Güneş Ergun
YÖNETİM
DANIŞMANI
Bilginin ve nesnelerin hızlı yer ve el değiştirdiği, çok boyutlu gelişen dünyamızda karşımıza çıkan olayların çeşitlilikleri, şekilleri ve etkileri düşüncelerimizin sınırlarını zorluyor.
Genişleyen ve farklılaşan yaşam biçimlerimizde mevzuat ve düzenlemelerin de gelişmesi, genişlemesi ve esnek yapıları altında en verimli şekilde dijital dünyamıza uyarlanabilmesi gerekmektedir. Son birkaç senedir hız kazanan ve özellikle kamu sektöründe yapılan düzenlemelerin, dünyada büyüyen, karmaşık ve hızla değişen sosyal, ekonomik, finans ve üretim alanlarının kontrol edebilmesini sağlayan RegTech (Regulatory Technologies) güvenlik, uygunluk ve risk yönetiminde yeni bir pencere açmıştır.
RegTech, bir çok teknoloji aracını iş modelleri içine dahil etmiştir. Büyük veri analizleri (global tabiri ile, big data analytics), özdevimli öğrenme (machine learning), yapay zeka (artificial intelligence), insan vücudu tanıma (body part recognition) gibi teknolojiler, içgörü ve analiz kalitesini artırarak karar alım ve kontrol süreçlerinin verimliliğini sağlamaktadır. RegTech, dünyası içinde girişimcileri, düzenleyici kurumları, profesyonel servisleri, finansal kuruluşları, toplulukları ve bireyleri ortak paydada bir araya getirmektedir.
RegTech girişimleri, yarattıkları teknoloji platformları ve iş modelleri sayesinde düzenleyici kuruluşlarla, şirketler ve bireyler arasında düzenlemelere uygunluk ve güvenlik gibi işlemleri basit, hızlı, kullanıcı kolaylığı artırılmış, riskin ve hatanın minimuma indirgenmiş şekilleriyle sunmaktadırlar. Regülasyona uygunluk ve güvenli kimlik tanıma gibi konuların basit ve ekonomik koşullarda sağlanabilmesi, bu uygulamaların yaygınlaşmasını ve gündelik hayatın her alanına girmesini hızlandırmakta, aynı zamanda önleyici, koruyucu ve ileriye yönelik gelişmelere açık bir altyapı hazırlamaktadır.
RegTech’in önemli dikeylerini, şirket içi risk yönetimi, vergi yönetimi, raporlama, portföy risk yönetimi, tedarikçi risk yönetimi, kara para aklamanın önlenmesi ve müşteriyi tanıma, mevzuat ve kamu kuruluşları yönetimi, sağlık, kimlik tanıma ve siber güvenlik olarak belirtebiliriz. Başarılı RegTech girişimlerinin günümüzdeki en yaygın uygulamalarına baktığımızda, öncelikle kara paranın aklanmasının önlenmesi (global tabiri ile AML/KYC), dolandırıcılık ile mücadele, robotik teknolojilerle düzenlemelere uygunluk sağlama, robot danışmanlık teknolojileri ile bireylere ve şirketlere düzenlemeler ile ilgili bilgi ve yön verme, davranış analizleri ve kimlik tanıma gibi uygulama alanları sunduklarını gözlemliyoruz.
CB Insights verilerine göre RegTech girişimleri şimdiye kadar global ölçekte, yaklaşık 580 yatırım üzerinden 5 milyar dolar risk sermayesi desteği almıştır. Bu yatırımların coğrafi dağılımına baktığımızda, yaklaşık %72’sinin Amerika Birleşik Devletleri’nde, %10’nun İngiltere’de, %3’ünün Kanada’da, %3ünün Hindistan’da, %2’sinin İsrail’de ve geri kalan %10’unun dünyanın diğer yerlerinde olduğunu görüyoruz. Globalde 700’e yakın RegTech girişimi bulunmaktadır. Bugüne kadar en büyük ölçekteki RegTech yatırımı, Kanada’da kurulmuş Intelex Technologies firmasına yapılmıştır. 3 yatırımcıdan toplam 122 milyon dolar destek alan firma, müşterilerinin sağlık, güvenlik ve çevre alanındaki uygunluk ve kalite kontrollerini yöneten bir yazılım geliştirmiş ve pazara sunmuştur. RegTech girişimleri arasında parlayan bir başka yıldız olan Londra’da kurulan Onfido, kara para aklamanın önlenmesi ve müşteriyi tanıma alanında servisler sunmaktadır. Bugüne kadar 30 milyon dolar yatırım alan girişim, müşterilerinin deneyimlerini basit, etkin ve kullanışlı hale getirirken aynı zamanda düzenlemelere uygunluk ve risk yönetimi ihtiyaçlarında müşterilerinin maliyetlerini de azaltmaktadır. Kurulumundan bu yana, son 5 sene zarfında milyonlarca kullanıcının kimlik bilgilerinin kontrolünü sağlayan girişim, aynı zamanda NutMeg ve GoCardless gibi hızla büyüyen Fintech’ler de ortaklıklar kurmuştur.
Fintech, e-ticaret başta olmak üzere dijital yaşam tarzının hızla yaygınlaşması ile hayatımızın her alanında gerçekleşen dijtal dönüşüme eşlik etmek için RegTech hızla büyümeye, ilgi ve yatırım çekmeye devam edecektir. Özellikle düzenleyici kurumların ihtiyaçlarını karşılamak ve bu kurumlar içinde verimlilik sağlayarak değer yaratacak teknoloji ve dijital çözümler sunmak için RegTech’in oyun alanı, girişimciler için geniş ve bir o kadar da yeşil gözüküyor.
