Ödeme Sistemleri ve Fraud Uzmanı Bülent Bulut ile Chief Product Officer Emirhan Gökalp, Fintechtime Ağustos sayısı için yazdı “E-Ticarette Yapay Zekanın Rolü”.
E-Ticarette Yapay Zekanın Rolü
“Yapay zekanın e-ticaret sektörüne sağladığı katkılar ve neden olabileceği olumsuz etkiler, bu teknolojinin dikkatli ve dengeli bir şekilde uygulanmasını gerektiriyor. Bu yazıda, yapay zekanın e-ticaret sektöründeki olumlu ve olumsuz etkilerini ele aldık.”
Yapay Zekanın E-Ticaret Sektörüne Başlıca Olumlu Etkileri
Yapay zeka (AI), e-ticaret sektöründe devrim yaratmaya devam ederken, hem büyük fırsatlar hem de önemli zorluklar sunuyor. Yapay zekanın e-ticaret sektörüne sağladığı katkılar ve neden olabileceği olumsuz etkiler, bu teknolojinin dikkatli ve dengeli bir şekilde uygulanmasını gerektiriyor. Bu yazıda, yapay zekanın e-ticaret sektöründeki olumlu ve olumsuz etkilerini ele aldık.
Yapay Zekanın Alışveriş Deneyimine Katkıları
Yapay zeka, müşteri verilerini analiz ederek kişiselleştirilmiş alışveriş önerileri sunmakta oldukça başarılı. Eşimle birlikte satın aldığımız platformların bize sürekli en uygun ürünleri önermesi, yapay zekanın gücünü gösteriyor. Geçmiş müşteri davranışları, arama geçmişleri ve satın alma alışkanlıklarına dayalı olarak ürün önerileri, müşterilerin ilgisini çeken ürünleri bulmalarını kolaylaştırır ve satın alma olasılığını artırır.
Ayrıca, yapay zeka tabanlı chatbotlar ve sanal asistanlar, müşteri hizmetlerini 7/24 destek sağlamaktadır. Yardım sayfalarını okumak yerine, sorulara anında yanıt alarak sipariş işlemlerini kolaylaştırmak ve farklı tekliflere ulaşmak mümkün. Bazı büyük e-ticaret platformlarında 7/24 canlı müşteri temsilcileri ürünlere ilişkin spesifik cevaplar sunarak müşteri memnuniyetini artırmaktadır.
Dolandırıcılık Tespiti ve Önlemede Yapay Zeka
Önceki yazılarımda yapay zekanın dolandırıcılık yöntemleri konusundaki olumsuz yönlerine değinmiştim. Ancak, Yapay zeka aynı zamanda e-ticarette dolandırıcılığı tespit etmek ve önlemek için de kritik bir rol oynamaktadır. Gerçek zamanlı olarak alışveriş işlemlerini izleyerek anormal ve şüpheli davranışları tespit eder, dolandırıcılık girişimlerini hızlı bir şekilde engeller ve müşteri güvenliğini sağlar. INTERPOL’ün Global Rapid Intervention of Payments (I-GRIP) mekanizması, 2022’den bu yana AI destekli dolandırıcılık önleme teknikleri kullanarak yaklaşık 500 milyon USD’lik suç gelirini engellemiştir.
Yapay Zeka ile Envanter Yönetimi
Yapay zeka, envanter yönetiminde büyük bir rol oynamaktadır. Geçmiş satış verilerini analiz ederek gelecekteki talebi tahmin eder ve stok yönetimini optimize eder. Bu, tedarik zinciri süreçlerini iyileştirir ve envanter eksikliklerini önler. Böylece, işletmelerin maliyetleri düşürmesine ve müşteri memnuniyetini artırmasına yardımcı olur.
Yapay Zeka ile Dinamik Fiyatlandırma
Yapay zeka, dinamik fiyatlandırma için kullanıcı davranışları, global arz ve talep ile rekabetçi fiyatları analiz ederek en uygun fiyatlandırma stratejilerini belirler. Bu sayede, satışlar artırılır ve müşteri memnuniyeti sağlanır. Amazon gibi büyük e-ticaret platformlarında, dinamik fiyatlandırma AI ile optimize edilerek ürün çeşitliliğini artırmak ve müşterilere en iyi fiyatları sunmak mümkün kılınır.
Yapay Zekanın E-Ticaretteki Başlıca Olumsuz Etkileri
Gizlilik ve Güvenlik Sorunları
Yapay zeka sistemleri, büyük miktarda veri toplar ve analiz eder. Bu, müşteri gizliliği ve veri güvenliği konusunda endişelere yol açabilir. Yapay zekanın kişisel verileri toplaması ve işlemesi, veri ihlalleri ve gizlilik ihlallerine zemin hazırlayabilir. Kötü niyetli aktörler tarafından bu verilere erişim sağlanması durumunda ciddi güvenlik sorunları ortaya çıkabilir.
İş Gücü Kaybı
Yapay zeka ve otomasyon, müşteri hizmetleri ve operasyonel süreçlerde insan müdahalesini azaltabilir. Bu durum, müşteri hizmetleri temsilcileri, depo çalışanları ve diğer işlerde çalışanlar için iş kaybına neden olabilir. McKinsey Global Institute’un raporuna göre, yapay zeka 2030 yılına kadar küresel işgücünün %14’ünün kariyer değiştirmesine neden olabilir. Ayrıca, 2027 yılına kadar işverenlerin %42’si işçilerini yapay zeka konusunda eğitmeyi öncelik haline getirecek.
Kişiselleştirme
Yapay zekanın sağladığı kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimi, bazı müşteriler için rahatsız edici olabilir. Müşteriler, yapay zekanın davranışlarını ve tercihlerini sürekli izleyip analiz etmesini istenmeyen bir müdahale olarak görebilirler. Bu durum, müşteri mahremiyetinin ihlal edildiği hissine yol açabilir ve müşteri sadakatini olumsuz etkileyebilir.
Tekelleşme Riski
Büyük e-ticaret platformları, yapay zekayı daha etkin bir şekilde kullanarak pazar paylarını artırabilirler. Bu durum, küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet edememesi ve piyasanın tekelleşmesi riskini doğurur. Tekelleşme, tüketici seçeneklerini kısıtlayabilir ve piyasa dinamiklerini bozabilir.
Yüksek Maliyetler ve Uygulama Zorlukları
Yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve uygulanması, yüksek maliyetler gerektirebilir. Küçük işletmeler için bu teknolojileri entegre etmek ve sürdürmek zor olabilir. Ayrıca, yapay zeka sistemlerinin yanlış yapılandırılması veya hatalı çalışması, operasyonel aksamalara ve mali kayıplara neden olabilir.
