İnsanlar arkadaşlarına gösteriş yapmak, mümkün olduğunca çok “like” almak ve kendileri hakkında iyi hissetmek için sosyal medyaya yöneliyor. Bazıları ise çevreleri tarafından kabul görmek için uğraşırken gerçekleri saptırmaktan ve hayatlarını olduğundan daha iyi göstermekten geri kalmıyor. Kaspersky Lab’in araştırmasına göre, her on kişiden biri sosyal medyada daha fazla insanın beğenisini toplamak için gerçeği çarpıtıyor. Araştırma ayrıca, beğeni peşindeki erkeklerin kadınlara oranla özel hayatlarını daha fazla paylaştığını gösteriyor. Türkiye’de on erkekten biri (%7), kadınlara (%3) kıyasla kendilerine ait müstehcen fotoğraflarını yayınlayabiliyor ve %9’u da arkadaşlarının vücutlarını açığa vuran bir şeyler giydikleri fotoğraflarını yayınlıyor.
Türkiye’deki sosyal medya kullanıcılarının %16’sı, dikkat çekmek ve çok sayıda “like” almayı garantilemek için bir yerdeymiş gibi görünüyor veya yapmadığı halde bir şeyler yapıyormuş gibi davranıyor. Bu oran erkeklerde %18’e yükseliyor: Birçoğu hayatlarını gerçekçi bir şekilde paylaşmak yerine sosyal medyada ilgi çekmeyi tercih ediyor.
Araştırma, erkeklerin sosyal medyada “like” alma konusunda daha hassas olduğunu; beğeni toplamak için kadınlara oranla arkadaşları veya işverenleri hakkında utanç verici veya gizli olan şeyleri ortaya çıkarma ihtimallerinin daha yüksek olduğunu gösteriyor. Türkiye’deki erkeklerin %11’i kadınların %9’una kıyasla iş arkadaşıyla ilgili gizli bir bilgiyi açığa vurabileceklerini; %10’u işverenleriyle ilgili gizli bir paylaşım yapabileceklerini; %7’si de kadınların %5’ine göre bir arkadaşı için utanç verici olan bir şeyi ortaya çıkarabileceklerini belirtiyor.
Kadınlar umdukları gibi “like” almazlarsa üzülüyor ve hayal kırıklığına uğruyorlar. %23’ü, paylaşımlarını az sayıda kişinin beğenmesi halinde arkadaşları arasında popüler olmadıklarını düşünüyor; bu oran erkeklerde %21. Erkeklerin %23’ü ayrıca, kendileri için önemli olan biri onları “like”lamazsa üzüldüklerini de itiraf ediyor.
Erkeklerin, kendilerini ve arkadaşlarını gözler önüne seren içerikleri postlayarak “like” alma konusunda kadınlara oranla daha ileriye gidebilme eğilimine sahip olduklarını belirten Würzburg Üniversitesi’nden Medya Psikoloğu Dr. Astrid Carolus, erkeklerin sosyal uyuma daha az odaklanmış olduklarını ve bu nedenle daha çok risk almak isteyebileceklerine de değiniyor. Carolus, “Erkeklerin %15’i kadınların %8’ine kıyasla, alkol etkisi altındaki bir arkadaşının fotoğrafını çekebileceğini; %7’si kendini açığa vuran bir fotoğrafını yayınlayabileceğini; Başka bir %7’lik dilim de kadınların sadece %3’üne kıyasla, kendilerine ait müstehcen bir fotoğrafı yayınlayabileceğini açıklıyor” diyor.
Kaspersky Lab Sosyal Medya Başkanı Evgeny Chereshnev de konuya ilişkin aynı fikirde olduğunu belirtirken, aynı zamanda uyarıyor: “Sosyal medyadaki bu davranış biçimi insanları riske sokabilir. Sosyal onaylanma adına yapılan bu araştırma da gösteriyor ki, insanlar paylaşacakları içerik ile neyin gizli tutulması gerektiği arasındaki sınırı görmeyi bıraktılar; fakat hem kendimizin hem de başkalarının gizliliğini korumak önemlidir. Araştırmaya katılanların %58’i, fotoğraflarının arkadaşları tarafından herkesin görebileceği şekilde paylaşılmasından rahatsız olduğunu belirtiyor. Sonuçta, insanlar sosyal medyada paylaştıkları bilgiler konusunda daha bilinçli olmalı ve kendilerini ve sevdiklerini siber tehditlere karşı korumak için cihazlarına güvenlik yazılımı yüklemeli.”
