eLogo Bankacılık ve Fintech Kıdemli İş Geliştirme Uzmanı
Doğa Karaçallık
eLogo Bankacılık ve Fintech Kıdemli İş Geliştirme Uzmanı Doğa Karaçallık, Fintechtime okurları için kaleme aldı “Açık Kaynak Kavramıyla Fintek’ler için Fırsat Kapısı Aralanıyor”.
“Açık Bankaclık” , ”Açık Finans” ve son olarak “Açık Veri” kavramları her geçen gün FinTek ekosisteminde önemini artırıyor.Teknolojik gelişmeler ışığında son furya olan Açık Kaynak ekosisteme yön veren adeta pusula misyonuyla Bankacılık ve Finansal süreçleri yeni baştan inşaa edeceğe benziyor.
Günümüzde FinTek’ler müşterilerine sunmuş oldukları hizmetleri verimlilik ve güvenlik unsurları temelinde dengelemeye çalışıyor. Dünyanın birçok yerinde gelişen finansal düzenlemelerle birlikte müşteri yönetimi daha kolay , hızlı ve güvenilir bir hale geliyor. Bu durum bankaların ve FinTek şirketlerin, konsolide ve özelleştirilmiş bir altyapı anlayışını benimsemelerine yol açıyor. Böylelikle kullanıcıların finansal süreçlerindeki alışkanlıkları ve etkileşim kurma şekillerinde devrim yaşanarak , platformlaştırma akımının giderek yaygınlaşması sağlanıyor.
FinTek’de yükselen platform dönemini ilk olarak “Açık Bankacılık” kavramı üzerine sayısız girişimle izledik. Ekosistemde yer alan üçüncü partiler ve bankalar tarafından sağlanan API (Uygulama Programlama Arayüzü) setleri ile, finansal çözümlerin tek bir platformda birleşebileceğini kanıtlayan “Açık Bankacılık” kavramı hepimizin hayatını kolaylaştırdı. Birçok avantajı beraberinde getiren bu gelişimle regülatif uyumluluk temelinde veri paylaşımı , veri gizliliği ve güvenliği , işbirliklerin daha kolay kurulması ve müşteri deneyiminin iyileştirilmesi sağlandı. Açık Bankacılığın olgunlaşma süreci sayesinde,
- Fırsat Rehberi (Tüketici alışkanlıklarına dayalı avantajlı kampanya yapısı)
- Sanal Yatırım Danışmanları (Harcama analizlerine göre tasarruf yapısı)
- Akıllı Kredi (Gelir ve giderlerin dikkate alınarak kişisel faiz oranlarıyla, vadelerin belirlenmesi)
- Güvence Robotu (Finansal süreç sigortaların genişlemesi)
- Simülasyon Araçları (Gelecekteki finansal belirsizliklerin senaryolarla modellenmesi)
gibi birçok ürünün teknobirlik anlayışıyla aynı anda tek bir üründe yer almasına şahitlik ediyoruz.
Bu dönüşüm evresi Açık Finans kavramını gün yüzüne çıkartarak, Açık Bankacılık’ta yer alan Bankacılık ve ödeme hizmetlerine ek olarak diğer tüm finansal unsurları içeriyor. Bu durum başlıca,
- Kişiye özel ürün ve hizmetlerin yaygınlaşmasına kullanıcı deneyiminin daha da iyileşmesine
- Daha akıllı finansal kararların alınmasına ve daha iyi finansal yönetimin sağlanmasına
- Finansal süreçlerin daha verimlil ve üretken olmasına
- Finansal hizmet sağlayıcıları arasındaki rekabeti iyileştiren ve yeniliği teşvik eden iş modellerinin yaratılmasına
zemin hazırlıyor.
Açık Bankacılığın başlattığı devrimin Açık Finans’a evrildiği bu dönemde aslında en önemli etkenin doğru veriye odaklanmadan geçtiğini görüyoruz. Gelecekte Açık Finans sonrası artık Açık Veri kavramından söz edeceğimiz kaçınılmaz bir gerçek . Böylelikle açık kaynaklı verilerin standartlaşacağı ve tek çatı altında toplanan verilerin tüm ekosisteme kazandırılması bekleniyor.
Tüm bu gelişmelerin altında yatan Açık Kaynak terimi özetle tek bir pakette birleştirilmiş olan tüm modüllerin bir arada çalıştığı uygulamalarla monolitik bir ortamı bizlere sunuyor. Bu sayede veriler bir bütün olarak ayrıştılmış ihtiyaca göre kullanılıyor, maliyetsiz erişim imkanı ortaya çıkıyor. Verilerin kendi içinde harmanlanarak tekrar kullanımını ve yeniden transferine olanak sağlıyor. Bu, açık kaynağın finansal hizmetlere gelme potansiyelini bizlere gösteriyor. Ayrıca coğrafi konumlarından bağımsız olarak birden fazla kişinin koda sürekli katkıda bulunmasına olanak tanınıyor, böylece kod zaman içinde daha anlaşılır hale gelerek, herkesin kullanımına sunuluyor.
