Yıldız Holding Kurumsal Strateji, İş Geliştirme ve M&A Transformation Head Cem Aydede, Fintechtime Ekim sayısı için yazdı “Fintech Firmalarının Geleceği: Teknoloji ile Şekillenen Bir Dünya”.
“2023 ve sonrası için fintech piyasası yüksek faiz ve enflasyonist ortama uyum sağlamaya çalışıyor. 2015-2020 arası büyüyen, pandemi etkisi ile 2021’de anormal büyüme gösteren ve 2023’te normal seviyelere gelen Fintech piyasasının olgunluk dönemine girdiği söylenebilir.
2025’e girmeye çeyrek kala fintech’ler regülasyonların sıkılaştığı, veri güvenliğinin her gün önem kazandığı, rekabetin arttığı bir ortamda karlı bir şekilde büyüyebilecek iş modelleri ve stratejilere ihtiyaç duyuyorlar.”
Fintech Firmalarının Geleceği: Teknoloji ile Şekillenen Bir Dünya
McKinsey 2023 Ekim’de yayınladığı “Fintechs: A new paradigm of growth” adlı araştırmasında fintech’leri finansal servis fonksiyonlarını öncelikli olarak teknolojiye dayanarak gerçekleştirmeye odaklı start-up ve growth şirketleri olarak tanımlamıştı. Bu tanımın fintech’lerin geleceğini değerlendirmek için oldukça uygun olduğunu düşünüyorum. 2024 ve sonrasına baktığımızda, fintech firmalarının geleceğini belirleyecek birkaç kritik trend ve zorlukla karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz. Bu makalede fintech ekosisteminin teknoloji ile nasıl evrileceğini, hangi yeniliklerin sektöre yön vereceğini ve karşı karşıya olduğu riskleri ele alacağız.
Fintech Ekosisteminde Mevcut Durum
Fintech’ler pandemi sonrası normalleşen dünyada e-ticaret firmaları ile benzer sorunları yaşadı; pandemi sürecinin alevlendirdiği süper büyüme dönemi, fintech’lerin iş stratejilerinde cesur davranmalarını sağladı. Burada birçok fintech ciro artışı odaklı yaklaşarak karın devamında geleceğini varsaydı. 2023 ve sonrası için fintech piyasası yüksek faiz ve enflasyonist ortama uyum sağlamaya çalışıyor. 2015-2020 arası büyüyen, pandemi etkisi ile 2021’de anormal büyüme gösteren ve 2023’te normal seviyelere gelen Fintech piyasasının olgunluk dönemine girdiği söylenebilir.
2025’e girmeye çeyrek kala fintech’ler regülasyonların sıkılaştığı, veri güvenliğinin her gün önem kazandığı, rekabetin arttığı bir ortamda karlı bir şekilde büyüyebilecek iş modelleri ve stratejilere ihtiyaç duyuyorlar.
Fintech’in Geleceğini Şekillendirecek Ana Trendler
Fintech’lerin stratejilerine uyarlamaları gerekecek ana trendleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:
- Yapay Zekâ ve Makine Öğrenimi
Üretken yapay zekanın yatırımlar ile geliştiği dönemde makine öğrenim modellerindeki teknolojik zıplamanın piyasaya sunduğu / sunacağı çözümlerin fintech’lerin en çok etkileneceği trend’lerden olacağını söyleyebiliriz. Dolandırıcılık tespiti, sahte işlemlerin ve siber saldırıların önüne geçilmesinde yapay zekâ çözümleri kritik rol oynayacaktır. Fintech’lerin burada dikkat etmeleri gereken nokta yalnızca güvenlik alanında değil, müşteri deneyimini iyileştirme, kişiselleştirilmiş finansal hizmetler sunma gibi farklı alanlarda da yapay zekâ adaptasyonu ile rekabet avantajı yaratmak olmalıdır.
- Blockchain ve Merkeziyetsiz Finans (DeFi)
Blockchain teknolojisi ve DeFi çözümleri, geleneksel bankacılık hizmetlerine alternatif olarak büyük bir potansiyele sahip. Özellikle finansal aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldıran DeFi uygulamaları, kullanıcıların daha düşük maliyetlerle finansal işlemler yapmasını sağlıyor. Önümüzdeki yıllarda blockchain tabanlı ödeme sistemleri, sigortacılık çözümleri ve dijital varlık yönetimi gibi alanlarda önemli yenilikler bekleniyor.
- Açık Bankacılık ve API’ler
Açık bankacılık, finansal hizmet sağlayıcılar arasında veri paylaşımını teşvik ederek daha şeffaf ve erişilebilir bir finansal ekosistem oluşturmayı amaçlıyor. API’ler aracılığıyla bankalar ve fintech firmaları, müşterilere daha geniş bir yelpazede hizmet sunabilir hale geliyor. Avrupa Birliği’nin PSD2 (Ödeme Hizmetleri Direktifi 2) gibi düzenlemeleri sayesinde açık bankacılık uygulamaları hızla yaygınlaşıyor ve bu alandaki iş birlikleri de fintech firmaları için büyük fırsatlar sunuyor. Ülkemizde de 2013 yılında 6493 kanunda açık bankacılığa dair ilk sinyaller verilmiş ardından çıkan yönetmelikler ile hizmet detayları şekillenmişti.
