Tavsiye Evi ve Tavsiye Kanalı Kurucusu Renan Tan Tavukçuoğlu’na sosyal girişimi “Puduhepa ve Kız Kardeşleri” hakkında merak ettiklerimizi sorduk.

Öncelikle Sizi ve sosyal girişiminizi tanıyabilir miyiz?

Ben Renan Tan Tavukçuoğlu, Boğaziçi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunuyum. 1998 yılında University of Hartford’dan MBA derecemi aldım ve iş hayatına Amerika Birleşik Devletleri’nde başladım. Finans ve yazılım sektörlerinde pazarlama ve iş geliştirme alanlarında çalıştım. Bu fırsatın şimdi ne kadar değerli olduğunu daha iyi anlıyorum çünkü ülkemizdekinin aksine, kimin kimi tanıdığından ziyade, herksesin kendi emeği ve çabası ile istediği yere gelebileceğini gördüm. Egoların değil, sistemlerin ön planda olduğu ve eleştirilebildiği bir ortamda ilk iş tecrübelerimi kazanmak daha sonra Türkiye’ye döndüğümde aynı standartlarla çalışmamı sağladı. Ve bu disiplinin kariyerime çok faydası oldu. İnovatif bir iş modeli olan ‘Tavsiye Evi’ni kurarken bunu keyifle deneyimledim. Son ondört senedir, Word of Mouth Marketing – Ağızdan Ağıza Pazarlama konusunda çalışıyorum. Tavsiye Kanalı, Tavsiye Evi ve tavsiyemelekleri.com markaları ile WOMM hizmetleri/danışmanlığı veriyor ve sayısı yüzbine yaklaşan etkili bir kadın topluluğunu yönetiyoruz.

‘Puduhepa ve Kız Kardeşleri’ projesi, senelerdir içinde bulunduğum kurumsal hayatın hissettirdiği bir sıkışmışlıktan doğan sosyal girişimimin adı. Yaşanan sıkışmışlık, gerçek fayda sağlamayan, –mış gibi yapan, büyük bütçeler yiyen kurumsal projelere tanık olmamdan kaynaklanıyordu. Eşzamanlı olarak ülkemizin yaşadığı sosyal, ekonomik ve kültürel zorluklarla birleşince yapılacak üç şey vardı; ya kaçacaktım, ya kabullenecektim ya da arzu ettiğim değişim için bir şeyler yapacaktım. Ben sonuncusunu seçtim.

‘Puduhepa ve Kız Kardeşleri’, geliri ile kız çocuklarını okutan ve ihtiyaç sahibi kadınlara gelir imkanı sunan bir bez bebek projesi. Bu kısa vadeli katkılarının yanı sıra esas en büyük değeri, bu bez bebeklerle oynayan ve ilham kitabını okuyup etkilenen küçük kızlara sunuyor. Onlar, Barbie veya Winx gibi gerçek olmayan karakterlerle oynayarak atmıyorlar hayallerinin ilk tohumlarını. Gerçek Anadolu kahramanı kadınlarının başarı hikayelerinden ilham alıyorlar. Kendilerine inanarak, güvenerek büyümeyi öğreniyorlar. Çok çalışmaları gerektiğini kabul ediyorlar ve kaynaklarını kullanma yollarını öğreniyorlar. Puduhepa projesi, gerçek bir dönüşüm projesi. İlerideki güçlü toplumun tohumlarını bugünden atıyoruz.

Puduhepa; tarihteki ilk barış anlaşması Kadeş’e mührünü basan, bizlerle aynı topraklarda fakat 3300 yıl önce yaşamış Hitit kraliçesi. Marka adımızı bu güçlü kadından aldık. Puduhepa’ya sanat, bilim, spor dünyasından başarılı kız kardeşleri katılacak. Kendi değerlerimizi taşıyan kocaman bir ilham dünyası oluşturmak ve yerel bir marka olarak büyümek hedefindeyiz.

 

Puduhepa ve Kız Kardeşleri projesinin fikri nasıl ortaya çıktı? Nasıl kurguladınız, ne tür zorluklar yaşadınız?

