PayPorter Bilgi Teknolojileri Yönetiminden Sorumlu Koordinatör Derya Tekinşen ile Fintechtime Mart Sayısı için gerçekleştirdiğimiz özel röportaj yayında.
Fintek dünyasının kadın liderinin röportajları eşliğinde derlediğimiz, sektörde kadın lider ve çalışanların varlığının önemini vurgulayan “Fintek Dünyasının Kadın Liderleri” özel dosya konusu, Fintechtime Mart 2024 sayısında yer aldı. Röportajların tümünü “8 Mart Dünya Kadınlar Günü” etiketi üzerinden takip edebilirsiniz.
Fintek sektörüne girmeye nasıl karar verdiniz? Şirketinizdeki göreviniz ve sorumluluk alanınız nedir?
Genç bir mühendis adayı olarak okurken teknolojiyi en hızlı kimin geliştirdiğine bakmaya başlamıştım. Doksanlı yıllarda internet yavaş yavaş hızlanıyor, telefon üzerinde henüz uygulamalar olmasa da internet üzerinde bankaların yenilikçi uygulamaları birer ikişer kendini gösteriyordu. Ödeme teknolojileri ve iletişim alanlarında operatörler teknolojiye en çok yatırım yapan iki iş koluydu. Ben de bu yüzden ödeme teknolojilerine yöneldim. Türkiye’de açık sistemde çalışan ilk uygulamaları geliştiren Banksoft ile beraber ATM ve banka kartı yazılımcılığıyla sektöre atılmış oldum. Sonrasında da çeşitli bankalarda ödeme sistemleri alanlarında hem yazılım geliştirme hem de yöneticilik deneyimlerim oldu. 2020’den bu yana PayPorter’da bilgi teknolojileri yönetiminden sorumlu koordinatör olarak görev yapıyorum.
Geçtiğimiz yıldan beri şirketinizin kadın çalışan ve yönetici sayılarında bir değişiklik yaşandı mı? Cinsiyet eşitliği veya pozitif ayrımcılık konusunda yeni bir politika, özel bir program veya yaklaşım geliştirildi mi?
Bugüne kadar çalıştığım tüm iş yerlerinde cinsiyetten çok, yetkinlik üzerinden değerlendirmeler yapıldığını gördüm. Belki bu benim şansımdı ya da tüm teknoloji sektöründe zaten bu şekilde olduğu için ben de bunu gördüm, yaşadım. Bir kişi eğer yaptığı işe değer katıyorsa, kendini ve iş yerini bir adım öteye taşıyorsa onun iş yeri içinde başarılı sayılıp yükselebildiğini gördüm. Açıkçası kadın olduğu için hak ettiği bir şeye ulaşamayan bir örnekle iş hayatımda karşılaşmadım. Dediğim gibi bu belki benim şansımdı.
Kadınların sektördeki katılım seviyesini nasıl değerlendiriyorsunuz? Kadın yöneticilerin liderliği fintek endüstrisini nasıl etkiliyor?
Bu konuda daha yolun başında cinsiyetler arasında bir ayrım/tercih farkı yaşandığını görüyorum. Kadınlar teknoloji sektörünü erkeklere göre daha az tercih ediyor. Buna şöyle bir yorum getiriyorum; küçük yaşta erkek çocukları, kız çocuklarına göre bilgisayar oyunlarıyla daha fazla vakit geçiriyor ve bu da ileride ben de böyle oyunlar yapmak istiyorum hevesini erkeklerde daha çok besliyor. Bilgisayar mühendisliğini seçen gençlerle konuştuğumda sıklıkla bu motivasyonu duyuyorum. Böyle bir doğal yönelimden dolayı kadınların sektöre katılım yüzdesi erkeklere göre daha düşük kalıyor olabilir. Ancak sayıca daha az olsalar da kadınların çalışma azmini ve motivasyonunu sürekli koruyabilme özellikleri ve doğal iletişim yetenekleri liderlik yolunda hızlı yol almalarını sağlıyor.
Ülkemizde ve dünyada fintek sektöründe başarılı gördüğünüz, öne çıkan kadın liderler ve girişimler var mı?
Türkiye’de de fark yaratan kadınların sayısı gün geçtikçe artıyor ama dünya çapında birinci sıraya koyabileceğim kadın lider Sheryl Sandberg olur. Facebook’un (şimdiki Meta) COO’su olan Sandberg çok güçlü liderlik sergileyen bir iş insanı. Bunun yanında kadınların iş dünyasındaki yerlerini güçlendirmek için de oldukça etkili savunuculuk sergiliyor. Sınırlarını Zorla isimli kitabında verdiği tavsiye bir çok kadına ilham olabilir nitelikte: “Yapılacak bir sonraki büyük şeyi ararken mükemmel bir uyum yakalamak diye bir şey yoktur. Fırsatları değerlendirmeli ve bir fırsatı kendinize uygun hale getirmelisiniz, tam tersi değil. Öğrenme yeteneği bir liderin sahip olabileceği en önemli niteliktir.” – Sheryl Sandberg
Kadınların finansal teknolojilerin geleceği üzerinde ne tür bir etki yapabileceğini düşünüyorsunuz?
