GTech CEO’su Mine Taşkaya, Fintechtime Aralık sayısı için yazdı “Yapay Zekâ Bankada Hesap Açacak mı?”

Finans sektöründe pek çok yapay zeka uygulaması var ve bu uygulamalar artmaya devam edecek. Bunun hem hizmet kalitesine hem de operasyonel verimliliğe çok olumlu etkisini olduğunu görüyoruz. Peki daha ileride neler göreceğiz? Hayatımızın bu kadar içine dahil olan yapay zeka bir gün bankada hesap açmak isteyecek mi?

 

Yapay Zeka Bankada Hesap Açacak mı?

Keyifle izlediğimiz Starwars filmlerinde robotların veya yapay zekânın hayatın içindeki yeri çok güzel anlatılıyordu ancak bugüne geldiğimizde, o zamanlar sadece bilim kurgu filmlerinde olabileceği düşünülen pek çok konunun yavaş yavaş hayatımıza girdini görüyoruz.

Belki robotlar fiziksel olarak bu kadar aramızda değiller ama yazılım olarak analitik alanında veya robotik programlama ile süreçlerinin basitleştirilmesinde onları aktif olarak kullanıyoruz. Yapay zekanın finans sektörüne bu kadar entegre olduğu bir dünyada da “acaba robotlar bankada hesap da açacak mı” sorusu aklıma geliyor?

Yapay zekanın hızlı yükselişi şüphesiz dünyadaki tüm sektörleri etkiledi ama bundan en çok etkilenen sektörün ‘finans’ olduğunu söyleyebiliriz. Bunun en temel nedeni yapay zekânın etkili şekilde kullanılabilmesi için birinci kriteri ‘sağlıklı ve doğru veri altyapısı’ olmasıdır ki finans sektörü bu yatırımları oldukça uzun zaman önce yapıp altyapısını oluşturduğu için hazır durumdaydı.

Finans sektöründe çok fazla yapay zekâ uygulaması var ve bunların sayısı her geçen gün artıyor. En çok karşımıza çıkan ve kullanılan bazı uygulamalardan kısaca söz edecek olursak;

  • Kişiselleştirme: Birisi size çok ihtiyaç duyduğunuz bir anda doğru öneri ile geldiğinde hemen karar verip ilerleyebiliyoruz. Finansal dünyadaki kuruluşların bunu çok iyi şekilde yaptığını görüyoruz. Önceleri daha çok dene ve yanıl yöntemi ön planda iken bugün yapay zekâ desteği ve veri setinin genişlemesi ile daha noktasal önerilerle müşterilerini yönlendirebiliyorlar. Örneğin Personetics’in yapay zekâ teknolojisini kullanarak İspanya’daki Santander Bankası müşterilerine kişiselleştirilmiş önerileri 300 farklı senaryo ile mobil uygulama üzerinden sunuyor.
  • Generative AI Bot: Finans sektörü chatbotları çok daha erken kullanmaya başladı ancak ilk denemelerde istenen müşteri memnuniyetinin sağlandığını söylemek zordu. ChatGPT ile bir anda tüm dünyanın chatbot farkındalığı daha artmaya başladı. Bugün tamamen bankacılık ve finansal hizmetleri hedefleyen chatbot uygulamaları yeni nesil Generetive AI ile birleşerek ileride müşteri süreçlerindeki pek çok hizmetin bu alana doğru dönüşeceğini gösteriyor. Özellikle Kasisto gibi finansal literatüre hâkim ve kişiselleştirilmiş yaklaşımları sunan teknolojilerin daha da fazla şekilde uygulamaya gireceğini göreceğiz.

Çalışan performansını artırmak için kurallar, politikalar, araştırma ve müşteri etkileşimi gibi bilgiler üzerine eğitilmiş üretken bir yapay zekâ botunun olması, iyi performans sergilediğinde derinlemesine teknik destek sağlayabilir. Günümüzde, ön saflarda yer alan kaynakların maliyetinin giderek arttığı düşünülürse bu teknoloji bir yandan maliyetleri düşürürken diğer yandan müşteri deneyimini iyileştirecektir.

