Platformxit Yönetici Ortağı Deniz Güven, “2024 yılı değerlendirmeleri ve 2025 yılı beklentileri” ile Fintechtime Ocak 2025 sayısında yer aldı.

2024 yılı, yavaş yavaş tüm yatırımcıların geri dönmeye başladığı ve dolayısıyla fintech sektörünün yeniden canlandığı bir yıl oldu. Özellikle B2B ve As a Service fintech’lerin hem iyi fonlandığı hem de kârlı hale geldikleri bir dönem yaşandı.

  1. Dijital Bankalar: Dünyanın çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren ve sayıları 10’u geçmeyecek büyük dijital bankaların artık kârlı bir şekilde yollarına devam ettiğini gördüğümüz bir yıl oldu. Revolut, Nubank, ZA, Starling, Monzo, Mox gibi isimler artık kâr edebilir hale geldi. Hatta birkaçının mevcut piyasa değeri, global bazı büyük bankalarla kıyaslandığında çok daha yüksek bir seviyeye ulaşmış durumda. Türkiye’de dijital banka lisansı alan kurumların ilk yıllarında hızlı büyüme gösterdiğini görüyoruz. Özellikle TOM Bank’in dağıtım kanalı modelinin, Asya örneklerine çok benzediğini ve Türkiye gibi bir pazarda büyümek için en etkili yol olduğunu düşünüyorum.
  2. Gömülü Fintech’ler: Bu alandaki oyuncuların, doğrudan son kullanıcıya ulaşmayı hedefleyen modellerden daha avantajlı olduğu açık. Özellikle Adyen ve Banking Circle gibi büyüyen örnekler bu alanın potansiyelini gösteriyor. Gömülü fintech dikeyi, fintech dünyasının en hızlı büyüyen alanı olmaya devam ediyor. Türkiye’de bu kategorinin en güzel örneklerinden biri Colendi. Kendi lisansı, teknolojisi ve ürünleri ile farklı dağıtım kanalları üzerinden büyüyen bu modeller, bana göre halen çok büyük bir potansiyele ve başarı şansına sahip.
  3. İşletmeler: Küçük ya da Büyük: 2024 yılında katıldığım 10 yatırımcı toplantısının 6’sında, KOBİ’lere özel dikeylerde çalışan fintech’lerle karşılaştım. Türkiye’de özellikle krediye odaklanan birkaç örnek bulunuyor. Ancak Tide, Qonto, Wamo ve Cashi.ai gibi işletmelere uçtan uca çözümler sunan girişimler bu alanda öne çıkıyor. 2025 yılının en sıcak noktası bu alan olacak ve nakit yönetimi çözümleri sunan platformlar daha büyük oyuncular yaratacak.
  4. Plugin Fintech’ler: Bu alan, özellikle bankalar ve büyük finansal kurumların en sevdiği fintech türü olarak 2024’e damgasını vurdu. Küçük bir dikeyi çok iyi sahiplenerek büyük problemleri çözen platformlar bu kategoride yer alıyor. Örneğin, Onlayer, RegTech alanında bankaların üye işyerlerine güvenlik çözümleri sunan bir platform olarak dikkat çekiyor. Bu “tak ve çalıştır” fintech’ler, 2025’te daha da kıymetli hale gelecek. Minted Connect gibi örnekler, Türkiye, İngiltere ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde değerli metalleri finansal kurumlara hem dijital hem de fiziksel olarak sunarak yeni gelir kaynaklarının oluşmasına katkı sağlıyor.
  5. Dijital Varlık Bankaları: Kripto dünyasında her zaman yeni baharlar ve farklı trendler olacaktır. Ancak 2025’te ilk defa yerel olmayan, global veya bölgesel dijital varlık bankalarını görmeye başlayacağız. Kripto varlıkların artık alternatif bir varlık olmaktan çıkıp, bankaların kullandığı bir araç haline geldiğini daha sık göreceğiz.

Son olarak, 2025 yılının “AI Agent’ların yılı” olacağı her yerde konuşuluyor ve yazılıyor. Benim 2025’ten beklentim ise gerçek anlamda ‘AI as a Bank’ konseptini görmek. Eskiden bankalar olarak telekom operatörleri ya da Apple gibi büyük teknoloji firmalarından korkulurdu. Şimdi ise tüm finansal kurumların en büyük korkusu şu: Eğer OpenAI bir banka kurarsa ne olur?

Yeni finansal kurumlar kurulurken son 10 yıldır tartıştığımız bir diğer konu ise ekiplerin nasıl oluşturulacağı ve yeteneğin nasıl bulunacağıydı. Genelde ekiplerin yarısının finans tecrübesine, diğer yarısının ise dijital dünyaya daha yakın sektörlerden gelen kişilere dayalı olması gerektiğini savunurduk. Çok açık bir şekilde yakın gelecekte %50’si insan, %50’si AI agent’lardan oluşan finansal kuruluşları görmeye başlayacağız.