Kadınların organizasyon yeteneği, etkin iletişim kurabilme özelliği, sorunlara pratik çözümler üretebilmeleri ve yaratıcılık yönleri günümüzde hızlı, pratik, güvenli hizmet ve servisleri sunmaya çalışan finansal teknoloji firmaları için çok kıymetli değerler. Elbette erkeklerin de çok etkili güçlü yönleri mevcut, örneğin erkeklerin risk almada kadınlardan daha atak olmaları kurumlar için birçok fırsatın yakalanmasını sağlıyor. İşte bu iki güç dengeli olarak bir organizyonda yer aldığında ortaya çıkan ürünler de dengeli ve kalıcı olabiliyor.
Finansal teknoloji sektöründeki kadın temsili neden önemli? Bu temsil sektörün genel başarısını nasıl etkiliyor?
Doğada her şey dengelilik haline doğru akar. İnsan olarak da “başarılı olmayı” dengeli bir yaşam kurmuş olmakla ifade etmek yanlış olmaz. Aynı şekilde organizasyonlar da sarsılmaz bir dengeye ihtiyaç duyar. Sadece kadınlardan veya sadece erkeklerden oluşan organizasyonlar bir şekilde başarıyı yakalasa da bana göre uzun süreli bu başarıyı sürdürmesi mümkün olmayacaktır. O yüzden çeşitliliğin hem sektörümüzde hem de hayatın içinde dengeli şekilde temsil edilmesini önemsiyorum.
Finansal teknoloji sektöründe kadınların karşılaştığı en büyük zorluklar neler? Bu zorlukların üstesinden gelmek için neler yapılabilir?
Açık olmak gerekirse sektörümüz eşitlikçi yaklaşıma çok uygun ve çoğunlukla bunu da benimsemiş bir sektör. Bu sektör diğer iş kollarına göre daha yeni doğmuş genç bir sektör, sanıyorum bu da ayrımcılığın kendine daha az yer edinmesini sağlamış. Yine de finansal sektöre özel olmasa da genel olarak kadınların tercih edilmesindeki en büyük engel gibi görülen doğum izni konusunu gündeme getirmek isterim. İş yerlerinde, aslında çok da kısa bir süre olan doğum izni süresinin bir engel olarak değerlendirilmemesi çok önemli. Bu artık gerçekten de çok eski moda bir düşünce. Kadınların iş hayatının içerisinde daha fazla yer almasının önündeki engelleri hep birlikte ama önce zihinlerimizde kaldırabiliriz.
Sektördeki terfi süreçlerinin şeffaflığı ve bu süreçlerin kadın çalışanlar üzerindeki etkisi konusunda ne tür iyileştirmeler önerirsiniz?
Performans değerlendirmeleri objektif ve adil olmalı. Sadece cinsiyet değil ırk, etnik köken veya diğer kişisel özelliklere dayalı önyargılı değerlendirmelerden kaçınılması bir organizasyonun politikasında yazıyor ve etkin olarak uygulanıyor ve yönetim kurulu tarafından da sorgulanıyor olmalıdır.
Kadınların finansal teknoloji sektöründe daha üst düzey rollerde temsil edilmesi için şirketler ve organizasyonlar ne gibi adımlar atmalı?
Fintech sektöründe kadınları teşvik eden topluluklar ve işbirlikleri kurulabilir. Bu platformlar, kadınların birbirleriyle bağlantı kurmasını, deneyimlerini paylaşmasını ve desteklemesini sağlayabilir. Bu platforma katılmaları için organizasyonlar çalışanlarını yüreklendirebilir. Benim de üyesi olduğum, Tülin Çakmak’ın kurucusu olduğu WBN Türkiye’yi (WBuzz Network) bu tür platformlara güzel bir örnek olarak paylaşmak isterim.
Finansal hizmetlerde daha fazla kadın yetiştirmek ve bu alana kazandırmak için hangi tür eğitim ve gelişim fırsatlarına ihtiyaç var?
Kadınlara yönelik mentorluk ve koçluk programları, finansal hizmetler alanında kariyer yapma sürecinde rehberlik sağlayabilir. Deneyimli finans profesyonelleri, kadınları kariyer hedeflerine ulaşmaları konusunda destekleyebilir ve rehberlik edebilir. En etkili eğitim, eğitim verilen konuyu birebir yaşayan kişilerden aktarılan bilgiyle mümkün olmaktadır.
Liderler, şirket içinde cinsiyet eşitliği hedeflerini desteklemek için ne tür sorumluluklar almalı? Bu hedeflere ulaşmak için hangi politikalar uygulanabilir?
Temel olarak aşağıdaki konular üzerinde çalışmalar yapılabilir.
- Cinsiyet üzerine ayrımcılığı önleme üzerine önlemlerin açık olarak şirket politikası ıçinde yer alması ve kontrol noktalarının tanımlanması
- Eşit işe eşit ücret ilkesinin uygulanması
- Esnek çalışma saatleri ve iş hayatı dengelemesi imkanları
Finansal teknoloji sektöründe kadınlar için açık kapılar yaratma konusunda sizce hangi yaklaşımlar benimsenmeli?
Çeşitlilik ve kapsayıcılığı teşvik eden bir kültür oluşturulması elzemdir. Şirket politikasında mutlaka bu yaklaşımın yazılı olmasının gerektiğini düşünüyorum. Bu yaklaşımı sadece politika prosedürler içine yazmak yetmeyecektir elbette. Belirli periyotlarla şirket içindeki aksiyonların bu politika ile uyumlu olup olmadığının değerlendirileceği kontrol noktaları oluşturulmalı ve değerlendirme raporu da tüm şirket çalışanlarıyla şeffaf olarak paylaşılmalıdır.
