PayCore Strateji ve Ürün Geliştirme Yöneticisi Ece Başak Gerçek, Fintechtime Temmuz sayısı için yazdı, “Perakende Teknolojileri ve Finansal Teknolojiler Odağında 2023 yılı ve yakın gelecekte bizleri neler bekliyor?”.

2023 yılı ve yakın gelecekteki perakende sektöründeki dijitalleşme trendleri, perakende alışverişlerde öne çıkan ödeme teknolojileri ve ödeme sistemlerine yön verecek iç görü ve trendleri sizler için özetledim.

 

Perakende Teknolojileri ve Finansal Teknolojiler Odağında 2023 yılı ve yakın gelecekte bizleri neler bekliyor?

Son yıllarda dijitalleşme kalıcı bir trend haline dönüştü.  5G’nin global yayılımı, gelişen bulut teknolojileri, IoT, robotik ve otonom sistemler, yapay zeka, veri analitiği, sanal / arttırılmış gerçeklik ve fiziksel, arttırılmış ve sanal gerçekliği bir araya getiren metaverse uygulamaları gibi teknolojiler öne çıkıyor.

Bu teknolojiler geleneksel perakendeciliği akıllı mağazacılık, sınırlar ötesi pürüzsüz e-ticaret ve iyileştirilmiş çok kanallı perakendecilik ile bir üst seviyeye taşıyor. 2021 yılında yeni nesil perakende teknolojileri pazar hacmi yaklaşık 22 milyar dolar seviyesindeydi. Bu hacmin önümüzdeki 5 sene içerisinde 73 milyar dolara erişmesi öngörülüyor.

Yeni nesil perakendecilikte, merkezde alışveriş deneyiminin tüketiciler için en basit hale getirilmesi var. Ödeme deneyimi de perakende alışveriş deneyiminin temel bir bileşeni ve giderek daha da görünmez hale gelecek.

Fiziki perakendecilikte, kasiyersiz kasa çıkışı uygulamaları ya da Amazon’un geliştirdiği avuç içi biyometrik kimlik doğrulama tabanlı Amazon One cihazları gibi çözümler ile ödemelerde biyometrik kimlik doğrulama çözümlerinin kullanımının yayılımı bekleniyor.

2022 yılında global e-ticaret işlem hacmi bir önceki seneye kıyasla yüzde 10 artarak neredeyse 6 trilyon dolara ulaştı.  Online ticarette, EMV Secure Remote Commerce gibi tekilleştirilmiş ödeme butonları ve Web 3 teknolojilerindeki gelişmeler ile birlikte “headless checkout” uygulamalarının yaygınlaşacağı öngörülüyor.  Yakın gelecekte donanım bağımsız, internete bağlı tüm cihazlar üzerinden ve pazaryeri, e-ticaret web sitesi ya da sosyal platformlarda oluşturulan hesaplardan bağımsız şekilde tek tıkla ödeme deneyiminin hayata geçmesi beklenecek. Cihaz ve uygulama bağımsız bir ödeme yöntemi örneği olarak, bu gibi uygulamalarla ödeme deneyiminin giderek daha da görünmez hale geleceğini tahminleyebiliyoruz.  Ancak bu çözümlerin yaygınlaşabilmesi noktasında; müşteri deneyimi yanı sıra kimlik doğrulama ve ödeme güvenliğinin de önemi kritikleşiyor ve yüksek güvenlik, kriptoloji teknolojileri ve tokenizasyon gibi teknolojilere daha çok uygulama alanında ihtiyaç duyulacak.  Avrupa genelindeki vatandaşların isim, adres, sürücü ehliyetleri, banka hesapları, doğum sertifikaları, diploma ve diğer belgelerini dijital olarak saklamalarına ve kamusal hizmetlere erişim için kullanabilmelerine olanak sağlayacak olan “Avrupa Dijital Kimlik cüzdanı” ve şifre ve SMS OTP’lerden daha güvenli anahtar şifreleme tekniklerini esas alarak kimlik doğrulama standartlarını belirleyen FIDO topluluğunun çalışmaları, yakın gelecekte ödeme deneyimini büyük ölçüde dönüştürebilecek.

Günümüzde global ödeme yöntemi olarak dijital cüzdan yayılımının, uluslararası işletilebilen tekilleştirilmiş karekod ile ödemelerin hızla yaygınlaştığını görüyoruz. Dijital cüzdanlar, eşzamanlı ödemeler ve hesaptan hesaba ödemeler, servis modeli bankacılığı ile gömülü finans uygulamaları, şimdi al sonra öde uygulamaları, ödemelerde biyometrik doğrulama çözümleri, tek tıkla öde uygulamaları, kişiden işletmeye kripto ödemeler ve ülkelerin çıkarttıkları dijital para birimleri ödeme sistemlerine yön veren trendlerin başında geliyor.

FIS / Worldpay from FIS Global Ödemeler 2023 raporuna göre; 2022 yılında dijital cüzdan global olarak en yaygın kullanılan ödeme metodu haline geldi. 2022 yılı global ödeme işlem hacmine bakıldığında, dijital cüzdanlar ile yapılan ödemeler, 18 trilyon dolar ile toplam ödemelerin online ticarette 49%, fiziki ticaretteki POS ödemelerinde ise 32% sini oluşturdu.

2022 yılında globaldeki gerçek zamanlı ödeme şemalarının 70 adete kadar genişlemesi, hesaptan hesaba ödemelerin yayılımını oldukça hızlandırdı. Eş zamanlı hesaptan hesaba ödemeler, bir önceki seneye göre yüzde 13 artarak 525 milyar dolar seviyesine ulaştı.  Ayrıca hesaptan hesaba ödeme uygulamalarında, P2B (person-to-business) olarak ifade edilen perakende alışverişlerde müşterinin hesabından işletmenin hesabına ödemelerdeki pay ise  giderek artıyor.

Diğer yandan hem fiziki hem online kanallardaki kartlı ödemelerde de global artış söz konusu.

Kredi kartlı ödemelerin e-ticaretteki işlem hacmi bir önceki seneye göre yüzde 6, poslardaki işlem hacmi yüzde 12 artış gösterdi ve 2022 yılı global kredi kartlı ödemeler hacmi 13 trilyon dolar seviyesine yükseldi.

Banka, fintek ve perakendecilerin sunduğu, kredi çözümleri sağlayan cüzdanlar, şimdi al sonra öde ve pos finansmanı çözümlerinin kullanımında da artış söz konusu. BNPL – Şimdi Al Sonra Öde çözümleri toplam global e-ticaret işlem hacminin yüzde 5’ini, BNPL ile birlikte POS finansman çözümleri de, POS işlem hacminin yüzde 2’sini oluşturdu.

2026 yılı öngörülerinde de nakit işlem hacminin POS ödemelerinde yüzde 16’dan yüzde 10’a gerileyeceği, e-ticaret alışverişlerinde kredi kartı kullanım hacminde yüzde 20’lerden yüzde 16’lara düşüş yaşanacağı ve buradaki işlem hacimlerinin büyük ölçüde dijital cüzdan ve eş zamanlı hesaptan hesaba ödemelere geçmesi bekleniyor.