Açık kaynak, finans endüstrisini dört kritik şekilde dönüştürerek tüm Finansal kavramların veriden beslenebileceği fırsat kapısını aralıyor.
- Standartların gelişimi ve güvenilirlik ilkesinin artışı
Ödeme sistemlerinde yer alan standartlar köhne ve inşa edilmesi karmaşık altyapılar olsada , API setleriyle oluşturulan açık kaynak kütüphaneleri ile çeşitli zorlukların aşılması sağlanıyor. Açık Kaynak yalnızca bu tür standartları sıfırdan oluşturma zahmetinden kurtarmakla kalmıyor, aynı zamanda inovatif iş modelleri yaratıyor.
Modern açık kaynak kütüphaneleri, birçok katılımcı katkısıyla ödemeleri kendi aracılığıyla yürüten ve süreçleri iyileştiren daha güvenilir bir ortamı beraberinde getiriyor.
- Evrensel katılımın teşvik edilmesi
Açık ve erişilebilir bankacılık verileri, tüketicilerin daha iyi finansal kararlar almasına yardımcı oluyor. Örneğin bir bütçe planlama uygulamasında kullanıcının bankacılık işlemlerine yönelik veri bilgileri bir bankada saklı tutuluyorken kullanıcının izniyle uygulamada yer alıyor ve uygulama içinde görüntüleniyor.
Bankalar, API’lerini geliştirmek için ortak bir açık kaynak projeleri seti kullanarak dünya çapında binlerce finansal teknoloji şirketiyle bağlantılarını paylaşabiliyor . Bu sayede küresel finans ekosistemimiz çalışma alanlarına, kişilere ve gruplara göre herkesin kullanımına, yeniden tüketimine ve yeniden paylaşımına açık oluyor.
- Küresel denetim ve işlem takibinin sağlanması
Her yıl dünya çapında iki trilyon dolar aklanıyor ve genellikle uyuşturucu kaçakçılığı ve terör faaliyetleri gibi gölge ekonomi unsurları finanse ediliyor. 2021’de bankalar kara para aklamayla mücadele için 50 milyar dolar harcamışken, bu tür suçların sadece yüzde 3’ünü durdurmada etkili olabildi.
Gelişen teknoloji sayesinde her banka bağımsız olarak dünya çapında yüzlerce yaptırım listesini izliyor, finansal varlıkları doğru eşleştirmek için yapay zeka ile algoritmalar geliştiriyor ve şüpheli işlemleri saptamak için kural setleri oluşturuyor.
Açık kaynak, bankaların bir bütün olarak sistemden faydalanması için algoritmik yapay zekalarına katkıda bulunuyor. Herhangi bir bankanın belirli bir sorunlu işlemi keşfettiğinde kolektif faydaya etki ederek bilgi paylaşılmasını sağlıyor. Böylelikle kürsel denetim ve işlem takibi veri öğreniminin paylaşımıyla gelişiyor.
- Erişimin genişletilmesi ve herkesin kullanımına sunulması
Açık kaynak , finans kurumları için uygun maliyetli bankacılık çözümlerin yer almasını kolaylaştırıyor. Bu yeni girişimler, daha çok sosyoekonomik piramidin yetersiz hizmet alan tabanına odaklanıyor. Dünya çapında banka erşimi olmayan yaklaşık üç milyar insanın bu itici güç ile finansal ürün ve hizmetlere erişim potansiyeli artıyor.
Açık Kaynak Kavramının Geleceği
Açık kaynak hem finansal hizmetlerde daha fazla iş köprüsünün kurulmasını hızlandırıyor hem de ekosistem paydaşlarının daha hızlı yenilik yapmalarına olanak sağlıyor. Bağımsız ürün denemeleri ve inovasyonun önündeki engelleri yıkarken, bankaların finans kurumlarıyla yakınlaşmasını perçinliyor. Açık kaynaklı finansal ilkeler yeni ürün ve hizmetleri daha az maliyetle ekosisteme kazandırıyorken sosyoekonomik yelpazede küresel bir kitleye hizmet ediyor. Kuşkusuz ki gelecekte açık kaynak; ekonomik değerini yaşayarak yeni nesil petrol kaynağı olarak hayatımızda yer alacağa benziyor.