  • Kredi Skorlama ve Risk Değerlendirme: Finans dünyasının motorunun kredilendirme olduğunu düşündüğümüzde kredi verilecek kişilerin kabulü ve doğru limitlerin belirlenmesinin finansal kuruluşlar için ne kadar hayati olduğunu tahmin edebiliriz. Yapay zekâdan bu alanda da yüksek oranda faydalanılıyor. Pek çok banka veri kaynaklarını birleştirerek kredi puanlamasını yeniden tanımlıyor, yapay zekâ destekli skorlama ürünlerini kullanarak daha etkin sonuç üretmeye çalışıyor. Skorlamadaki modellerin sayısını 100’lerin üzerine çıkararak verilen kredi miktarını ve sayısını artırırken sorunlu borç oranını mümkün olduğunca düşürmek hedefleniyor. Biz de GTech olarak Eyeqube Engine ürünümüzle yapay zekâ analizleri ile hangi kuralların tanımlanması gerektiği konusunda yönlendirme yaparak süreçleri kolaylaştırıyoruz.
  • Müşteri İç görüsü ve Analizleri: Müşteriyi daha iyi anlamak tüm finansal kurumların birinci önceliği. Bunu sağlamanın en kritik adımlarından biri ise müşterinin ürettiği ayak izlerini anlamlı iç görülere dönüştürmek. Değerli müşteri iç görülerini toplamak için makine öğrenimi modellerinden yararlanılıyor. Çok miktarda verinin analiz edilebilmesi, finansal kurumların müşteri davranışlarını anlamalarına, eğilimleri tahmin etmelerine ve hedefe yönelik promosyonlar ve kişiselleştirilmiş hizmetler sunmalarına destek oluyor, bu da doğal olarak kurumlar için oldukça büyük değer yaratıyor. Örneğin biz GTech olarak müşterilerimizden bir tanesi ile yaptığımız ortak çalışmada kampanya geri dönüş oranlarında 5 kat artış yakaladık.

Dünyadan bir örnek vermek gerekirse, MorganStanley on binlerce varlık yöneticisinin devasa bir dâhili bilgi tabanından yanıtları hızla bulmasına ve sentezlemesine yardımcı olmak amacıyla GPT-4 kullanarak bir yapay zekâ asistanı oluşturdu.  Model, arama ve içerik oluşturmayı birleştiriyor, böylece varlık yöneticileri her an herhangi bir müşteri için bilgi çok kolay bulabilir ve uyarlayabilir duruma geliyor.

  • Dolandırıcılık Tespiti ve Güvenlik: Finansal işlemlerde dolandırıcılık tespiti ve güvenlik için yapay zekâdan yararlanmada da önemli adımlar atılıyor. Makine öğrenimi algoritmaları, işlem modellerini gerçek zamanlı olarak analiz ederek anormallikleri ve potansiyel dolandırıcılık faaliyetlerini hızlı bir şekilde tespit ederek sektörün güvenlik önlemlerini güçlendiriyor. Güzel bir örnek Featurespace’e ait. Ürünleri TallierLTM ile gittikçe daha karmaşık hale gelen dolandırıcılık saldırıları karşısında, milyarlarca işlem konusunda eğitilen ve dolandırıcılık tespitinde halihazırda endüstri standardı modellere göre %71’e varan bir iyileşme sağlıyorlar.

Örneklerden de görülebileceği gibi finans sektöründe pek çok yapay zekâ uygulaması var ve bu uygulamalar artmaya devam edecek. Bunun hem hizmet kalitesine hem de operasyonel verimliliğe çok olumlu etkisini olduğunu görüyoruz. Peki daha ileride neler göreceğiz? Hayatımızın bu kadar içine dahil olan yapay zekâ bir gün bankada hesap açmak isteyecek mi? Ya da asıl sorulması gereken soru bir görevli olarak müşterisine hesap açan rolde mi olacak yoksa bir müşteri olarak kendi hesabının açılmasını mı isteyecek? Önümüzdeki yıllarda bunu da görmek için heyecanla bekliyorum.