Sosyal sorunlara duyarlı kişiler gibi benim de bir şeyler yapma ihtiyacım dayanılmaz bir hal alınca, tercihimi çocuklara, özellikle kız çocuklarına yatırım yapmaktan yana kullandım. Ben küçükken çok içine kapanık bir çocuktum ve lisede Amerika’ya gittiğim yaz programı sayesinde önemli bir değişim yaşamıştım. İnsanın potansiyelini gerçekleştirebilmesi çok önemli ve benim yaşadığım dönüşümü benzer durumdaki kız çocuklarında çoğaltmak istedim. Bunun için önce hikayesi olan bez bebekler fikri çıktı. Sonra marka adı ile fikir güçlendi. Kadın istihdamı ile renklendi ve TOÇEV işbirliği ile taçlandı diyebiliriz. İyi bir niyetle yola çıkınca ve amaç gerçek fayda olunca yol çok hızlı akıyormuş.

Hedeflerimizin en önemlilerinden biri 6-10 yaşlarındaki kız çocuklarına, henüz ergenliğe ulaşmadan bazı mesajları aşılayabilmek. Kendilerinden memnun olmaları, olası psikolojik sorunlar yüzünden geri kalmamaları için gerekli mesajları TOÇEV gelişim uzmanları yardımıyla proje araçlarımızda titizlikle işliyoruz. Bez bebekler bizim amacımız için birer araç aslında. İlham veren hikaye kitabımız gibi. Çatışma çözme setimiz, sohbet kartlarımız gibi. Bir yılda çok hızlı gelişti projemiz ve pek çok ek ürün çıkarttık. Destekçilerimiz sayesinde oldu tüm bunlar.

Bir senede hızla büyüyen, gelişen proje yaşanan zorlukları önemsiz kılsa da, aşılması gereken zorluklar, her projede olduğu gibi bizde de yaşandı. Öncelikle hedeflerimize uygun bir bez bebek yapacak kişiyi bulmak dokuz ayımı aldı. Dikiş nakıştan anlamayan bir beyaz yakalı olarak projenin geliştirilmesinde epey zorlandığımı söylemek isterim. Röportajın başında bahsettiğim gibi, çok Türk işi çalışan bir insan olmadım hiç. Yapılması gerekenleri en düzgün şeklide, en doğru kişilerle hayata geçirmek, projeye sağlam başlamak önemliydi. Çok şanslı olduğum noktalar da var. Mesela kemik bir üretim ekibimiz var. O hanımların her birine yürekten borçluyum. Projemizin internet sitesini kendim yaparak kendimi şaşırttım. Amerikalıların bir sözü vardır; ‘if there’s a will, there’s a way’, diye. Yani niyet gerçekse muhakkak yolu bulunuyor.

 

Projeniz için fongogo’yu kullandınız. Avantaj veya dezavantajları neler oldu? Kitlesel fonlama ile ilerlemeye nasıl karar verdiniz? İlk duyurduğunuzda genel ilgi nasıl oldu?

Projenin hayata geçmesi için gereken elli bin Türk lirasını harcadıktan sonra, doğası gereği bu projenin kollektif olması gerektiğini düşünmeye başladım. Böyle bir projenin bireysel olarak finanse edilmesi eksik geldi. Ayrıca yeni bir girişim için, özellikle de bizim gibi emek ve malzemeler için sürekli nakit ihtiyacı olan bir girişime, hızlı ilerleyebilmek adına sürekli sıcak para gerekecekti. ‘Puduhepa’ zor bir marka adı. Lansman öncesi konuşulmaya başlamasının önemli olacağını düşündüm ve tüm bu verilerle bir fonlama kampanyası ile yola çıkmanın uygun olduğuna karar verdim.

