmek hızlı ilerleyen FinTech firmaları için harika bir fırsat olabilir.
Not: Türkiye’de Durum
Kripto parada yeni bir dönem geliyor; yasal zemine oturtulması için hazırlıklar yoğunlaştırıldı. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kripto varlıkların ihracına yönelik esasları belirleme yetkisine sahip olacak. Bu kapsamda kripto piyasasında elde edilen belirli bir kazançtan işlem vergisi alınması öngörülüyor. Bunun başlıca amacı; kripto varlıklar üzerinden kara para aklama faaliyetlerinin önüne geçebilmek.