- Regtech ve Uyum Süreçleri
Fintech firmalarının karşı karşıya olduğu en büyük zorluklardan biri, uyum (compliance) süreçleri ve regülasyonlardır. Bu noktada regtech çözümleri, fintech firmalarının daha esnek ve hızlı bir şekilde bu süreçleri yönetmesine yardımcı oluyor. Özellikle uluslararası arenada faaliyet gösteren fintech şirketleri için farklı ülkelerin regülasyonlarına uyum sağlamak büyük bir öneme sahip. Önümüzdeki yıllarda regtech’e yapılan yatırımların da artması bekleniyor. Regtech adaptasyonu daha hızlı küreselleşme demek bu da fintech’lerin büyümesi için önemli bir trend diyebiliriz. Yapay zekâ modellerinin gelişmesi ile artan GPU ihtiyaçlarına benzer bir mutualist ilişkinin burada da yaşanmasını bekleyebiliriz.
Karşılaşılan Zorluklar ve Riskler
Yazımın giriş kısmında bahsettiğim gibi enflasyonist ortam ve paranın gittikçe değer kazanması ile fintech’lerin pandemi dönemindeki büyümelerini yakalamaları zor görünüyor, burada karşılaşılan başlıca zorlukları ve riskleri 3 temel maddede ele alabiliriz:
- Regülasyonların Sıkılaşması
Hızla büyüyen fintech sektörünün en büyük zorluklarından biri, farklı ülkelerdeki regülasyonların sıkılaşmasıdır. Özellikle dijital ödemeler, kripto varlıklar ve tüketici verisi yönetimi gibi alanlarda artan regülasyon baskısı, fintech firmalarının operasyonel esnekliğini kısıtlayabilir. Bu nedenle fintech firmalarının, regülasyonlarla uyumlu yenilikçi çözümler geliştirmesi kritik bir hale gelmiştir.
- Siber Güvenlik Tehditleri
Fintech firmaları, büyük miktarda hassas müşteri verisiyle işlem yapmaktadır. Bu da siber saldırılara karşı savunmasız hale gelmelerine yol açıyor. Önümüzdeki yıllarda siber güvenlik önlemlerini artırmayan fintech firmaları, ciddi itibar kaybı ve maddi zarar riski ile karşı karşıya kalabilirler. Buna ek olarak siber güvenlik altyapısı yatırımcılar için önemli bir kriter olabilir.
- Rekabetin Artması
Fintech ekosisteminde hem geleneksel bankalar hem de büyük teknoloji firmaları ile artan bir rekabet söz konusu. Apple ve Google gibi teknoloji firmaları kendi dijital ödeme sistemleri ve finansal hizmetleriyle fintech sektörüne adım atıyor, geleneksel bankalar da dijital dönüşüm stratejilerini hızlandırarak bu yarışta yer almaya devam ediyor. Bu durum, özellikle küçük fintech firmalarının rekabet avantajlarını koruyabilmek adına daha yenilikçi ve müşteri odaklı çözümler geliştirmesini zorunlu kılacak.
Fintech’lerin Geleceği İçin İleriye Dönük Beklentiler
Fintech firmalarının geleceği, yukarıda ele aldığımız trendler ve zorluklar çerçevesinde şekillenecek. Yapay zekâ ve blockchain gibi teknolojilerin daha da yaygınlaşması, finansal hizmetlerin daha erişilebilir ve kullanıcı dostu hale gelmesini sağlayacak. Aynı zamanda regülasyonlara uyum sağlayabilen ve siber güvenlik önlemlerini güçlendiren firmalar, sektördeki rekabetin kazananları olacak.
Özellikle gelişmekte olan pazarlarda fintech çözümlerine olan talep artacak ve bu bölgelerde finansal kapsayıcılığı artırma potansiyeli yükselecek. Hem bireysel kullanıcılar hem de KOBİ’ler için daha uygun maliyetli ve yenilikçi çözümler sunabilen fintech firmaları, bu büyümeden en fazla faydalanan taraflar olacak.
Sonuç olarak, fintech sektörünün geleceğini hızla akıp giden bir engebeli bir nehre benzetiyorum. Sektör teknoloji ile şekillenerek yolunu buluyor, her engebede yeni fırsatlar ve zorluklar ile karşılaşılıyor. Ürün-pazar uyumunu erken yakalamış ve güçlü bir stratejiye sahip fintech’lerin bu nehirde en sağlam yüzen teknelerden olmaları olasıdır.