23 Nisan, 2018’de başlayan kampanyamız, bir ayda hedeflediği 50.000TL’nin üzerinde bir miktarla başarılı bir şekilde fonlandı. Projenin hedef ve mesajları insanları etkiledi, heyecanlandırdı. Destek olan 180 kişinin sadece %20si tanıdığım kişilerdi. Mesajların istenen yayılma etkisine sahip olduğu test edilmiş oldu. Kitlesel fonlama kampanyamız iki yüksek lisans tezine konu oldu ve STKlar arasında örnek proje olarak paylaşıldı.

 

Puduhepa ve Kız Kardeşleri, kadınlara evlerinde istihdamda sağlıyor. Gücünü kadınlardan alan projede kaç kadına dokundunuz? Şimdiye dek kaç kız çocuğuna hayallerini büyütebilme imkanı tanıdınız?

Proje her yaştan kadını destekleyen ve güçlendiren bir proje. 9 Mayıs, 2018’de lansmanını yaptık ve bir senede TOÇEV aracılığıyla 11 kız çocuğunun senelik eğitim masrafını karşıladık. Setimizde yer alan her şey kadınlar tarafından elde üretiliyor. Bu sene kırktan fazla kadına para kazanma imkanı sağladık. Bunun dışında gittiğimiz köy okullarındaki çocukların üzerinde proje mesajlarının yarattığı etkiyi görmek ise paha biçilemez, sayılarla ifade edilemez değerde. Sadece kız çocukları değil, erkek çocukları da kadın erkek eşitliğinden bahsetmeye, güçlü bir kadın lideri normalleştirmeye başladılar. Projemiz Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin pek çoğuna dokunuyor. Hatta sıfır atık hedefiyle yeni setlerimizi kutusuz çıkartma kararı aldık.

 

Garanti Bankası-BBVA Momentum’a katılacak yeni sosyal girişimlerden biri olarak seçildiniz. Bu programdan beklentileriniz neler? Şimdiye dek size nasıl bir katkı sağladı.  

Böyle güçlü bir desteği arkamıza almaktaki hedeflerimiz arasında sürdürülebilirlik ve erişimi/etkiyi artırmak öncelikliydi. Impact Hub desteği ile belirlenen hedefler üzerinde çalışıyoruz. Yeni bir mentor ataması yapıldı. Eksik hissettiğimiz konularda bizi destekleyecek bir program olması açısından çok değer veriyorum. İspanya destekli eğitim modülleri var. Bu modüllerde, finale kaldığımız diğer girişimlerle etkileşim fırsatı buluyoruz. Her ne kadar senelerdir reklam ve pazarlama dünyası içerisinde olan bir kişi olsam da iş ‘sosyal değer’ yaratmaya gelince dinamikleri doğru kaynaklardan öğrenmek istedim. Bu sebeple Garanti Bankası-BBVA Momentum projesi desteği çok kıymetli. Beş aylık destek programı sonunda belirlenen hedefler doğrultusunda nerden nereye geldiğimizi metriklerle ölçebileceğiz, paylaşabileceğiz.

 

Girişimci olarak yaşadığınız zorluklar oldu mu? Kadın olmanızdan kaynaklı bir sorun yaşadınız mı?

Kadın olmakla ilgili herhangi bir problem hiçbir zaman yaşamadım. Girişimci olarak zorluk yaşamadan geçen günümüz yok diyebiliriz. Bu bana, bize özel bir durum değil. Devlet teşviklerinin yetersiz olduğunu düşünüyorum. Vergi konusunu küçük ve orta ölçekli işletmeleri için büyümenin önündeki en büyük engel olarak görüyorum. Ülkemizde özellikle son yıllarda yaşana sosyal, kültürel, ekonomik olayların mikro ve makro düzeyde tüm girişimcileri etkilediğine eminim. Girişimci, yapı itibariyle yerinde duramayan, heyecanlı bir insandır. Bir iş görüşmesinde, karşınızda ay sonu maaşını almaktan başka gailesi olmayan bir insanı yeni bir fikir veya proje için heyecanlandırmak sanırım girişimcilerin ortak problemlerinden en önemlisi. Yine Amerika’da yaşadığım, çalıştığım yıllara dönersek, oradaki ‘yapıcı yaklaşım’ kültürünü çok özlediğimi söyleyebilirim. Bir beyin fırtınası esnasında kimse kimsenin fikrini öldürmez, üzerine kat çıkarlar. Bizim kültürel, sosyal ve psikolojik büyük farklarımız olduğu kesin ama iş dünyasında radikal bir dönüşüme ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.

