Vakıf Katılım’ın hedefinin 2023’te sektör liderliği olduğunu belirtmiştiniz. Bu hedefe ulaşmaya yönelik ne gibi çalışmalar yapılıyor?

Büyüme stratejimizi planlarken hükümetin açıklamış olduğu Orta Vadeli Planı’nı dikkatle inceledik. OVP’de teşvik verilmesi öngörülen sektörlerde büyümeyi planlıyoruz. Bu konuda faaliyete başladıktan sonra ilgili kamu kuruluşları ile muhtemel işbirlikleri için görüşmelere başlayacağız. Öncelikle imalat sanayinde üretim yapan ihracatçı firmalar hedef müşteri kitlemiz olacak. Bu şekilde ülkemizin daha çok istihdam oluşturarak, daha hızlı büyümesi ve daha çok ihracat yaparak daha düşük cari açık vermesini desteklemeyi ön görüyoruz. Katılım Bankacılığı sistemi üretimi destekleyen bir ekonomik model olduğu için doğal olarak KOBİ segmentinde ağırlıklı çalışmalarımız olacak. Bu doğrultuda KOBİ’lere yönelik standart ürünler sunmanın yanında onların ihtiyaçlarına çözüm olacak yeni ürün ve hizmetler de geliştirmeyi hedefliyoruz. Bunun yanında elbette bireysel bankacılık alanında da tüm ürünleri müşterilerimize sunacağız. Katılım Bankacılığı sektörü Türkiye’de bireysel kullanıcılara henüz tam ulaşabilmiş değil. Bu alanda yapacağımız çalışmalarla da sektörün eksikliklerini kapatmayı hedefliyoruz. Teknolojiye yatırım yaparak etkin, müşteri memnuniyetini önceleyen fonksiyonel bir şubesiz dağıtım ağı üzerinden bankacılık hizmetlerimizi müşterilerimize ulaştırmayı planlıyoruz.

Katılım bankası olarak bankacılık sistemi dışında kalanlar sizin ağırlıklı hedef kitleniz doğru mu? Aynı kitleye hedefleyen sayıları gittikçe artan fintek girişimleri var bildiğiniz gibi. Fintek girişimleri ile ilgili düşüncelerinizi alabilir miyiz?

Bizim hedef kitlemiz öncelikli olarak faiz hassasiyeti olan, bu nedenle birikimlerini sisteme dahil etmeyen, yaşayış prensiplerini bu yönde şekillendirdiği için konvansiyonel bankaları yerine katılım bankalarını tercih eden kişiler olsa da bunlara ek olarak, katılım bankacılığının kar-zarar ortaklığı prensiplerince vaat ettiği güçlü güvenceyi de tercih eden daha büyük bir kitle.

Katılım bankalarını konvansiyonel bankalardan ayıran en önemli özelliklerinden biri müşterilerin fikirlerine ve prensiplerine uygun çalışma prensibi olduğunu söylemiştik. Bu prensip de bankamızın hedef kitlesi ile fintek girişimlerini ortak bir noktada birleştiriyor. Hedef kitlemiz içerisinde bulunan bir diğer grup da üretimin ülkemiz genelinde yaygınlaştırılması adına yatırıma ihtiyacı olan startup’lar, yani finteklerin yoğun olarak destekledikleri yeni girişimciler diyebiliriz.

Fintekler müşterileri için temel bankacılık fonksiyonlarını sağlamada bankalarla yarışan, müşterilerin beklentilerine uygun olarak yeni ürünler geliştiren ve bunları hızlı bir şekilde dönüştürebilen yapılardır. Kitlesel fonlama hizmetini örnek olarak alırsak, fintek şirketlerinin çok daha fazla girişimciye çok daha ucuza fon sağladığı ve başarıya ulaştığı görülüyor.

Genel tabloya baktığınızda, fintek girişimlerinin bir bakıma eski usullerle bankacılık yapılmaya devam edilemeyeceği, bu konuda rekabeti körükledikleri anlamına da geliyor. Katılım bankacılığının sektör ürün ve hizmetlerini çeşitlendirmede önemli bir rolü olduğunu söylemiştik. Biz de banka olarak yeni teknolojileri kullanarak sektörü canlandırmak ve girişimcileri desteklemek adına öncü kurumlardan biri olmayı planlıyoruz.

