Visa Kadın Teknoloji Girişimcileri Araştırma sonuçları teknoloji girişimcisi kadınlarda STEM eğitiminin önemi, mentör eksikliği ve yatırımlarda cinsiyet eşitsizliği gibi konulara ışık tuttu.
Visa, Kadın Teknoloji Girişimcileri Araştırma sonuçlarını açıkladı. Visa için Ipsos tarafından gerçekleştirilen araştırma, teknoloji girişimcisi kadınlar, erkekler ve bu alana yatırım yapan yatırımcıların görüşlerine dayanarak kadın teknoloji girişimcilerinin profilini, önlerindeki fırsat ve engelleri ortaya koyuyor. Araştırma, kadın teknoloji girişimlerinde STEM eğitimi, mentörlük ve rol modellerin önemine işaret ederken, yatırımlara erişimde yaşanan güçlüklere ilişkin veriler de sağlıyor.
STEM eğitimi teknoloji girişimciliğinde önemli
Araştırmanın öne çıkan bulguları arasında, kadın teknoloji girişimcilerinden üniversitede STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitimi alanların oranının düşüklüğü göze çarpıyor. Buna göre STEM eğitimli teknoloji girişimcisi kadınların oranı %26 iken bu oran erkeklerde %60’lar seviyesine çıkıyor. Teknoloji girişimciliğinde STEM eğitimi almış olmak şirket kurucularının yaptıkları işe hakimiyetleri ve dış kaynaklara daha az bağımlı olmalarıyla ilişkilendiriliyor. Araştırma sonuçları, yatırımcıların da konuyu aynı sebeplerle önemsediğini ortaya koyuyor. Dolayısı ile teknoloji girişimcisi kadınların arasında STEM eğitimine sahip olanların oranının düşük olması, girişimlerine yatırım almaları önünde de bir engel oluşturuyor.
Mentörlük, ekosistemin genelinde düşük
Mentörlük, start-up ekosisteminde; çeşitli uzmanlık alanlarında deneyime dayalı bilgi paylaşımı, yatırım hazırlığı ve girişimlerin olgunlaşması bakımından önemli rol oynuyor. Araştırma, teknoloji girişimlerinin genelinin yeterince mentör desteği alamadığını ortaya koyuyor: Kadın girişimcilerin yalnızca %22’si, erkek girişimcilerin de %28’i mentörle çalışma deneyimine sahip. Bu rakamlar, ülkemizde mentörlük sisteminin yaygınlaştırılması gerektiğine işaret ediyor.
Kadın teknoloji girişimcilerinin yarıdan fazlasının rol modeli yok
Visa Kadın Teknoloji Girişimcileri Araştırması, kadın teknoloji girişimcilerinin %53’ünün kendilerine başarı hikayeleriyle ilham verecek veya engelleri nasıl aştıklarıyla ilgili tecrübelerini paylaşacak bir rol modelinin olmadığını gösteriyor. Oysa rol model olabilecek girişim örnekleri, gerek elde ettikleri başarı, gerekse aştıkları engellerle, aynı yolda ilerleyen diğer girişimlere örnek olmak, ilham vermek veya onları zorluklar karşısında cesaretlendirmek açısından önemli bulunuyor. Araştırma bulguları, bu örneklerin yeterince erişilebilir veya görünür olmadığını düşündürüyor.
Bilgi eksikliği yatırım almada en önemli engel
Araştırma, kadın teknoloji girişimcilerinin yatırıma yönelik yaklaşımları ve bilgi düzeyleri ile ilgili pek çok veriye de ışık tutuyor. Araştırmaya göre kadın teknoloji girişimcilerinin yalnızca %17’si yatırım arayışında iken, bu oran erkeklerde %47. Kadınlardan, girişimlerini kurmak için yatırımcı desteğine başvuranların oranı ise %10 gibi düşük bir seviyede. Aynı oran, erkek teknoloji girişimcilerinde üç katına çıkıyor.
