Para Kazanma Eğitimleri Kurucusu
Mehmet Hamdi Bol
Para Kazanma Eğitimleri Kurucusu Mehmet Hamdi Bol, Fintechtime okurları için kaleme aldı “Ayı – Boğa – Ayı – Boğa – Ayı…”.
Boğa sezonunda Bitcoin ve kripto paralar ile uğraşmak zevklidir. Boğada para kazanmak kolaydır ama ayı sezonunda, Bitcoin ve kripto paralar kolay para kazanmanın en zor yoludur…
Boğa sezonundayken, fiyatların yükseliş trendi hiç bitmeyecek gibi gelir. Aynı şekilde ayı sezonu sonsuza kadar sürecek algısı oluşur. Çok uzun zamandan beri, bu durumun bir döngü olduğunu, kabaca belli bir süre sürdükten sonra, bayrak yarışı gibi piste diğerinin çıktığını söylüyorum. Özellikle son zamanlarda bu tespitime çok karşı çıkan oldu. Şartların değiştiğini, yeni yatırımcıların ve hatta işin içerisine giren, girmeyi düşünen ülkelerin, ayı ve boğa sezonlarının dinamiklerini değiştirdiklerini savundular. İngilizce “back to basic” sözü bu duruma tam uyuyor. Birtakım şartlar değişse de yeni parlak, dikkat çekici şeyler ortaya çıksa da, temele geri döndük… Gidişata baktığım zaman ben döngülerin çok değişmediğini, yerli yerinde durduğunu düşünüyorum. Anlamadığım hala insanların bu duruma neden şaşırdığı. Fiyatlar hiç düşmeyecekmiş, yavaşlamayacakmış gibi yatırım yapan bir kalabalık var. Yatırım yaptığı şeyin dinamiklerini, kurallarını anlamadıkları, tarihini bilmedikleri için, döngülerin yanlış yerinde, yanlış miktarda alım yaparak, çok uzun süre zararda beklemeyi veya dayanamayıp, ciddi zarar ile satmayı garanti altına alıyorlar. Çok kez şaka ile karışık söylediğim üzere, kripto paralarda fiyat hep yukarı gitseydi, zaten kimse kimsenin yanında çalışmazdı.
Güvenli tarafta kalmak isteyenlere 2014 yılından günümüze DCA yöntemini öneriyorum. Çok kısa özetlemek gerekirse: Baştan toplu bir alım yapmadan (yüksek sermayeye ihtiyaç duymadan) her hafta az az, kendimizi yormayacak kadar alım yapmak şeklinde anlatılabilir. Damlaya damlaya göl oluyor. Atasözü, damlaların büyüklüğünden bahsetmiyor ve sürekliliğine vurgu yapıyor. Uzun vade olmak şartıyla, matematiğe ve ortalamanın gücüne güvenebilirsiniz. (Benim ve/veya başkalarının söylediği, yazdığı bu tarz bilgileri lütfen kendiniz kontrol edin, mantık süzgecinizden geçirin.) O halde, koca bir kalabalık neden zarar ediyor? Önemli olduğu ve net görünmesi için maddeler halinde yazmayı tercih ettim:
1-Bilgisizlik, tecrübesizlik.
2-Daha fazla kazanma, daha hızlı kazanma arzusu.
3-Başkalarının peşine takılmak. (-mış, -muşları dinlemek.)
4-Gerektiği yerde karını almamak. (Kar realizasyonu yapmamak.)
Anlamadığım bir nokta daha var. Fiyat yükselişi ve düşüşü bir döngü ise yükselirken mutlu mutlu, heyecan ile alım yapan yatırımcılar, düşerken daha heyecanlı ve mutlu almaları gerekmez mi? Klasik iktisatın anlattığı gibi eğer rasyonel olsalardı, kendileri için en iyiyi tercih etselerdi, gerekirdi ama insanlar duygusal, heyecanlı ve dış uyarıcılardan çok etkilenen canlılar. Kesinlikle rasyonel davranmadığımızı herkes kabul edecektir…
Şunu net olarak defalarca kez gözlemedim: En çok parayı, güvendiği yatırım aracının fiyatı düşerken alım yapmaya devam eden kişiler kazanıyor. Tekrar ediyorum, herhangi bir yatırım aracını sadece fiyatı düştüğü için alan değil, bildiği, güvendiği yatırım aracını fiyatı düşünce almaya devam eden kişiler…
Beni uzun süredir takip edenler bilir. En baştan beri altkoinleri (Bitcoin haricindeki tüm koinleri) tavsiye etmiyorum ve bu konuda çok tepki alıyorum. Neden tavsiye etmiyorum? Bitcoin zaten riskli bir yatırım aracı, altkoinler risklinin risklisi ve çok sayıdalar. Doğru olanı, doğru zamanda almak ve satmak çok zor. Bu anlamda değerli zaman ve paramızı kazanma ihtimalimizin daha yüksek olduğu tarafa yönlendirmeyi yıllardır savunuyorum. Uzun sözün kısası bir altkoinin fiyatı çok düştü veya X doları gördü, şimdi çok aşağıda diye alım yapmayın.
Son zamanlarda çok yükselişe geçen bir inanç konusunda ufak bir uyarı ile yazımı bitirmek istiyorum. Hiçbir yatırım aracına, koine vb. aşırı anlam veya değer yüklemeyin. Sadece X koini alarak ileride hayatınız kurtulmaz, zengin olamazsınız. Yatırım araçları zenginlik ve finansal özgürlük için birer araç ama doğru ve dengeli kullanıldıkları zaman…
Lütfen hayaller ile gerçek yatırımı birbirine karıştırmayın. On bin TL’lik X coin aldım, unuttum, ileride çok zengin olacağım veya çocuklarımın hayatı kurtulacak diyen çok kişi oldu ama bunu milyonda biri ancak başardı. Başaranlar, başta yüksek sermaye ve bilgi ile giriş yaptılar…