Bu sebeple Speaker Agency aracılığıyla seminerler, konuşmalar, workshoplar sunmaya başladık. Kurumsal veya bireysel, fark etmez. Anlamlı, doğru, gerçek fayda üreten bir hayat yaşamak ve iş yapmak mümkün. Bu da benim hayat misyonum olmak üzere.

 

 2020 ajandanıza neleri dahil ettiniz, projenin bir sonraki aşamasında neler göreceğiz.  

Puduhepa’nın ilk kız kardeşi, NASA’da çalışmış ilk Türk olan Dilhan Ege Eryurt aramıza katılacak. Eylül ayında yapmayı hedeflediğimiz lansmanın hazırlıkları içerisindeyiz. Bu sene ayrıca büyümemizi desteklemek için gerekli gördüğümüz kurumsal işbirliklerine başlacağız. Görüştüğümüz firmalar, güvendiğimiz ve misyonumuzu destekleyen kurumlar. Puduhepa ve Kız Kardeşleri’nin yerel, güçlü bir marka olması hedefliyoruz. Bir markanın büyümesi için atması gereken tüm adımları teker teker atıyoruz biz de.

  • Kitabımız İngilizce’e çevrildi ve Amazon’da satışı başladı.
  • Yurt dışından aldığımız etkinlik davetlerini değerlendirmeye başlayacağız.
  • Öğretmen Ağı ve TOÇEV uzmanları ile bir ‘Puduhepa Sınıf Seti’ hazırlıyoruz.
  • 2020 projemiz için çok hareketli bir yıl olacak.

 

Sizin kadın kahramanınız kim? Kimlerden ilham alıyorsunuz?  

İlham aldığım tüm kadınlar teker teker Puduhepa’nın kız kardeşleri olarak yeniden hayat bulacaklar. Adını ve hikayesini unuttuğumuz o kadar çok farklı ve başarılı Anadolu kadını var ki…

 

Puduhepa ve Kız Kardeşleri Projesine destek vermek isteyenler neler yapmalı? 

Yaratmaya başladığımız sosyal faydayı genişletmek için isteyen herkes bize destek olabilir. Biz, herkesin fark yaratabileceğine inanıyoruz. Ülkemizde STKlara destek olmak veya sosyal fayda sağlamak konusunda epey alınacak yol var ama yavaş yavaş gerçek mutluluğun başkalarının hayatına dokunarak mümkün olabileceği bilinci yayılıyor.

Hareketimize destek olmak isteyen bireyler:

  • Sadece kendi çocuklarına değil, askıda bebek/kitap alıp imkanları sınırlı olan bölgelere de ulaşmamıza destek olabilirler,
  • Sosyal medya hesaplarımızı takip edip hikayemizi paylaşabilirler,
  • Doğum günü, bayram gibi özel günlerde hediye olarak Puduhepa ve Kız Kardeşlerini seçebilirler.

 

Puduhepa ve Kız Kardeşleri projemizi desteklemek isteyen kurumlar:

  • Puduhepa’nın bir kız kardeşini hayata geçirmemize destek olabilirler,
  • İşveren marka etkinliklerinde, kurumsal hediyelerinde bizi tercih edebilirler,
  • Bebeklerimizden ve kitaplarımızdan alıp diledikleri bir okula yollayabilirler,
  • Köy okulları ziyaretlerimize sponsor olabilirler,
  • Geliri projeye aktarılacak kurumsal workshoplarımdan satın alabilirler (Speaker Agency aracılığıyla).

Her şey bu toprakların hak ettiğine inandığımız daha güzel bir yarın için. Çabamıza verdiğiniz destek için çok teşekkürler.