Onur Gözüpek
KRİPTO PARA
YATIRIMCISI VE DANIŞMANI
Dijital para birimi Bitcoin ile ilgili son dönemde yapılan spekülasyonlar her ne kadar Bitcoin’in daha fazla ilgi çekmesine neden olmuş olsa da ortaya çıkan belirsizlik pek çok soru işaretini de beraberinde getirdi.
Her ne kadar dikkat çeken tarih 1 Ağustos gibi görünse de Bitcoin ağındaki değişim talebi çok daha önce başladı. Bitcoin transfer işlemlerinin onay sürecinin beklenenden uzun sürmesi, artan işlem ücretleri ve kuyrukta biriken işlemlerin sayısının sürekli 10 binin üzerine çıkması sistemde aksamalar olduğunun sinyalini vermişti.
Sorunlar ortaya çıktıkça geliştirici gruplar kendi çözüm önerilerini sunmaya başladı. Bir çok Bitcoin Geliştirme Teklifi (BIP) sunulmuş olsa da topluluk tarafından kabul gören ve üzerinde en çok konuşulan geliştirme önerilerini BIP91, BIP141 (Segwit), BIP148 (UASF) ve Segwit2x olarak sayılabilir.
Ortaya konan geliştirme planlarının amacı blok boyutunun artırılması, işlem kodu hesaplanmasında düzeltmeler, güncellemeler için programlamanın kolaylaştırılması, güvenlik güncelleştirmeleri gibi iyileştirmeleri içeriyor olmasına rağmen ortak hareket edilmemesi ve spekülasyonlar kullanıcıların kafalarını karıştırdı. Bu geliştirme planları Bitcoin’in iki farklı kriptopara birimine ayrılmasını (hardfork / sert çatallanma) öngörmediği halde, bir süre Bitcoin’in bölüneceğine dair haberler yayınlandı.
Burada bir parantez açıp çatallanma kavramlarını açıklamak gerekir. Soft fork (yumuşak çatallanma) blockzincirini kullanan uygulamalarda yapılacak güncellemeler neticesinde eski zincire uyumlu yeni bir blokzinciri kullanımına imkan verirken Hard fork (sert çatallanma) ise zincirin bölünerek yeni bir blokzinciri ile devam edilmesini ifade etmektedir.
Hard fork’un (sert çatallanma) en somut örneğini, geçen yıl Ethereum blokzincirinin Ethereum ve Ethereum Classic olarak ikiye bölünmesi ve birbirinden farklı iki farklı kripto para olarak yoluna devam etmesiyle görmüştük.
1 Ağustos’taki bölünme beklentisi öncesi gerçekleşen BIP91 geliştirmesi ve %100 desteğe ulaşıp sürecin tamamlanmasının ardından 1 Ağustos’ta gerçekleşen BIP148 (UASF – User Activated Soft Fork / Kullanıcı Tarafından Aktive Edilen Yumuşak Çatallanma) ise BitcoinCash olarak adlandırılan yeni bir kripto para ortaya çıkardı. Bu kripto para 478558. bloktan itibaren eski blokzincirinden ayrılarak yeni bir zincir olarak devam ediyor.
Bu süreçte, bölünme haricinde, kriptopara borsalarının bölünme gerçekleşmesi halinde yeni kriptoparayı destekleyip desteklemeyeceği de önemli bir tartışma konusuydu. İşlem hacmi yüksek borsalar BitcoinCash’i destekleyeceklerini açıklamaya başladıktan sonra önemli bir gelişme ortaya çıktı. Borsalar, BitcoinCash’i bir altcoin (Bitcoin’den sonra piyasaya çıkan kriptoparalar altcoin olarak isimlendiriliyor) olarak konumlandırdıklarını açıklamaya başlayınca, BitcoinCash’in, Bitcoin blokzinirini kopyalayarak yeni bir zincir üretmiş bir kriptopara olduğu bakış açısı hakimiyet kazanmaya başladı.
Şu an borsaların tamamına yakınında BitcoinCash ile işlem yapılabiliyorken sadece BitcoinCash destekleyen bir borsa bulunmuyor.
Türkiye’de faaliyet gösteren borsalar arasından Koinim ve Paribu, 1 Ağustos öncesi hesaplarında Bitcoin bulunan kullanıcıların hesaplarına aynı miktarda BitcoinCash yansıttı. BTCTürk, önce BitcoinCash’i desteklemeyeceğini duyursa da şu an kullanıcıların hesaplarına Bitcoin tutarı kadar BitcoinCash eklenmiş durumda. BitcoinCash bakiyesi olan kullanıcılar hesaplarından BitcoinCash çekim işlemleri yapılabiliyor. Ancak Türk borsalarında BitcoinCash alım satım işlemi yapılamıyor.
Kirptopara borsalarında işlemlere açılmasıyla birlikte BitcoinCash’in fiyatı da dalgalı bir seyir izlemeye başladı. Yatırımcıların ve kullanıcıların BitcoinCash’i kabullenip kabullenmediğini görebilmek için bir süre daha beklemek gerekecek.