Gelecek hedefleriniz arasında, fintek girişimleriyle işbirliği, kendi bünyenizde bu tarz bir girişim oluşturma veya böyle bir girişimi bünyenize katma gibi ihtimal var mı?

Yeni bir katılım bankası olmamız sebebiyle finteklerle iş birliği imkanları değerlendiriyoruz.
Türkiye’deki yatırımcılar tarafından fintek şirketlerine yapılan yatırımlara baktığınızda azımsayamayacağınız seviyelerde meblağlarla karşılaşıyorsunuz. Türkiye’deki bankaların da bu duruma kayıtsız kalması mümkün değil. Birçok banka teknoloji yatırımlarını artırdı ve hatta bankaya ek teknoloji şirketleri kattılar. Bu kadar hızlı değişen ve dönüşen bir piyasada gelişmeleri takip ederek, değişmeniz ve gelişmelere ayak uydurmanız gerekiyor. Bu konudaki üniversitelerle ortaklıklar kurmak, teknolojik gelişmeleri kullanarak yeni ürün ve hizmetler geliştirmek, yeni kurulacak teknokentlerde ve diğer projelerde banka olarak yer alarak hem teknolojik alanlardaki gelişmelere destek olmak hem de bu gelişmelerin içinde olarak kendimizi teknoloji konusunda geliştirmek arzusundayız.

Bankacılık sisteminin yeni bir oyuncusu olarak başlangıç aşamasında Fintek kuruluşları ile iş birliktelikleri geliştirme konusunda gayret gösteriyoruz. Bu alanda halı hazırda bazı girişimlerimiz devam etmektedir. Orta ve uzun vadede ise kendi teknoloji şirketimizi kurmak ve teknoloji alanında önemli bir oyuncu konumuna gelmek stratejik planlarımızın arasındadır.

Tüm dünyada finteklerin hedeflerine bakıldığında bankacılık sistemini değiştirmek hatta baştan yazmak ve bankacılık sistemi dışında kalanlara bankacılık hizmeti vermek olduğunu görüyoruz. Katılım bankalarının da var olan düzenin biraz dışına çıktığını ve de bankasızlar dediğimiz kesimi hedeflediğini görüyoruz. Katılım bankacılığı ile fintekler arasında böyle bir benzerlik kurabilir miyiz? Veya katılım bankacılığı işlem ücreti almaması gibi konulardan dolayı özellikle Türkiye’de fintek girişimlerini yerinden edebilir mi?

Katılım bankacılığı hakkındaki genel tanımlara ve faizsiz finans prensiplerine baktığınızda, adil ve sürdürülebilir bir ekonomik sistemin hedeflediğini, kaynakların toplanması ve tekrar dağıtılması konusunda da önemli fonksiyon üstlenen kurumlar oldukları söylenebilir. Bankacılık sistemi dışında kalan belli bir kesime ulaşmak ve onlara ucuz ve hızlı finansal hizmet sağlayarak sisteme girmelerini sağlamak adına Katılım Bankalarının bir anlamda fintek kuruluşları gibi hareket ettiğini söyleyebiliriz.
Araştırmalara göre dünyadaki “bankasızlar” yüzde 38’lerde seyrediyor. Bu oranlar özellikle Güney Asya, Doğu Asya ve Pasifik Bölgesi’ndeki Müslüman ülkelerde yüzde 45’lere kadar çıkıyor. Bu da katılım bankacılığının önünde büyük bir potansiyel olduğunu gösteriyor.

Katılım bankacılığı ile ilgili belirlenen stratejik girişimler ve bazı yasal düzenlemeler hayata geçirilebilirse, Katılım Bankaları Fintek kuruluşlarına alternatif olmaktan ziyade; finans sektörünün önemli bir tamamlayıcı oyuncusu olarak başarılı bir şekilde faaliyet göstermeye devam edebilirler.