Yılbaşı öncesi 25 dolar seviyelerinden fiyatlanan Ham Petrol, son 1 ayda %14 oranında yükseldi. Son verilerle beraber petroldeki yükseliş yılbaşından bu yana %39’a ulaştı. Peki petroldeki yükselişin sebebi ne, bu trend nereye kadar devam edebilir?
Petrol Fiyatları Sonunda Arz Talep Dengesine Geri Dönüyor
Amerika Birleşik Devletleri’nin geliştirdiği kaya gazı teknolojisi ve OPEC ülkelerinin üretimini arttırması günlük 1,5 milyon varillik bir arz fazlalığıyla sonuçlanmıştı. Yılbaşından bu yana petrol fiyatlarının yaklaşık % 40 değer kazanması petrol piyasasının geçicide olsa arz talep dengesine yaklaşmaya başladığını gösteriyor.
Petrol Talebi Küresel Olarak Yükseliyor
Petrol fiyatlarının yükselmesinde en önemli etken artan talep oldu. Düşen petrol fiyatları sonrası başta ABD olmak üzere Hindistan ve Meksika gibi ülkelerin taleplerini yükselttiğini görüyoruz. Toplam talep 2015 yılında günlük 1,8 milyon varil artarken 2016 yılında uluslararası enerji bakanlığının verilerine göre şimdiden 1 milyon varil artış gösterdi. Petrol talebinin beklentilerden fazla artış göstermesi petrol fiyatlarının denge fiyat bulmasında etkili oluyor. Arz tarafına baktığımızda da son zamanlarda OPEC dışı ülkelerin üretimini azalttığını görüyoruz. Düşük petrol fiyatları ABD’de kaya gazı teknolojisine zarar vermeye devam ediyor. ABD’de petrol üretimi yaklaşık 700.000 varil azalış gösterdi. Öte yandan geçtiğimiz ay Kanada’da ortaya çıkan yangın sonrası üretimin günlük 500.000 varil gerilediğini görüyoruz. OPEC ülkelerine baktığımızda da üretimin Nijerya’da ortaya çıkan saldırılar ve Libya’daki grevler nedeniyle düşüş gösteriyor. Aynı zamanda artan taleple birlikte ham petrol stokları azalmaya başladı. Tüm bu gelişmeler arz fazlasının azalmasına neden oldu.
Petrol fiyatlarında Yeni Normal 40-60 Dolar Aralığı
Petrol piyasasının yeniden dengeye gelmesiyle birlikte hem ham petrolün hem de Brent petrolün 50 dolar seviyesinin üzerine yerleştiğini görüyoruz. Önümüzdeki süreçte 50 Dolar seviyesi yeni bir taban fiyat olarak karşımıza çıkabilir ve 50 -60 arasında hareket eden petrol fiyatları görebiliriz. Ancak, Petrol fiyatlarında yaşanan yükselişin henüz 80 – 100 Dolar fiyatlarına yönelmesini engelleyen faktörlerin olduğunu ifade edebiliriz. Bu faktörlerin başında OPEC ülkelerin petrol üretimini arttırması ve fiyatların yükselmesi sonrası kaya gazı üreticilerin yeniden sondaj faaliyetlerine başlayacak olması geliyor. Başta Arabistan, Iran ve Irak petrol üretimlerini yükselterek devam edeceklerdir. ABD’de düşük petrol fiyatları sonrası kapatılan sondaj kulelerinin son iki haftadır azalma yaşamadığını görüyoruz. Bu durum ABD’de petrol üreticilerin fiyatlar yükseldikçe üretimi yükseltmeye hazır olduğunu gösteriyor. Mevcut görüntüye baktığımızda petrol fiyatlarında 15- 20 Dolar senaryolarının oldukça düşük ihtimal olduğunu görüyoruz. Petrol fiyatları için yeni normal seviyeler 40-60 Dolar arasında şekillenecek gibi görünüyor.