2018 itibarıyla 17 milyonuncu bitcoin çıkarıldı ve geriye 4 milyon adet kaldı. Şimdi akıllarda tek bir soru var: Tüm bitcoin’lerin çıkarılması ne kadar sürecek?
Günümüz ICO ortamına baktığımızda, sayısı 100 milyarı bulan token’lara rastlayabiliyoruz. Coinmarketcap verilerine göre toplam hacmi 10 trilyon olan token’lar (KIN) bile mevcut. Kripto para birimlerinin en ünlüsü konumundaki bitcoin’de ise en fazla 21 milyon adede ulaşılabilecek. Nisan ayının ortasında 17 milyonuncu bitcoin’in çıkarılmasının ardından, geriye sadece 4 milyon bitcoin’in kalması kafalarda bazı soru işaretlerini oluşturdu. Hatta bazı gazetelerde “Bitcoin için yolun sonu gözüktü” gibi başlıklar bile atıldı.
İlk bitcoin’in 2009 yılında çıkarıldığı ve ortalama olarak her 10 dakikada 1 bitcoin bloğunun çözüldüğü bilgisi üzerinden düz mantık kurulduğunda, birkaç sene içinde bitcoin’lerin hepsinin çıkarılacağını düşünmek doğal.
Gelgelelim işin aslı öyle değil.
Madenci ödülleri düzenli aralıklarla yarıya düşüyor (Halving nedir?)
Dünya çapındaki milyonlarca bitcoin madencisi güçlerini birleştirerek, ortalama olarak her 10 dakikada yeni bir bitcoin bloğu ortaya çıkarıyorlar. Aşağı yukarı 1 MB büyüklüğündeki bu blokların içinde binlerce para transferi işlemi yer alıyor. Tüm bu işlemlerin kaydedilmesi ve doğruluklarının sorgulanması olağanüstü seviyede işlem gücü gerektiriyor. Bu işlem gücünün karşılığı olarak, meydana çıkan her bloğun sonunda, işlemi gerçekleştiren maden havuzuna ödül veriliyor.
“Geleneksel Para Birimlerini Kullananlar Gülünç Duruma Düşecek”Bitcoin bloklarının oluşturulmasının ardından verilen ödüller 50 BTC seviyesinden başladı. 210 bin adet blok çıkarıldıktan sonra ödül miktarı yarıya düştü. Her 210 bin bloğun ardından da bölünmeye devam edecek. İşte bu sisteme “halving – yarılanma” deniyor.
Örnekle açıklayalım:
Erken dönem bitcoin işlemlerinde ödül olarak 50 BTC veriliyordu. Kasım 2012’de ilk halving işlemi gerçekleşti ve oluşturulan blokların ardından ödül olarak 25 BTC verilmeye başlandı. 2016 yılında 420 bininci blok oluştuğunda bir kez daha yarılanma oldu ve o gün bugündür ödül olarak 12,5 BTC veriliyor. 2019 sonu ya da 2020 başı gibi bir kez daha halving yaşanması bekleniyor. O günden sonra oluşturulan bitcoin blokları karşılığında ödül miktarı 6,25 BTC olacak.
Bitcoin’de “Halving” yaşanınca ne oluyor?
Halving / yarılanma sistemi, bitcoin’in değerini artıran en önemli unsurlardan biri. İktisat prensipleri gereği, arzın azalması durumunda fiyatın yükselmesi zaten normal bir süreç. Yarılanma işleminin ardından kazanılan bitcoin miktarı azalacağı için, dolaşıma giren token da azalacak ve fiyatların yükselmesine vesile olacak. Öte yandan bitcoin’in çıkarılmasının zorlaşması ve işlem esnasında harcanan enerjinin artması da maliyetleri yükseltiyor. Bu durum dolaylı biçimde birim fiyatın yukarıya çıkmasına vesile oluyor.
Finans Şirketlerinin Beşte Biri Kripto Para Ticaretine Sıcak BakıyorBitcoin’de ilk yarılanma 2012 yılında gerçekleşmiş ve 1 BTC’nin fiyatı da 12 dolardan 1.300 dolar seviyesine çıkmıştı. 2017 yılında bitcoin’in artan popülerliği ve birim fiyatının 20 bin dolar seviyelerine ulaşması doğrudan “halving” sisteminden kaynaklanmıyor olsa da, 2019 sonu ya da 2020 başında gerçekleşmesi beklenen yarılanmanın ardından bitcoin birim fiyatının rekor seviyeye çıkması doğal karşılanacak.
Son bitcoin ne zaman çıkarılacak?
Her gün oluşturulan bitcoin blokları ve yarılanma süreleri de hesaba katıldığı zaman, son bitcoin’in 2140 yılında çıkacağı tahmin ediliyor. Elbette işlemci teknolojisinin gelişimi ve şu anda öngörülemeyen pek çok dış etmen bu takvimi değiştirebilir.
Bugünkü teknoloji üzerinden yapılan hesaplamalara göre, 2140 yılında gerçekleşeceği düşünülen 32’nci halving işleminin ardından blok başına verilmesi gereken ödül, 1 Satoshi’nin altına düşecek. Bitcoin sisteminde, Satoshi’den daha düşük birim olmadığı için, işlem ardından blok ödülü hesaplanmayacak.
Hatırlatmamız gerekirse, bitcoin’in alt birimi olan 1 Satoshi, 0,00000001 BTC’ye tekabül ediyor. Başka bir deyişle 1 Bitcoin, 100.000.000 Satoshi ediyor.