Mobil Bankacılık 2017 araştırmasına göre Türkiye nakitsiz yaşama en sıcak bakan ülke. “Bana kalsa hiç nakit kullanmam” diyenlerin oranı Avrupa genelinde yüzde 34 iken bu görüşün en çok benimsendiği ülke yüzde 42 ile Türkiye oldu. Nakitsiz toplum konseptinin gerçek olmaya doğru ilerlediği bir dönemde 13 Avrupa ülkesinde her 5 kişiden 1’i yanında nadiren nakit para taşıdığını söylüyor.
ING Bank’ın, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 13 Avrupa ülkesinin yanı sıra ABD ve Avustralya’da 15 bine yakın katılımcıyla gerçekleştirdiği Mobil Bankacılık 2017 araştırmasının sonuçları açıklandı.
Günümüzde nakit paranın, çek, kredi kartı ve banka kartının yanı sıra mobil cüzdan, e-ödeme teknolojileri, tablet, akıllı telefon ve giyilebilir teknolojilere yüklenebilen mobil uygulamalar gibi pek çok alternatifi bulunuyor. Araştırma, toplumların en azından bir kesiminin nakitsiz bir topluma geçişe son derece sıcak baktığını gösteriyor.
Avrupa’nın yüzde 1’i en son bir yıl önce nakit kullanmış
Avrupalı tüketicilerin yüzde 21’i, yanında nadiren nakit para taşıdığını söylüyor. Türkiye de yüzde 23 ile Avrupa ortalamasına yakın bir oran ortaya koyuyor. En yüksek oranlar ise yüzde 35 ile Fransa ve yüzde 33 ile Polonya’da gözleniyor.
Bununla birlikte nakit hala günlük kullanımda yerini koruyor. Son üç gün içinde nakit kullandığını söyleyenlerin oranı Avrupa genelinde yüzde 82. Ülkeler bazında bakıldığında en yüksek oran yüzde 92 ile Türkiye’de gerçekleşiyor. Avrupa genelinde en son geçen yıl nakit kullandığını söyleyen yüzde 1’lik bir kesim bulunuyor.
Toplumda nakit kullananlar ve kullanmayanlar arasında uçurum açılıyor
Araştırmada, insanların nakit kullanımını ne kadar sevdiği ve nakitsiz bir topluma ne kadar yakın olduğunu görmek için ”12 ay öncesine göre daha az nakit kullanıyorum” ve “Gelecek 12 ayda daha az nakit kullanacağımı düşünüyorum” ifadelerine ne kadar katıldıkları soruluyor.
Avrupa genelinde geçen 12 ayda daha az nakit kullandığını söyleyenlerin oranı yüzde 54 olurken, bunlar arasında gelecek 12 ayda daha az nakit kullanacağını düşünenlerin oranı yüzde 78. Geçen 12 ayda nakit kullanımını azaltmayanlar arasında ise daha az nakit kullanacağını düşünenlerin oranı yüzde 18. Bu sonuçlar nakit kullanımı konusundaki yaklaşımları açısından iki kesim arasında bir uçurum olduğunu ortaya koyuyor.
Fatura ödemelerinde nakdin oranı azalıyor
Nakit kullanımını azaltmanın günlük hayata ne kadar yansıdığına bakıldığında Avrupalıların artık yalnızca yüzde 12’sinin elektrik, su faturalarını veya kira, mortgage gibi ödemeleri nakit olarak gerçekleştirdiği görülüyor. Bu ödemeleri nakit olarak yapanların en yüksek oranlara sahip olduğu iki ülke Romanya ve Türkiye. Fatura ödemelerini nakitle yapanların oranı Romanya’da yüzde 37, Türkiye’de yüzde 24 iken kira ve mortgage’ı nakit ödeyenler sırasıyla yüzde 41 ve yüzde 35.
Bununla birlikte Avrupa ülkelerinde yüzde 67’lik bir kesim hala öğle yemeği ve kahve gibi ihtiyaçlar için nakit ödemeyi tercih ediyor. Araştırmaya katılanların yarıdan fazlası taksi, toplu taşıma ve cep harçlığı için nakit kullanıyor.
Miktar arttıkça nakit ödemenin tercih edilme oranı azalıyor. Avrupalıların yüzde 88’i 1-10 Euro arasındaki ödemelerinde nakit tercih ediyor. Yaklaşık yarısı 11-50 Euro için aynı yanıtı veriyor. 100 Euro’nun üzerinde nakit ödemeyi tercih edenlerin oranı yüzde 12’ye düşüyor.
Güvenlikte fark yok
“Bana kalsa hiç nakit kullanmam” diyenler arasında ilk sırayı yüzde 42 ile Türkiye alıyor. Avrupa ortalaması yüzde 34, İtalya yüzde 41, ABD ve Romanya yüzde 38, İngiltere ise yüzde 21 seviyesinde bulunuyor.
Araştırmanın katılımcıları nakit ve diğer ödeme yöntemleri arasında güvenlik açısından büyük bir fark olmadığına inanıyor. Avrupa’da nakit dışı ödeme yöntemlerinin güvenliği olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 55 iken, nakit ödeme yöntemlerinin güvenli olduğuna inananlar ise yüzde 59 seviyesinde. Sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 54 oranlarının gözlendiği Türkiye de Avrupa’ya benzer bir görünüm sergiliyor.
Yüzde 29, nakit olmadan sonsuza kadar rahat hissedeceğini söylüyor
“Hiç nakdiniz olmadığını ama kredi kartlarınızın ve mobil telefonununuz olduğunu düşünün. Kendinizi ne kadar rahat hissederdiniz” diye sorulan katılımcıların rahatlık oranı süre uzadıkça azalıyor. Gelecek 24 saat içinde rahat hissedeceğini söyleyenlerin oranı yüzde 78 iken bir haftada oran yüzde 50’ye iniyor. Sonsuza kadar rahat hissedeceğini söyleyenler ise yüzde 29 seviyesinde.
Hiçbir zaman nakitsiz yaşama geçmeyeceğini söyleyenler Avrupa’da yüzde 76 oranında. Türkiye de yüzde 74 ile Avrupa ortalamasına yakın bir seviyede bulunuyor.
En yüksek banknot tedavülden kalkarsa en çok etkileneceğini düşünen ülke Türkiye
Bazı ekonomistler, nakitsiz topluma aşamalı olarak geçilmesi fikrini destekliyor. Tedavülde bulunan en yüksek değerli banknotun yürürlükten kaldırılması durumunda finansal işlemlerinin etkileneceğini düşünenlerin oranı Avrupa genelinde yalnızca yüzde 6 seviyesinde bulunuyor. En çok etkileneceğini düşünenler ise yüzde 15 ile Türkiye’de bulunuyor.