Yine araştırmaya göre, kadınlar yatırım almaktan kendi istekleriyle uzak duruyorlar. Kadın teknoloji girişimcileri yatırımcı desteği aldıkları takdirde işlerine müdahale edileceği endişesini taşıyor. Yatırımcı dünyasını bir erkekler kulübü olarak nitelendiren kadın girişimciler, yatırım turlarında yer almak için gerekli hazırlık ve networking toplantılarını da yük olarak görüyorlar. Kadınların yatırıma yönelmeleri önündeki en önemli engel ise bilgi eksikliği. Araştırmada yer alan girişimcilerden %40’a yakını yatırım seçeneklerinden haberdar olmadıklarını ifade ediyorlar. Tüm bu etkenler sonucunda kadınlar, yatırıma erişim anlamında karşılaştıkları zorlukları, girişimci olarak deneyimledikleri öncelikli engeller arasında sayıyorlar.
Ülman: “Elimizi taşın altına koyuyoruz”
Startups Watch verilerine göre Türkiye’de kurucusu kadın olan start-up’ların oranının %14[1] olduğunu, dünyadaki oranın da bu rakamdan sadece bir kaç puan yukarıda olduğunu vurgulayan Visa Güneydoğu Avrupa Bölge Genel Müdürü Berna Ülman, Visa Kadın Teknoloji Girişimcileri Araştırmasının kadın teknoloji girişimciliğine dair pek çok noktaya ışık tuttuğunu belirtti. Ülman, “Dünyada olduğu gibi ülkemizde de teknolojiyi yaratan girişimlerde kadınların payının artması gerekiyor. Gerçekleştirdiğimiz araştırma kadınların bu alanda güçlenmesi için giderilmesi gereken eksiklikleri ortaya koyuyor. Araştırma bulgularından yola çıkarak Visa olarak Türkiye’de üç ana başlıkta harekete geçmeye karar verdik. Öncelikle, fintech’lere yönelik gerçekleştirdiğimiz Visa İnovasyon Programımıza aday seçiminde kadınlara erkeklerle eşit şans tanıyacağız. İkinci olarak, kadın girişimcilerin mentörlüğe erişimlerini Visa olarak destekleme kararı aldık. Bunun için, her biri alanında uzman çalışanlarımızın kadın start-up’lara mentörlük yapması için yeni bir programı devreye alıyoruz. Son olarak, rol modellerin daha çok girişimciye ulaşabilmesi için kadın start-up’ların başarı hikayelerini görünür kılmaya yönelik yeni bir proje başlatacağız. Bu küçük adımlarla Visa olarak elimizi taşın altına koyuyoruz. Hayata geçirdiğimiz bu aksiyonların, girişimcilik ekosistemi ve paydaşlarımızın katkısı ile çoğalabileceğine inanıyoruz.” dedi.
Visa adına Ipsos tarafından gerçekleştirilen “Visa Kadın Teknoloji Girişimcileri Araştırması” kantitatif ve kalitatif araştırma teknikleri kullanılarak gerçekleştirildi. Kantitatif araştırma kapsamında toplam 79 girişimci ile online anket yöntemi kullanılarak görüşüldü. Kalitatif araştırma kapsamında ise 7 yatırımcı ve 13 girişimci ile birebir derinlemesine görüşmeler gerçekleştirildi. Araştırma ülkemizde, kadın teknoloji girişimciliği alanında yapılmış ve bu alandaki yatırım olanaklarını cinsiyet eşitliği açısından inceleyen araştırmalar arasında ilklerden biri olma özelliğini taşıyor.
[1] Startups Watch “Turkish Startup Ecosystem – Year in Review 2020, Gender Diversity” raporu, Şubat 2021, sayfa 3 Gender Diversity in Turkish Startup Ecosystem – 2020 (startups-watch-production.s3-eu-central-1.amazonaws.com)
